Сочинение мен вал туслах
Обновлено: 30.06.2024
Цель. Воспитывать патриотические чувства: любовь к родному краю; вызвать чувство восхищения и гордости.
Задачи: формировать у ребенка мотивационно-ценностного отношения к родному краю. Продолжать знакомить детей с чувашскими народными играми, песнями, хороводами. Развивать желание и стремление к изучению чувашского языка. Воспитывать любовь к родному краю через музыкальные произведения чувашских композиторов.
1. Илемле, илемле, илемле чаваш ташши,
Илемле чаваш ташши те,
Ташлама пелсен кана,
Таш лама пелсен кана
2. Илемле, илемле, илемле чаваш ваййи,
Илемле чаваш ваййи те,
Выляма пелсен ка.
Выляма пелсен кана.
3. Илемле, илемле илемле, илемле чаваш юрри,
Илемле чаваш юрри те,
Юрлама пелсен кана,
Юрлама пелсен кана.
Вед: Ыра кун пултар ачасем тата хакла ханасем!
Добрый день дети и дорогие гости!
Чувашская земля, родимый край!
Ты всех похвал и почестей достоин,
Здесь солнце, словно пышный каравай,
Тут воздух, будто на меду настоян.
Живёт тут удивительный народ,
Способный веселиться и трудиться,
Который очень нежно бережёт
Жемчужины преданий и традиций.
Симфонией звучит грачиный край.
И песней колосится тут пшеница.
Чувашская земля — родимый край!
Позволь перед тобою поклониться.
А сейчас ребята расскажут вам стихотворения о чувашском крае.
1. Мы живём в Чувашии
Любим мы свой край родной,
Он хорош зимой и летом
И особенно весной.
2.Чувашский край, о край ста тысяч песен,
И как сказать, что я тебя люблю
И эту Волгу, и это небо синее
И эту жизнь в моём родном краю.
3. Чавашла та самахлатпар,
Вырасла та каласатпар,
Иккеше те халь весем,
Пите тусла челхесем.
4. Чавашла паян юрлатпар,
Чавшла сава калатпар,
Чавашла тум таханатпар,
Чавашлата ак ташлатпар.
1. Сар качча,сар качча,
Мен тума, мен тума?
2. Сар качча, сар кчча,
Мен тума, ментума?
3. Сар качча, сар качча,
Мен тума, мен тума?
Стихотворение о Чувашском крае.
Мы в Чувашии живём в краю озёр и пашен,
По чувашски мы поём, по чувашски пляшем.
1. Тух-ха Ванюк пирен ума
Эсе ташша пит аста.
Кавва, кавва, кавва,кавва,
2. Ташласа пар, савантар,
Эпир ала супапар.
Кавва, кавва, кавва, кавва,
Кавва, кавва, тут,тут.
3. Енте Ванюк хыссан эпир,
Пурте ташша ярапар.
Кавва, кавва, кавва, кавва,
Кавва, кавва,тут, тут.
4. Пер вахата ташлапар та,
Кайран есе тытнапар.
Кавва, кавва, кавва, кавва,
Кавва, кавва, тут,тут.
Вед.: Пите нумай ачасем таша, сава астисем,
Ака курар, халь весем янратассе савасем.
Пирен печек Марине
Сара сусне якатать,
«Паппа ту эс, пуканем,
Атте мана илсе паче ик моторла самолёт.
Кемел тесле ун суначе, варринче-маттур пилот.
Мотор сасси кер-кер-кер,часрах ларса елкерер.
Ситес сере ситепер,тем те курса пелепер.
1. Комочек пуха, длинное ухо,
Прыгает ловко, любит морковку (мулкач).
2. Четыре царапки, два огонька
И хвост трубой (кушак).
3. В один клубок воткнуто тысяча иголок (череп).
4. Кто родился бородатым? (качака).
5. Зимой белый, летом серый? (мулкач).
Вед.: После трудового дня чувашский народ умел весело отдыхать: пели звонкие песни, водили хороводы.
Ларать, ларать, Мишша ларать
Шешке теме айенче.
Сиет, сиет, мишша сиет
Тутла сара майрине.
Вахат ситсен тарас пулать,
Ятне терес калас пулать.
Сколько нежных и ласковых слов и стихов мы знаем на русском языке, и на чувашском языке их много.
1. Кам пире мен печекрен
Устерет савса куллен?
Вал анне, таван анне,
Тавта пус сана, анне!
2. Кам пире ас — тан парать,
Ашшан, ашшан ачашлать?
Вал, анне, манми анне,
Тайма пус сана анне!
3. Камшан эпир чи хакли,
Пурнасра чи юратни?
Вал анне,таван анне,
Емер-емер тав, анне!
Пысак уяв ячепе
Ак сакан пысакаш,
Ак сакан печекеш,
Ак сакан сарлакаш,
Ак сакан хуланаш,
Кама саван савна пар!
Мы сегодня необычно веселились, пели, рассказывали стихи и водили хороводы на чувашском языке, танцевали под чувашскую музыку.
А теперь пришла пора
Угощать вас детвора.
Вед.: Красивым хороводом идём в группы угощаться чувашским национальным блюдом- хуплу.
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
Описание презентации по отдельным слайдам:
Пуш уйăхĕн 18 -мĕшĕ Класри ĕç
Урок теми мĕнле-ши? 1 2 3 4 5 6
Урок теми. т и л ĕ у п а с у р ӑ х л а ш а в ӑ к ӑ р х у р
Фонетика зарядки -Етпӗр-етпӗр-етпӗр – Лайӑх вӗренетпӗр. -Етпӗр-етпӗр-етпӗр – Чӑвашла пӗлетпӗр. -Атпӑр-атпӑр-атпӑр – Вулатпӑр, çыратпӑр. -Атпӑр-атпӑр-атпӑр – Туслӑ пурӑнатпӑр.
1 Скажи слова по-чувашски. пурӑнатпӑр 1 1 1 1 вӗренетпӗр юрлатпӑр ташлатпӑр ӱкеретпӗр учимся поём танцуем рисуем живём
иккĕмĕш Эпир лайӑх … илемлĕ … Эпир Туссем Хӗр ачасем Эпир 1 2 3 4 5 прочитай предложения и переведи класра . пурӑнатпӑр. . пурӑнаççӗ. вӗренетпӗр. юрлаççĕ. туслӑ вӗренетпӗр. туслӑ
туслӑ тус туссем туслаш туслашрӑм туслӑх друзья дружный друг, подруга дружба подружиться подружился Переведи слова на русский язык.
Вӑй вӑл çирĕп туслӑхра, çавӑнпа ӑна упра. Пул эс туслӑ юлташпа, пул эс туслӑ тӑванпа. Пурнӑçӑн илемĕ – çирĕп туслӑхра. Çавӑнпа, юлташӑм, туслӑха упра.
Пословицы-ваттисен сӑмахĕсем Надёжному другу-нет цены. Друг познаётся в беде. Сила-в дружбе. Шанчӑклӑ тусӑн хакĕ çук. Шанчӑклӑ тус йӑвӑрлӑхра палӑрать. Туслӑхра -вӑй
1,2,3,4 –пирӗн вӑйлӑ пулмалла 5,6,7,8 – физзарядка тумалла. Аллӑрсене çӗклӗр, Аллӑрсене сарӑр, Аллӑрсене ярӑр. Шӑппӑн ларӑр!
Работа в парах Санан тусу пур-и? Манӑн тус пур. Вӑл мĕн ятлӑ? Вӑл Ангелина ятлӑ. Вӑл миçе çулта? Вӑл сакӑр çулта. Эсир унпа туслӑ-и? Эпир унпа питĕ туслӑ.
Составляем рассказ о своём друге или о своей подруге
Манӑн тус. Манӑт тус пур. Вӑл Виталик ятлӑ. Виталик сакӑр çулта, иккĕмĕш класра вĕренет. Эпир питĕ туслӑ пурӑнатпӑр, пĕр-пĕрне пулӑшатпӑр. Пирĕн туслӑх çирĕп.
Килти ĕç 1.Выучить 1 стихотворение о дружбе. 2. Выучить 1 -2 пословицы о дружбе. 3. Подготовить рассказ о своём друге. /çшӗн тавтапуç! Маттур ачасем!
- подготовка к ЕГЭ/ОГЭ и ВПР
- по всем предметам 1-11 классов
- ЗП до 91 000 руб.
- Гибкий график
- Удаленная работа
Дистанционные курсы для педагогов
Свидетельство и скидка на обучение каждому участнику
Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:
5 601 459 материалов в базе
Самые массовые международные дистанционные
Школьные Инфоконкурсы 2022
Свидетельство и скидка на обучение каждому участнику
Другие материалы
Вам будут интересны эти курсы:
Оставьте свой комментарий
- 13.06.2017 1458
- PPTX 16.6 мбайт
- 11 скачиваний
- Оцените материал:
Настоящий материал опубликован пользователем Никифорова Инна Геннадьевна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Автор материала
40%
- Подготовка к ЕГЭ/ОГЭ и ВПР
- Для учеников 1-11 классов
Московский институт профессиональной
переподготовки и повышения
квалификации педагогов
Дистанционные курсы
для педагогов
663 курса от 690 рублей
Выбрать курс со скидкой
Выдаём документы
установленного образца!
Учителя о ЕГЭ: секреты успешной подготовки
Время чтения: 11 минут
Каждый второй ребенок в школе подвергался психической агрессии
Время чтения: 3 минуты
Минпросвещения России подготовит учителей для обучения детей из Донбасса
Время чтения: 1 минута
Студенты российских вузов смогут получить 1 млн рублей на создание стартапов
Время чтения: 3 минуты
В Белгородской области отменяют занятия в школах и детсадах на границе с Украиной
Время чтения: 0 минут
Инфоурок стал резидентом Сколково
Время чтения: 2 минуты
В ростовских школах рассматривают гибридный формат обучения с учетом эвакуированных
Время чтения: 1 минута
Подарочные сертификаты
Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.
Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.
Оценить 920 0
Куракова Вера Васильевна
Шупашкар хулинчи 49-мĕш вӑтам шкулта
чӑваш чĕлхипе литературине вĕрентекенсем
Ĕҫ ҫынна илем кÿрет
Паянхи пурнӑҫа илес пулсассӑн, ҫын хӑйне вӑйлӑ туясси тĕрлĕ сӑлтавран килет: ҫемье тĕрекĕнчен, тус-юлташ пурринчен,ĕҫ вырӑнĕнчен, сывлӑх ҫирĕп пулнинчен,ӑс- тӑн чун-чĕре пуянлӑхĕнчен, пурнӑҫа тĕрĕс пурӑнма пĕлменинчен, пултаруллӑхран, кашни тĕллеве пурнӑҫлама пĕлменинчен…
Ырми-канми ĕҫлекене те, ача- пӑча ÿстерекене те, ҫукран пур тӑвакана та, ырӑ йӑла-йĕркене тытса пыракана та ĕҫчен-маттур, ҫивĕч ҫын тетпĕр. Ĕҫ-вӑл пурнӑҫ тыткӑчи,илемĕ. Пĕр-пĕрне ӑнланса, пулӑшса пырсан ҫеҫ ĕҫ ӑнать, ырӑ ят сарӑлать. Ĕҫрен хӑраман, таса чун чĕреллĕ, ырӑ ĕмĕтлĕ ҫын кӑна пулма пултарать.
Ҫĕр ҫинче ҫын алли тĕкĕнмен ĕҫ ҫук та пулĕ. Пурнӑҫа лайӑхлатас тесен кашни ҫыннӑн хӑйне килĕшекен пĕр- пĕр ĕҫе суйласа илмелле. Ҫав ĕҫре чун-чĕрене хурса ĕҫлемелле, ҫитĕнÿсем тумалла, малалли пурнӑҫ ҫинчен шухӑшламалла.
Ĕҫ- пурнӑҫ тытать, ĕҫ телей кÿрет. Кашни ҫыннӑн хӑйĕн ĕҫе, хĕлĕ.Хӑв юратнӑ ĕҫе пĕр кун хаушшинче суйласа илме май ҫук. Ҫапах та пĕр-пĕр ĕҫе кӑмӑлласси пĕчĕкренех палӑрать.
Ҫĕр ҫинче мĕн пур ĕҫе ҫыннӑн ӑста аллипе, ӑс-хакӑлĕ тӑвать.Ĕҫ чӑнлӑх,сӑпайлӑх,тараватлӑх – чӑваш ҫынсен ҫак ырӑ енĕсем кашни ҫынра пулччӑр тессе шухӑшлатпӑр.
Паллах, кашни ҫыннӑн хӑйĕн ĕҫе-хĕлĕ, хӑйĕн телейĕ. Чылай ҫынсенчен илтме пулать. Ĕҫе уява кайнӑ пек каятӑп, ĕҫре мана питĕ лайӑх, ĕҫтешĕсемпе килĕштерсе ĕҫлетпĕр, эпĕ ĕҫ вырӑнне ҫухатасран темрен хӑранӑ пек хӑратӑп теҫҫĕ. Хӑшĕ-пĕрисем хӑйсен валли хӑйсемех ĕҫ вырӑнне тупаҫҫĕ, хӑшĕ-пĕрисем вара ашшĕ-амӑшĕн ĕҫне малалла тӑсаҫҫĕ, теприсем ашшĕ – амӑшĕ каланипе, ыттиссем ҫут ҫанталӑк панӑ талантпа ĕҫлеҫҫĕ.
Паллах тĕнчере пур професси те лайӑх, пур професси кирлĕ. Анчах та пĕтĕм ҫын пултаруллӑ ҫуралаймасть. Пĕр ĕҫех пĕри лайӑх ĕҫлет, теприн пулсах пĕтеймест. Пурте артист та ÿнерҫĕ те пулаймасть. Ҫавӑнпа та ҫыннӑн хӑй мĕн тума пултарассине шута илсе, камӑлĕ хӑш ĕҫ патне туртӑнать – ҫавна суйласа илмелле.
Сӑмахран: мана вĕрентекен ҫуралсанах, ашшĕ чупса пынӑ тет, аллине тытрĕ тет те чуптуса ҫапла каларĕ тет. Манӑн хам вилличен сана учитель пулнине курасчĕ терĕ тет. Ашшĕ ĕнчи тӑвансем пурте вĕрентекенсем пулса ĕҫленĕ хӑй хĕрне те учитель тӑвасшӑн пулнӑ, паллах ашшĕн пехилĕ ҫитнĕ пуль. Апла пулсан вӑл ҫуралсанах вĕрентекен пулма ĕмĕтленнĕ ача пулса тухать.
Чӑнах та вĕрентекенĕн хӑйĕн чӑн-чӑн ҫын пулмалла: ырӑ кӑмӑллӑ, сӑпайлӑ, таса чунлӑ, культурӑллӑ, ҫивĕч, ĕҫчен, ӑслӑ – тӑнлӑ, культурӑллӑ пулмалла. Ачасемпе пĕр чĕлхе тупни - пысӑк талант..
Манӑн вĕрентекен пуринчен те ырӑ, пултаруллӑ, хисеплĕ, чуна ҫывӑх, кирек кама та ӑнланма, темĕнле йывӑр ыйтӑва тивĕҫлĕ татса пама пултаракан ҫын. Вĕрентекен ача амӑшĕ пек ыррине ҫеҫ сунать, ырӑ-сывӑ, тĕрĕс тĕкел ӑслӑ- тӑнлӑ ҫын тӑвасшӑн тӑрӑшать.
Учитель ĕҫе ҫӑмӑл маррине пурте ӑнланаҫҫĕ.Чӑнипех те шкулта, чӑтӑмлӑ та ырӑ шухӑш-кӑмӑлла вĕрентекенсем ĕлеҫҫĕ.
Этемĕн тепĕр лайӑх ĕҫе - вӑл хӑйĕн чун илемĕшĕн те тӑрӑшма пултарни. Ку ҫынна тата та вӑйлӑрах тӑвать. Ҫавӑн пекех илемлĕ тĕрлĕрен илемлĕ япаласем тума вĕрентет. Халĕ ĕнте ҫын-вĕҫме кӑна мар, шӑтӑк евĕр янӑравлӑ шӑрантарса юрлама, тӑпӑл – тӑпӑл ташлама, хут ҫине пурнӑҫри сӑнсене чӑн пурнӑҫри пекех ÿкреме, йĕри-тавралӑха тĕрĕ-эрешпе илемлетме, кино калӑплама, илемлĕ сӑвӑ – калавсем ҫырма пултарать. Ҫын ĕҫĕсене ĕҫленĕ чухне ҫын ҫакӑнта хӑйĕн чун телейне тупать. Ĕҫ вӑл – халӑхӑн тарӑн ӑсӑпе тĕрĕслĕх туйӑмĕ, таса кӑмӑл-сипечĕпе ҫынна пысӑкӑн юратни, чун илемĕпе характер ҫыпӑҫулӑхĕ, сӑмах-юмах виҫелĕхĕпе юрӑ-сӑвӑ хитрелĕхĕ.
Этеме ĕҫ ҫуратнӑ теҫҫĕ. Ĕҫ ӑна ҫын тунӑ. Ҫын вара хӑй таврашĕнчи ҫут ҫалталӑка улӑштарса тем тĕрлĕ япала шухӑшласа кӑларнӑ. Те хӑйне пурӑнма ҫӑмӑл пултӑр тесе, те хӑйне хуҫа пек тытма, те хӑйне шанчӑклӑ та ҫирĕп туйма…
Ырӑ сӑмах, ырӑ шухӑш, ырӑ ят хӑварас тесен ҫыннӑн йывӑҫ лартмалла, ача ҫуратса тĕрĕс-тĕкĕл ÿстермелле, пÿрт лартмалла теҫҫĕ.
Мана чӑнахах та учителĕн пархатарлӑ ĕҫĕ питĕ килĕшет. Кашни вĕрентекенех хăйĕн вĕренекенĕсем сапăр та хастар чун-чĕреллĕ çынсем пулччăр тесе тăрăшать, ырă шухăш-ĕмĕтпе пурăнать. Вăл çĕр çинчи çĕршер професси валли тÿрĕ чунлă çынсем вĕрентсе хатĕрлет. Тÿрĕ чунлă çынсем — саккунлăхпа йĕркелĕхе пăхăнакансем. Ку вара — çĕр çинчи, хамăр хушăри тăнăçлăх никĕсĕ. Çакăнта мар-и учителĕн пархатарлă ĕçĕ?
Учитель ĕçĕ питĕ яваплă ĕç. Пурне те пĕлесшĕн çунакан таса чунлă шăпăрлансемпе пĕлÿлĕх тĕнчинче çÿрени, мĕн пĕлнине пĕлменнисемпе тавçăрайманнисем патне çитерме тăрăшни мăнаçлантарать, хавхалантарать, чунра савăнăç вăратать. Чăнах, хăвăн ăс-тăнна, пултарулăхна ыттисене парнелесси — сăваплă ĕç. Кашни вĕрентекен хăйĕн пурнăçне пархатарлă ĕçпе ирттерет. Учитель ĕçĕ çăмăл маррине пурте ăнланаççĕ. Хăйĕн чун пуянлăхĕпе çамрăксене те çынсене юратса хисеплеме, ĕçчен те йĕркеллĕ çын пулма вĕрентет.
Мĕнле хисеплемĕн-ха вĕрентекене? Вăл кашни ачан пурнăçĕпе, савăнăçĕ-хуйхипе, терт-нушипе пурăнать. Кашни вĕренекене хăй ачине юратнă пек юратать, йывăр вăхăтра пулăшать, унпа пĕрле савăнать те, кулянать те. Педагог вăл пĕр вăхăтрах чун инженерĕ те. Ачан чунне вĕрентекен пек тата кам ăнланма пултарать-ши? Тата кам унран ытла ача чунне витĕр курать, ăна сăваплă витĕм кÿрсе çĕр-шыва, ашшĕ-амăшне, тăванĕсене, юлташĕсене юрăхлă та тивĕçлĕ çын ÿстерме хевте çитерет?
Педагогсем — кашни ача шăпинче ырă йĕр хăваракансем, кашни ачан ăс-тăнĕпе характерне çирĕплетсе, ăсталăхне аталантарса пурнăç çулĕ çине кăларакансем.
Презентация составлена на чувашском языке. Рассматриваются природные явления, птицы, звери.
Содержимое разработки
Ч ǎ ваш Республикинчи Эл ě к район ě н администраций ě н верен ÿ , социалл ǎ аталану, ç амраксен политикин тата спорт пайе
Есе пурнаслакане:
Егорова Наталия, 9 кл
Ертсе пыракане
Сут санталак синчен сырна сыравсасене тупса палартасси
- Чаваш сыравсисен есе-хелепе паллашасси.
- Весен хайлавесенчи сут санталака юратма верентекен санарсене усса парасси.
Рассей президенче В.Путин 2013 султа сер-шывра Тавралаха хутелемелли султалак иртесси синчен пелтерче. Савна май сут санталака упрас темапа еслене писательсемпе, весен хайлавесемпе самрак арава паллаштарасси
Есен актуаллахе:
Сут санталак—пирен пуласлах
Этем пуласлахе сут санталакпа тача сыханса тарать. Сут санталакан хайен йерки, сиреп саккунесем пур. Весене пирен паханса пуранмалла. Сут санталака упрасси—кашни сыннан тивесе.
Чаваш писателесем-- сут санталак синчен
Метри Кибек
Ухсай Яккаве
«Юратрам эп, хирсем, сире,
Сана та, сем хура варман!
Нихсан та шуха черере
Виктор Тараев кайак тусе кана мар, вал паянхи самраксен тусе.
2. Сут санталак пуянлахне наука катартна пек йеркелет
3. Ыра чер чунсен пурнасне сиен курекен тискер кайаксемпе, браконьерсемпе сине тарса керешет
4. Хай тавра сут санталак тусесене явастарать
Сут санталак тусе
Чекес—кайак тусен савна машаре
Маттур, савна арамам… Ик-вис султа сут санталак ташманенчен кайак тусе пулса татан…
Кайак тусен араме пулас тесен ана хайне кана мар, кайаксене те юратмалла сав…
- Сут санталакпа сер-шыв пуянлахне упрасси.
2. Сере —Анне, есе—Аттемер выранне хурса хисеплеме верентесси.
3. Самраксем сана таварса еслесен -- сут санталак тирпейле, тулах пуле.
4. Тирпейсер ашше-амашен ачисем—тарлавсар, таван сере хисеплемессе.
П ě т ě млетни
Авторсем ç инчен:
М.Кипек те(1913-1991),Я Ухсай та (1911-1986) патша саманинче суралн ǎ
Таван ç ě р-шыв асл ǎ в ǎ рси в ǎ х ǎ т ě нче п ǎ шалпа та, перопа та ç ап ǎ ç н ǎ
Т ǎ ван литература ани ç инче ěç лесе пуян еткер х ǎ варн ǎ .
Ç ут ç антал ǎ ка упрас ыйт ǎ ва тапратн ǎ
Хайлавсем синчен :
-75%
Читайте также: