Сочинение по татарски тиль яшаса миллет яшар
Обновлено: 30.06.2024
Г. Кутуй үзен шагыйрь, драматург, прозаик, публицист, тәрҗемәче буларак таныткан, үз заманының әдәби хәрәкәтендә кайнаган җәмәгать эшлеклесе.
Алга омтылыш, тормышның һәр өлкәсендә зарур үзгәрешләр, гомуми җанланыш, капма – каршы карашлар бәрелеше әлеге сәләте тулы файдаланылмаган хатын – кызны да иҗтимагый яшәеш мәйданына чыгара. Гадел Кутуй исә кордашлары арасында нәфис затларга мәдхия җырлаучы буларак аерылып тора, алданрак бара. Һәм менә нәкъ хатын – кыз бөеклеген данлаган “ Тапшырылмаган хатлар “ повесте аны бөтен дөньяга танытты. Кечкенә генә күләмле, гади итеп язылган әсәр ни өчен бүгенге көндә дә популярлыгын югалтмады! Минем уйлавымча, иң саф, иң олы хис – мәхәббәт хисе, балаларны пар канатлы нигездә тәрбияләү – гаиләнең төп кануны, кешенең күңелен биреп эшли торган һөнәри хезмәте һәм, гомумән, бу тормышта бәхетле кеше булып яшисе килеп яшәү теләге, чорлар, гасырлар, буыннар алышынса да, үзенең асыл кыйммәтләрен, мәгънәсен югалтмый.
Г. Кутуйның “Тапшырылмаган хатлар” әсәренә бүгенге көн күзлегеннән чыгып, әдәп-әхлак каннуннарын, яшәешебезнең асыл кыйммәтләрен, дин нигезләрен, җәмгыятебездә барган үзгәрешләрне аңлап, хөкүмәтебезнең гаиләләрне кайгыртуга йөз белән борылуын күреп заманча бәя бирү актуаль мәсьәләләрнең берсе.
“Тапшырылмаган хатлар” повесте исеменнән үк күренгәнчә, эпистоляр жанрда, ягьни хатлар рәвешендә язылган. Әсәрдә дүрт хат – дүрт сюжет сызыгы бар. Беренчесе – мәхәббәт тарихы, икенчесе – гаилә тарихы, өченчесе – хезмәт юлы тарихы, дүртенчесе – бәхетле булырга теләү тарихы. Бу тышкы бүленеш кенә түгел, бәлки идея-композицион бүленеш. Һәр хат повестьта күтәрелгән проблеманың билгеле бер ягын сәнгатьчә хәл итүгә буйсындырылган. Аларның барысын да Галия образы ялгый, беркетә, мәхәббәт, гаилә мәсьәләреннән хатын-кызның җәмгыятьтә тоткан урыны, бала тәрбияләү, кешенең үз хезмәтенә җаваплы мөнәсәбәте кебек проблемаларга кадәр үсә.
Мәхәббәт искиткеч гүзәл хис, ул кешегә яңа яшәү көче, энергия, тормышына шатлык өсти торган, илһам, дәрт бирә торган серле, сихри бер халәт. Мәхәббәт кыенлыкларны, авырлыкларны җиңәргә булыша, яшәү дәрте сүнгәндә дә, кем өчендер бик кирәк булуыңны аңлау, аның өчен генә яшәү – мәхәббәтнең могҗиза тудыра алуына ышандыра. Мәхәббәт хисен тормыш азагына кадәр вакламыйча, кадерләп саклау – кешенең тормышын тулыландыручы иң зур бәхет. Кызганыч, безнең геройларыбыз икесе арасында туган олы мәхәббәт хисен ахырга кадәр саклый алмыйлар. Бу очракта Искәндәрне генә гаепләп калдыру дөрес түгел. Алар икесе дә гаилә корып яшәргә әзер кешеләр түгел, ә гаилә кору өчен кешедә җаваплылык һәм төп тәрбияне биргән нигез – гаилә, ата-ана җылысын, назын тоеп, гаилә тәрбиясе нигезендә үсәргә кирәк. Искәндәрнең алдагы тормышы турында сөйләнми. Галия ата-ана назы, гаилә җылысы күрмәгән, гомумән, гаилә тормышының нинди булырга тиешлеген аңлап җитмәгән, яшь, беркатлы, тәҗрибәсез кыз. Искәндәр белән Галия ир белән хатын булып гаилә корып яши башлагач та, аларның кимчелекләрен аңлатырга, киңәш бирергә янында әти-әниләре юк.
Галия белән Искәндәр яратышып өйләнешәләр. Бергә китап уку, роль өйрәнү. Искәндәр Галияне ярата, спектакльдән соң ул, мәсәлән, гримын да сөртмичә өенә ашыга. Чөнки, ди ул Галиягә “мин бу рольне син күрсәткән төзәтмәләр белән, сине сөеп, синең турыңда уйлап, син биргән шатлык эчендә уйнадым. ”-ди.
Эр бир халкънынъ озь тили, тарихы, дини бар, бу – миллетимизнин тамырыдыр. Эгер де бир де бириси джоюлса, бу миллет ер юзюнден ёкъ олуныр. Бунынъ ичюн не япмакъ керек?
Эбет бу вазиеттен къуртулмасы озюмизге багълы.
Тиль , урф – адетлер, эдебият, музыка, медениет - къырымтатар халкъынынъ рухий зенгинлигидир. Бу сырада тиль энъ муим ерни ала, не ичюн дегенде тильнен халкъ озь дюньябакъышыны, бедиий ве медений зенгинликлерни келеджекте эвлятларгъа мирас къалдыра. Биз къырымтатар тилини – ана тили деймиз . Инсан дюньягъа кельгенинен, онъа ана озь сютюнен, сёзлеринен, айненилернен тувгъан тильге севги ве меракъ ашлай. Аналарымыз къолунда тек догъуп осьтюрмек дегильде, тувгъан тильде лакъырды этмеге огретмек боюнуны борджудыр . Афсузки чокъ ана – бабалар озь къоранталарында рус тилинде лаф этелер. Яшлар арасында да озь ана тилинде дегиль башкъа тилинде лаф этмек мот деп саялар. Онынъ ичюн къырымтатар тили башкъа тиллерге бакъкъанда къуветсиз корюне.
Сюргюнликте къартана , къартбабаларымыз исе тувгъан тилимизни озь аилелеринде сакълап Ана Ватанымызгъа кетирдилер. Шимди исе биз озь юртумызда ана тилимизни джоймакъ арефесинде турамыз. Миллет халкъ олып озь ана тилинде лаф этмесе, миллетке, халкъкъа зарар ола. Бизлер миллет олып ана тилимизни миллет оларакъ ёкъ этемиз.
Тувгъан тиль – бу индже , назик бир йиптир, бизни эдждатларымызнен багълагаъан. Бизим улу эдиплеримиз: Ашыкъ Умер , Якъуп Шакир Али, Бекир Чобан -заде , Эшреф Шемьи- заде , Исмаил Гаспринский, Номан Челебеджихан , Идрис Асанин ве башкъалары бу гузель ве зенгин тилимизде шиирлер , эфсанелер, , масаллар, романлар ве дестанлар яраткъанлар. Оларнынъ эсерлери бизге мирасдир.Бу эдебий мирас исе бизни халкъымызнынъ тарихинен багълай . Къырымтатар языджылары ве шаирлери озь эсерлеринде бизим тувгъан тилимизни дюльберлигини, аэнеклигини ве зенгинликни косьтерелер.
Сюргюнлик деври языджыларындан миллий арекетте энъ фааль эштирак эткенлер Эшреф Шемьи –заде, Идрис Асанин, Сеитумер Эминдир. Аслында озь халкъына, къаны- джанынен садыкъ олгъан такъдиринен яшагъан, онынъ келеджеги ичюн янып-куйген Идрис Асанин о дередже кениш бильгили, окъумыш инсан ки, онынъ эр бир меселеге мунасебети ве фикирлеринен, чыкъаргъан хулясалары ве теклифлеринен разылашмакъ, оз фикринде къатты тургъанына, озь гъаелерининъ омюрге кечирилювинде айрыджа къатийлик косьтергенине сукъланмакъ мумкюн дегиль эди. Идрис Асанин эр не къадар миллий арекетнинъ фааль етекчилеринден бири олса да, о иджат адамы оларакъ эвеля шаир, языджы эди. О, озь шиирлеринде энди тек вакъианы тарифлемекнен къалмай, вазиеттен къуртулув чарелерини де изалап башлай.
Бу дюньянынъ инджесидир
Меним азиз тувгъан Илим.
Сен олмасанъ, мен де ёкъым…
Бинъ яшайыкъ, Ана тилим!
Гурбетликте Идрис Асанин озь Ана тили язгъан.
- Догъмиуш тильге урьметсизлик- миллет хорламакътыр., - деген къартларымыз.
Ана тилимизнинъ бугунки вазиети пек къыен бир вазиетте, бизни джиддий бакъмагъа меджбур эте. Миллетимизнинъ энъ муим байлыгъыны, аслында миллет оларакъ къалмакъ ичюн энъ эсас шартлардан энъ муимини джоймакътамыз.Бу кетиште биз, озь-озьюмизни миллет оларакъ гъайып эте, миллетлер сырасындан чыкъарамыз.
Биз бугунь бирликте арект этип, келеджегимизни озюмиз къорчаламакъсакъ, биз озь тилини, динини, медениетни ве урф –адетлерини бильмеген сюрю оларакъ, башкъа миллетлернинъ аягъы астында къалып орьселенеджекмиз.
Тувгъан тилимизнинъ догъгъан ери Къырымдыр. Некъадар маниелерге огърасада огърасада эбедий къалгъаныны истейимиз.
Февральнинъ 21 – Халкъара ана тили куню. Озь ватаныны, халкъыны, ана-бабасыны севген инсан- озь ана тилини де севе.
Ана тилимизнинъ келеджегимиз бизим къолумызда. Биз тилимизнинъ, медениетмизнинъ ве урф – адетлеримизнинъ девамджыларымыз. Ана – бабаларымыз бизни догъру тербия бердилер, олар бизге ана тилимизни урьмет этмекни, севмекни ве тувгъан тильде сербест лаф этмеге огреттилер.. Биз къырымтатармыз, озь ватанымыз Къырымда яшаймыз. Келинъиз ана тилини севейик, огренейик, ана тилинде лаф этейик. Эпимиз ана тилинни сакълап къалмагъа, яшатмагъа тырышайыкъ, Озь тилин, адетлерни кутькен, къорчалагъан халкънынъ омюри де узун олур.
Мен истеим ки бизим тилимиз сокъакъларда, койлерде, шеэрлерде – бутюн Къырым топрагъында сербест янъырасын! Ватанны чечеклендирмек, оны гузеллендирмек, тильге къавий земин азырламакъ бизим боюнымиз борджудир.
Әни – һәр кеше өчен иң якын, иң кадерле кеше. Ул безгә әлеге дөньяда яшәү хокукын, тормыш биргән. Бала иң беренче сүзендә “әни” дип, юкка әйтмидер. Һәр әни үзенең баласы турында кайгыртып калмыйча, анда кешелеклелек, әдәплелек сыйфатларын да тәрбияли. Әни безне мөстә – кыйль фикер йөртергә, үзебезнең хаталарны танырга ярдәм итә. Тормышның булачак һәм үткән көннең кадерен белергә өйрәтә. Нәкъ әни безгә кешенең кадерен белергә, туганнарың турында кайгыртырга, өлкәннәрне хөрмәт итергә өйрәтте. Бары әни генә синең уңышларыңа һәм ирешкән дәрәҗәләреңә чын күңелдән куана.
Әни – безнең киңәшче.Ул безгә дөресен әйтүче, хаталарыбызны төзәтеп, туры юлга бастыручы. Хәтта өлкән кешеләр дә еш кына әниләренә мөрәҗәгать итәләр. Һәр кеше үз әнисен үзенчә ярата: кемдер аңа матур сүзләр белән эндәшсә, кемдер өй эшләрен эшләргә ярдәм итә, әнисе турында кайгырта. Начар әниләр булмый. Әни кеше беркайчан да үз баласын алдамый. Җир йөзендә һәр әни баласы өчен хәтта сәламәтлеген дә кызганмый. Әни безнең яратуны таләп итмичә, чын күңеленнән, ихластан ярата.
Әлбәттә, мин үземнең әниемне яратам һәм хөрмәт итәм. Ул минем бик яхшы, юмарт һәм гадел. Үзеңең серләреңне сөйләп була торган, гел киңәшләр сорап була торган кешең булуы – зур бәхет. Әнием кояш кебек, гел балкып, һәрберебезнең күңелен күрүче нур кебек. Аннан башка дөньяны күз алдына китерергә дә куркам. Әнием мине бик күп нәрсәләргә өйрәтте. Мин аңа бик рәхмәтле.
Һәрберебез дә әниләрнең эшләгән яхшылыклары өчен рәхмәтле булырга тиеш. Беркайчан да үз әниеңне онытма, чөнки аны дуслар да, акча да алыштырга алмый.
Әниегезнең кадерен белегез һәм яратыгыз!
“САМЫЙ ДОРОГОЙ ЧЕЛОВЕК”
Мама – это самый родной, близкий и дорогой человек для каждого из нас. Она дала нам самое ценное, что мы имеем – нашу жизнь. Не зря первое слово, которое произносит ребёнок - “мама”. Каждая мама не только заботится о своём ребёнке, но и старается привить ему самые лучшие человеческие качества. Мама учит нас самостоятельно принимать решения, признавать свои ошибки. Она учит нас ценить жизнь и каждое прожитое мгновенье. Именно она научила нас ценить людей, заботиться о близких и уважать старших. Только мама всегда будет искренне радоваться нашим успехам и достижениям.
Конечно же, я очень люблю и уважаю свою маму. Она у меня очень добрая и справедливая. Какое же это счастье осознавать, что есть человек, которому в любой момент можно рассказать что-либо или поделиться каким-то секретом и быть уверенным в том, что всё это останется между вами. Моя мама, как солнце, светит каждому в нашем доме. Я даже боюсь представить, что бы я без неё делала. Мама научила меня многому, я безумно благодарна ей за это.
Каждый из нас благодарен своей маме за всё, что она делает для нас. Не нужно никогда забывать о своих матерях, ведь никакие друзья, деньги не смогут заменить нам нашу родную маму.
Submit to our newsletter to receive exclusive stories delivered to you inbox!
Таня Масян
Лучший ответ:
Онтонио Веселко
Сочинение / Минем яраткан шөгылем
Мин нәрсә эшләргә яратам соң? Китап укырга, компьютерда төрле уеннар уйнарга, савыт-саба юарга һәм, әлбәттә инде, торт пешерергә яратам.
Әле кайчан гына мин ашарга пешерергә бөтенләй дә яратмый идем, чынлап торып бәрәңге дә кыздырганым юк иде. Әмма, әни белән торт пешерергә уйлаган көннән соң, барысы да үзгәрде.
Беркөнне шулай әни белән торт пешерергә керештек. Ләкин әни үзе дә торт пешерә белми икән бит. Безнең камыр табага ябышып көйде. Крем артык сыек булып агып бетте. Никадәр ризыкны гына әрәм иттек. Ә әнинең бик тә өйдә пешергән торт ашыйсы килә иде. Щуннан соң мин әниемә сюрприз ясарга булдым.
Икенче көнне, мәктәптән кайткач, мин торт пешерергә керештем. Аш-су китабын алдым да андагы бер рецепт буенча торт ясый башладым. Килеп чыкты бит! Тәмле торт ясау алай ук авыр түгел икән.
Әни эштән кайтуга, крем белән матур итеп бизәлгән яңа пешкән хуш исле торт өстәлдә тора иде инде. Мин дә үз-үземнән канәгать булып, шатланып, әниемне каршы алдым. И, әнинең мине мактаганын күрсәгез!
Мин, берникадәр вакыттан соң гына әниемнең тортлар пешерә белүен аңладым. Ә теге көнне ул торт пешерә белмәгән булып юри генә кыланган икән. Шулай итеп ул минем пешерергә өйрәнүемне теләгән. Әнинең хәйләсе үзен тулысыңча аклады. Хәзер тортлар һәм бәлешләр пешерү − минем иң яраткан шөгылем.
Вы можете из нескольких рисунков создать анимацию (или целый мультфильм!). Для этого нарисуйте несколько последовательных кадров и нажмите кнопку Просмотр анимации.
Читайте также: