Башкорт милли аштары реферат

Обновлено: 05.07.2024

Бялеш
Необходимые продукты:
Для теста:
молоко - 180 мл
мука - 1/2 кг
сливочное масло , топленое - 40 г
яйцо - 1 шт.
Для начинки:
филе куриное - 400 г
рис - 1/2 кг
лук - 2 шт.
соль , перец Способ приготовления рецепта:
Рис отварить. Мясо мелко порезать, лук порубить, добавить к мясу, посолить и поперчить.
Замесить тесто, разделить на 2 куска (один значительно больше второго).

Обе части теста раскатать. Большую уложить в смазанную сковороду, оставляя бортики, сверху разложить рис, затем разложить мясо, закрыть второй частью теста, края защипнуть, в середине сделать небольшое отверстие.

Запекать пирог в разогретой духовке до образования румяной корочки. Время от времени подливать в отверстие бульон.

Готовый горячий пирог смазать сливочным маслом.

Ҡатлама (рулет из теста с мясной начинкой) На 4–6 порционных рулетов. Тесто: 1 яйцо, 150 мл воды, 3 или 3 с половиной чашки муки (чашка – 230 мл), 1/2 ч. ложки соли. Начинка: 500 г жирной баранины, 1 большая луковица, маленький пучок зеленого лука, 3 яйца, соль, перец. Соус: 200 г сметаны, 1 зубчик чеснока, по маленькому пучочку укропа, петрушки и зеленого лука, соль. Замесить обычное пельменное тесто, завернуть его в пленку и дать отлежаться. Сделать фарш из баранины и репчатого лука, посолить, поперчить. Тесто раскатать в небольшие прямоугольники (размером примерно 15х20 см), по поверхности теста уложить небольшое количество фарша, отступив от краев 1,5 см. Посыпать фарш нарезанными вареными яйцами и зеленым луком. Аккуратно свернуть рулеты и хорошенько защепить края. Перед варкой катламу надо смазать растительным маслом. Варить на пару примерно 25–30 минут. Традиционно катламу подать, нарезав на кругляши, и обязательно с соусом из сметаны с мелко нарезанной зеленью и раздавленной долькой чеснока.

Бауырһаҡ
Баурсаки пекут по-разному. Казахи и восточные башкиры готовят тесто для баурска несколько по-иному, как для кумяса(или же йыуаса)
Башкиры-катайцы готовят тесто для баурсака только на яйцах, без соли, раскатывают длинные соломки и режут на небольшие куски. Жарят на растительном масле или смеси с животным жиром пока не всплывут и до золотистого цвета

сәк-сәктен камырын анейем озак итеп баҫырга кәрәк, ти. Йоморткага гына баҫа. Бешергән арала, суйынды тастагы һалҡын һыуға куйып тора.. уҙем дә шулай бешерәм)))

Тиҙ баҫылыр ҡатлы ҡамыр
Ингредиенты:
мука - 1 кг
сливочное масло или маргарин - 4 пачки по 200г
яйца - 2 шт.
соль - 1 ч.л.
уксус - 2 ст.л.
вода - приблизительно 400мл

Важно: Все продукты для приготовления слоёного теста должны быть очень холодными. Яйца, мука, вода из холодильника. Масло или маргарин несколько часов подержать в морозильнике. Часть муки смешать с 800г натёртого на крупной тёрке замороженного сливочного масла или маргарина. В процессе натирания маргарина следует постоянно присыпать его мукой(не меся).После того, как весь маргарин перетёрт, всыпать остальную муку и легкими движениями перемешать (не перемесить) его с мукой.

В мерной кружке смешать :2 яйца,2 ч.л.соли,2 ст.л. уксуса. Долить холодной воды до отметки 500 мл. Приготовленную таким образом смесь соединить с масляно-мучной массой, постепенно вливая жидкость небольшими порциями. Очень быстро замешиваем тесто (продукты должны остаться холодными).Собираем тесто в большой брикет и делим его на 3 части. Каждую часть кладём в отдельный целлофановый пакет и кладём в холодильник минимум на 2 часа (тесто можно приготовить и накануне).

Секреты приготовления теста

1. Всегда добавляйте в тесто разведенный картофельный крахмал – булки и пироги будут пышными и мягкими даже на следующий день.
Главное условие вкусных пирогов — пышное, хорошо взошедшее тесто: муку для теста необходимо просеять: из нее удаляются посторонние примеси, и она обогащается кислородом воздуха

3. Добавлять в тесто, помимо молока полстакана минводы. Развести чайную ложку соды в пол стакане воды и слегка загасить ее лимонной кислотой или уксусом.
Выпечка,действительно, получается супер.Даже оставшееся на следующий день, пышненькая.

4. В помещении, где разделывают тесто, не должно быть сквозняка: он способствует образованию очень плотной корочки на пироге.

5. При замесе дрожжевого теста все продукты должны быть теплыми или комнатной температуры, продукты из холодильника замедляют подъем теста
6. Для дрожжевых изделий жидкость всегда должна быть подогретой до 30-35ºС, так как дрожжевые грибки в жидкости, имеющей более низкую или высокую температуру, теряют свою активность

7. Когда вы обминаете тесто руки должны быть сухие.

8. Перед тем как поставить изделия в духовку,ему дают подойти в течении 15-20минут. Перед выпечкой тесту дайте полностью расстояться. При неполной расстойке оно плохо поднимается и пироги долго не пропекаются.

9. Пироги на противне выпекать на среднем огне, чтобы начинка не пересохла.

10. В тесто (дрожжевое и пресно-сдобное) лучше всего добавлять нерастопленное сливочное масло, так как растопленное масло ухудшает структуру теста.

11. Пироги, приготовленные на молоке, более вкусны и ароматны, корочка после выпечки блестящая с красивым цветом.

12. Дрожжи для теста должны быть свежими, с приятным спиртным запахом. Проверьте дрожжи заранее. Для этого приготовьте небольшую порцию опары и посыпьте слоем муки. Если через 30 мин не появятся трещины, то качество дрожжей плохое

14. Жиры, размягченные до густоты сметаны, добавляют в конце замешивания теста или при его обминке, от этого брожение теста улучшается

15. Чтобы готовые пироги были более нежными и рассыпчатыми, в тесто кладите только желтки

16. Высокие пироги выпекают на слабом огне, чтобы они равномерно пропекались.

17. Жиры, размягченные до густоты сметаны, добавляют в конце замешивания теста или при его обминке, от этого брожение теста улучшается

18. Чтобы готовые пироги были более нежными и рассыпчатыми, в тесто кладите только желтки.

19. Тесто для пирога, выпекаемого на противне, раскатывают как можно тоньше, чтобы хорошо чувствовался вкус начинки.

20. Чтобы нижняя часть пирога была сухой, слегка посыпьте нижний пласт пирога крахмалом, а потом уже выкладывайте начинку.

21. Ни тесту, ни опаре не следует давать перестаиваться, так как это вызывает ухудшение качества теста. Достаточно 3 ч, но обязательно в тепле.

22. Пироги из дрожжевого теста можно смазывать молоком, а при желании посыпать сверху солью, маком, тмином.

23. Закрытые пироги смазывают перед выпечкой взбитым яйцом, молоком, сахарной водой. Благодаря этому на готовом пироге появляется аппетитный глянец. Наилучший блеск получается при смазке желтками.

24. Пироги, которые посыпают сахарной пудрой, смазывают также маслом — оно придает им приятный аромат.

25. Пироги, смазанные яичным белком, приобретают во время выпечки блестящую румяную корочку.

Для учеников 1-11 классов и дошкольников
Бесплатные сертификаты учителям и участникам

Баш ҡ ортостан Республикаһы

Тема: “Башҡорт халыҡ ашы-бишбармаҡ”

6 А класс уҡыусыһы

Тикшерҙе: башҡорт теле һәм

I . Баш ҡорт халҡының милли ашы- бишбармаҡ 4-7

II . Бишбармаҡты әҙерләү төрҙәре 7-8

Ҡулланылған әҙәбиәт 10

Башҡорт халҡының милли традицияларға бай аштар әҙерләү оҫталығы бик күптән килә. Күп быуаттарға һуҙылған тарих дауамында милли оригиналь аштар барлыҡҡа килгән, улар үҙҙәренә генә хас сифаттарҙы әлегә тиклем һаҡлағандар. Уларның үҙенсәлеге халыҡ тормошоноң и ж тимағи, иҡтисади, тәбиғи шарттарына, уның этник тарихына бәйле. Милли аш-һыу башҡорттарҙа малсылыҡ хужалығы нигеҙендә барлыҡҡа килә. Туҡланыуҙа һөт һәм һөттән яһалған төрлө ризыҡтар мөһим аҙыҡ булған. Һөттө айыртып, ҡаймаҡ , ҡаймаҡтан май яһағандар. Ҡышҡылыҡка сейә майлағандар . Уны күп итеп йыйып ҡайнатып, ҡорот эшләгәндәр. Ҡатыҡтан йәй көндәрендә айран яһап эскәндәр.Ул һыуһынды ҡандыра.

Башҡорттарҙың милли аш-һыуында итле ризыҡтар зур урын тотҡан. Иттән тултырма , ҡаҙы эшләгәндәр , бишбармаҡ , һалма бешергәндәр. Итле аштан һуң ҡоротлап һурпа эскәндәр.

Борон-борондан башҡорттарҙың көндәлек ризығында иген аҙыҡтары урын алған. Ҡурмас , талҡан эшләгәндәр, бауырһаҡ, ҡоймаҡ , күмәс һәм башҡа ризыҡтар бешергәндәр.

Эрнест Ишбирҙиндың "Башҡорт теленең игенселек һәм баҡсасылыҡ терминдары" китабында бишбармаҡ һүҙенә аңлатма бирелә. Бишбармаҡ атамаһы ҡаҙаҡ теленән башҡорт теленә килеп инеү ихтималлығын фаразлай. Ашамлыҡтың башҡорт халҡына ғына хас булған атамалар теҙмәһен бирә. ". Бишбармаҡ атамаһы башлыса көньяҡ башҡорттарға билдәле, башҡа төбәктәрҙә уны ҡулһалма, ҡуллама йәки ҡулдама, һалмалит, ҫалмалит, ҫалмалыйт, ҡаҙанаш. " тип йөрөтөлөүен күрһәтә. Бишбармаҡ бешереүҙең һәм ашауҙың дөйөм үҙенсәлектәрен тасуирлай, Тарихи Башҡортостандың көнъяҡ биләмәләрендә айырым йола булыуын әйтеп үтә.

Башҡорт халҡының милли ашы-бишбармаҡ

Бишбармаҡҡа, ҡағиҙә булараҡ, һалманы алдан әҙерләйҙәр. Бының өсөн йомортҡа һытып, әҙерәк сода өҫтәп, аҡ ондан бик үк ҡаты булмаған ҡамыр баҫалар, оҙаҡ итеп әүмәләйҙәр һәм йоҡа ғына йәймә эшләйҙәр, уны бер аҙ киптереп алалар. Йәймәне 10-12 см киңлегендәге оҙонса таҫмаларға киҫәләр, уларҙы бер- береһенең өҫтөнә һалып, тағы оҙон яғына ҡарай дүрт таҫмаға киҫәләр һәм бер яҡ башынан ҡыя итеп һалма ҡырҡа башлайҙар. Һалма оҙонса дүрткел формаһында, һәр яғы 2, 5- 3 см оҙонлоҡта була. Киҫелгән һалманы тағы ла киптерергә мөмкин. Башҡорт телендәге һалма һүҙе башҡа бер төрки телендә лә сағылыш тапмай, ул хатта башҡорт теленә иң яҡын ҡәрҙәш булған татар теленең аңлатмалы һүҙлегендә лә сағылырылмаған. Һалма һүҙе күп мәғәнәле һал- ҡылымының(башҡорт теленең аңлатмалы һүҙлегендә уның 31 мәғәнәһе бирелгән)бер мәғәнә атамаһына(нимәнеңдер эсенә урынлаштырыу, өҫтәп ҡушыу) - ма ялғауы ҡушып яһалған. Уның һалмай, ҡул һалмаһы, ҡулһалма, ҡулҫалма, салма тигән варинат атамалары ла бар. Әйтеп үтелгәнсә, ул оҙонса дүрткел формала була. Ләкин һалманың ҙур- ҙур киҫәктәрҙән торғандары ла була. Уларҙы төрлө ерҙә төрлөсә атап йөрөтәләр:ҡаҙаҡ һалмаһы, алпама, әнкәл, әңкәл.[ 4 ]

Ҡаҙандағы ит бешеп сығыр алдынан уға етерлек миҡдарҙа тоҙ һалалар, алдараҡ бешкән ҡаҙ итен, тултырманы айырып алалар, шунан һурпаның өҫтөнә сыҡҡан майҙы(тоҙлоҡ, һөҙлөк, һөҙҙөк, өрө тип исемләйҙәр) берәй һауытҡа һөҙөп алалар. Күп яҡта уны йоҡа итеп туралған һуған өҫтөнә йыялар, ул эҫе тоҙлоҡҡа үҙенсәлекле тәм бирә. Ит бешеп сыҡҡас, уны берәй һауытҡа айырып алалар. Ҡалған һурпаны айырым һауытҡа иләк аша үткәрәләр(быны һурпаны ваҡ һөйәк онтаҡтарынан, эреп йомарланған ҡан япраҡтарынан айырыу өсөн эшләйҙәр). Шунан ҡаҙанды таҙартып, һурпаны кире ҡоялар һәм утты көсәйтәләр. Һурпа ҡайнай башлағас, һалманы ойошмаҫлыҡ итеп таратып һалалар һәм көслө утта бешереп алалар, уны һалма ҡабартыу тиҙәр. Һалма ныҡ йомшарып, иҙелеп бешергә тейеш түгел. Һалманы тишекле ижау менән берәй ҙур табаҡҡа айырып алалар. Уны айырым туҫтаҡтарға йәки тәрилкәләргә һалып, өҫтөнә һуғанлы тоҙлоҡто ҡушалар, ит киҫәктәре, 2-3 ҡаҙы йәки тултырма түңәрәктәре өҫтәп, табынға ҡуялар. Эре һөйәктәрҙән табындағыларға өлөш сығаралар. Ҡорот һәм борос ҡатылған һурпа айырым бирелә. Элегерәк, ә көньяҡ Башҡортостандың һәм Ырымбур өлкәһенең ҡайһы бер ауылдарында хәҙер ҙә, бишбармаҡ ашауҙың үҙенә күрә йолаһы, тәртибе булған. Майлы, йомшаҡ ит киҫәген(ҡалья) һалмаға ҡушып, ҡунаҡтар бер- береһенә һоғондорошҡан. Башҡортостандың урта һәм төньяҡ райондарында әҙерләнгән ҡулһалма, ҡуллама, ҡулдамала һурпа айырым бирелмәй, ә һалма өҫтөнә һалына. Һуңғы осорҙа ашханаларҙа бишбармаҡҡа оҡшаған өлөш тип аталған ашамлыҡ тәҡдим итәләр. Башҡорт халҡының аш-һыуында ундай ашамлыҡ юҡ. Уны башҡорт ит аштарының үҙенсәлектәренә нигеҙләнеп, кулинарҙар уйлап сығарған .[4]

Бишбармаҡты әҙерләү төрҙәре

1-се юл. Бишбармаҡ бешереү өсөн һимеҙ һарыҡ итенең ҡабырға өлөшө алына. Итте ваҡ киҫәктәргә бүлеп, һыуҙы артыҡ күп һалмайынса самалап тоҙ һәм башҡа тәмләткестәр һалып бешерергә кәрәк. Он, йомо ртҡа һәм йылы һыуҙан ҡамыр баҫыла. Ҡамырҙы йоҡа итеп йәйеп, бер аҙ киптереп алырға кәрәк. Артабан йәймә 3 см киңлектәге таҫмаларға бүленә һәм ромбиктарға киҫелә. Ҡырҡылған һалманы һурпала йәки һыуҙа ҡайнатып, һыуын һарҡытып аҡ май менән майларға кәрәк. Бишбармаҡ өсөн картуф 3-5 см ҡалынлыҡ түңәрәкләп ҡырҡыла һәм айырым бешерелә.Тәрилкәгә һалма, картуф, ит һалына. Өҫтөнә ҡайнап торған һурпа ҡойола. Өҫтөнә ваҡлап туралған йәшел һуған һибелә.4 кешелек бишбармаҡ бешереү өсөн 600 гр. һарыҡ ите, 2 баш картуф, 3 баш һуған, 1 стакан бойҙай оно, 1 йомортҡа, 2 аш калағы аҡ май, 3 стакан һурпа, самалап тоҙ һәм башҡа тәмләткестәр алына.

2-се юл. Итте ,эре итеп киҫкеләп ,әҙер булғансы бешерәләр.Бешеп сыҡҡас уны һоҫоп алып һыуынмаһын өсөн,йылы урынға ҡуйып торалар.Һөҙлөгөн алып ,һурпала һалма бешерәләр.Һалма өсөн йомортҡа һытып,тоҙло һыуҙа сөсө ҡамыр баҫалар.Ҡамырҙан уҡлау менән 1,5-2 см ҙурлыҡтағы дүрткелдәр яһап турайҙар.Һалма ни тиклем вағыраҡ булһа,шул тиклем һәйбәтерәк иҫәпләнә. Бешкән һалма һурпанан һоҫоп алына. Уны ваҡлап туралған ит менән ҡушып,өҫтөнә дүңгәләкләп туралған һуған һибеп,һөҙлөк һалып бирәләр.Ә һурпаны, ҡорот,ваҡ ҡына итеп туралған һуған, борос һалып, кәсә, бокал йәки сынаяҡ өҫтө кеүек һауыттарҙа айырым ҡуялар.[ 1,183]

Милли аш-һыу башҡорттарҙа малсылыҡ хужалығы нигеҙендә барлыҡҡа килә. Туҡланыуҙа һөт һәм һөттән яһалған төрлө ризыҡтар мөһим аҙыҡ булған.Улар араһында итле аштар ҙа күп.Бишбармаҡ, ҡуллама, өлөш, итле аш традицион һый иҫәпләнә.Был аҙыҡтарҙы йылҡы йәки һарыҡ итенән әҙерләгәндәр.Ҡунаҡ һыйлағанда иткә ҡушып ҡаҡлаған ҡаҙы ултыртҡандар.Иттән һуң туҫтаҡ менән ҡортоло һурпа биргәндәр.Таулы-урманлы яҡтарҙа йәшәгән башҡорттар сел, ҡор, һуйыр, өйрәк кеүек ҡыр ҡоштарының, ҡыр кәзәһе,мышы кеүек ҡырағай хайуандар итен дә файҙаланған.[1,178]

Бишбармаҡ— төрки халыҡтарында киң таралған һимеҙ иттән, һалманан әҙерләнгән ризыҡ. Бишбармаҡ, ғәҙәттә, һарыҡ итенән бешерелә.Һарыҡ ите булмаһа, һыйыр, йылҡы итенән дә бешерергә мөмкин.[1,183]

Помогите другим пользователям — будьте первым, кто поделится своим мнением об этой презентации.

Аннотация к презентации

Интересует тема "башҡорт халыҡ аштары"? Лучшая powerpoint презентация на эту тему представлена здесь! Данная презентация состоит из 34 слайдов. Также представлены другие презентации по литературе для 8 класса. Скачивайте бесплатно.

Содержание

“Башҡорт милли аштары”, Ҡылымдың үткән заман формаһы.

Слайд 2

Маҡсаттар:

1.Уҡыусыларға башҡорт милли аштары тураһында әңгәмә биреү. 2.Уҡыусыларҙың яҙыу һәм уҡыу телмәрен үҫтереү . 3.Милли аштарҙы әҙерләү буйынсаҡыҙыҡһыныу уятыу,әҙерләү рецептарыняҙҙырыу.

Слайд 3

Артикуляцион күнегеү

… Бына тағы яҙҙар етте, Унан йәйе, көҙө килер, Маңлайыңда тир кипмәһә, Ер муллыҡты үҙе күрер.

Слайд 4

Өй эшен тикшереү

Ҡымыҙ,ҡалаҡ,мөгөҙ,ҡолағым, балаҫ,нигеҙ,ҡағыҙ,йондоҙ,мираҫ, көндөҙ,кеүәҫ,ҡунаҡ,дуҫ,тоҙ.

Слайд 5

Ҡымыҙ – кумыс йондоҙ - звезда ҡалаҡ – ложка мираҫ-наследие мөгөҙ – рог көндөҙ - днем ҡолағым – ухо кеүәҫ - квас балаҫ – палас,ковер ҡунаҡ - гость нигеҙ –основа(фундамент) дуҫ - друг ҡағыҙ – бумага тоҙ - соль

Слайд 6

Ҡабатлау

Ҡылымдың үткән заман формаһы ике юл менән барлыҡҡа килә: - нигеҙ һәм төп һүҙенә –ғайны,-гәйне һәм –ҡайны,-кәйне ялғауҙары ҡушылып.Мәҫәлән :Мин унда барғайным. - төп ҡылым һүҙенә -ған ине,-гән ине,- ҡан ине,-кән ине аффикстары өҫтәлеп.Мәҫәлән: Мин унда барған инем.

Слайд 7

Һүҙлек эше

Мал – скот,скотина Дауа – лекарство Һыуыҡ тейгәндә – при простуде Күңел болғанғанда – когда тошнит Тирләткес дауа – потогонное средство Иҙергә – развести,размять Ашағы килмәгәндә – при потере аппетита