Змітрок бядуля зямля урок 6 клас план канспект

Обновлено: 07.07.2024

Презентация на тему: " Беларуская мова Урок 6. Гульня Перакладчык? Перакладзі на беларускаю мову чайник пчела чистый чёрный человек." — Транскрипт:

1 Беларуская мова Урок 6

17 Перакладзі на беларускаю мову чайник пчела чистый чёрный человек

18 Маўленчая размінка Шчотка Шчокі Лешч Шчаня шучупак

19 Шчо шча шучу шчы Шча-шча-шча- злавілі ляшча. Шчу-шучу-шучу- я яго пачышучу.

20 Мы – працоўная семя: Дзед, бабуля, Тата, мама, Брат з сестрой, Таксама – я.

21 Беларускі край Над зямлёй крыляе бусел. Скачуць конікі ў траве. Дзед жыве ў Беларусі, І бабуля тут жыве. Тут живуць і тата з мамай, Брацік мой, мая сестра. Тут живу і я так сама. Беларусь – наш родны край.

24 Брат – з компьютерам, Я – з кніжкай, А сястрыца – з лялькой, Мішкам. Мама кажа: - проста гора – Сын прыліп да манітора. Цэлы дзень сядзець готовы, Пахудзей, такі нервовы. Стаў няўважлівы да ўрокаў, І проблемы ёсць са срокам, Не чытае як раней. Што рабіць, скажыце, мне?

25 Я приношу брату кніжку, А сястрыца – ляльку, Мішку. - Мне не треба. Я не буду! У компьютера шмат цудаў. Для мене глянь з ім свята. Як нам перайначыць брата?

30 Хто я? Па-рознаму, бывает, Матуля называем: То шустрым верабейкам, То чорцікам У шорціках. Дажыў я да сямі, А сам не разумею: Хто я такі ў сямі?

Нажмите, чтобы узнать подробности

Сёння мы пазнаёмімся з творам Змітрака Бядулі “Зямля”, у якім апісваецца ўся прыгажосць роднай зямлі, у якім аўтар выказвае самыя шчырыя і ўрачыстыя пачуцці.

Першы раз чытае настаўнік, вучні уважліва сочаць. Потым вучні перачытваюць тэкст самастойна.

Якія карціны вы ўяўлялі, калі чыталі твор?

Якім вы бачыце вобраз Зямлі, паказаны пісьменнікам?

Як пісьменнік ставіцца да сваёй зямлі? Чаму называе яе “маці”?

Сапраўды, зямля – наша маці, якая кожнаму з нас дала жыццё, выкарміла. І таму кожны з нас павінен любіць сваю радную зямлю, ганарыцца ёю, аберагаць так, як рабілі нашы продкі.

У народзе кажуць: “Па свеце гуляй, а Радзіму не забывай”, “Для чалавека лес – паўхаты” . Як вы разумеце гэтыя выразы? Ці згодны вы з імі? Чаму?

Ці ўдала аўтар перадае хараство зямлі? Давайце паспрабуем вызначыць, з дапамогай чаго ў яго гэта атрымалася. Зачытайце месцы, дзе характарызуюцца поры года. Якія вобразныя сродкі выкарыстоўвае З. Бядуля? (Эпітэты, метафары, параўнанні).

Звярніце ўвагу на дошку, на ёй запісаны пары слоў у прамым і пераносным сэнсе. Вызначце, дзе слова ўжываецца ў прамым сэнсе, а дзе ў пераносным:

Вакно адкрываецца-абшар адкрываецца; коні нясуцца –шыры нясуцца –гады нясуцца; святая кніга –святая вясна.

Людзі бачылі падабенства паміж рознымі з’явамі, рэчамі і свае назіранні пераносілі на другія аб’екты.

Такое ўжыванне слоў ці выразаўу пераносным сэнсе, калі ўласцівасці аднаго прадмета ці з’явы пераносяцца на другі, называецца метафара.

Я раздала карткі, вам прапануецца пяць слоў, з якімі вы павінны саставіць пяць выразаў – да кожнага слова падабраць прамое і пераноснае значэнне.

Чырвоны, горкі, салодкі, жалезны, шаўковы.

Мы вельмі часта ўжываем метафары ў гутарковай мове і не заўважаем гэтага, а пісьменнікі –мастакі слова, пры дапамозе метафар ствараюць яркія, запамінальныя вобразы.

Такім чынам, мы можам зрабіць падагульненне, што метафара – гэта мастацкі сродак, у якім уласцівасці, з’явы пераносяцца на другую. Метафара падобна да параўнання.

Падвядзенне вынікаў

Разгледзьце ўважліва малюнкі, ці прасочваюцца на іх агульныя ідэі і вобразы з творам З. Бядулі “Зямля”?

Які выннік мы можам зрабіць, прачытаўшы твор З.Бядулі?

З якім мастацкім сродкам сёння пазнаёміліся?

Д/з. пісьмова адказаць на пытанне № 4, змешчанае пасля твора З.Бядулі “Зямля”.

Сценарий урока

Цель : создать условія для углубления знаний учащихся оБеларуси, её истории; показать, что государственная символика – это общечеловеческая, государственная ценность; способствовать формированию любви и уважения к своей стране, чувства гордости за неё.

Оборудование : герб , флаг Республики Беларусь; фотоснимки архитектурных достопримечательностей РБ.

Беларускія краявіды…

Перазвоны азёр і бароў.

Над палеткамі бульбы і жыта –

Песня велічных курганоў.

Гэта наша зямля дарагая,

Гэта нашы лугі і палі,

Над якімі спрадвеку лунае

Бусел – сімвал Бяссмерця Зямлі.

А. Грачанікаў

I . Вступительное слово учителя.

Вялікі, бязмерны абшар зямлі адкрываецца воку майму.

Я падымаюся вышэй і вышэй на нейкіх крылах, з дзівам разглядаю велізарнае ўладарства зямлі…

Як у казцы, нясуцца перада мной шыры гэтай зямлі…

Як у казцы, нясуцца перада мной поры года: святая зялёная вясна, гарачае залатое лета, сытная багатая восень, бліскучая здаровая зіма…

І мяняюцца фарбы, і мяняюцца віды…

Усё жыве, усё рухаецца… шуміць…

Зямля! Маці наша! Чуецца заўсёды і ўсюды тваё цёплае, жыватворнае дыханне, каторае мёдам па жылах разліваецца…

Усе мы дзеці твае: і расліна, і жывёла, і чалавек…

Усіх ты нас родзіш, усе мы жывём на табе ,усіх ты нас ізноў прымаешь…

І хто каранямі сваімі глыбей у зямлю стараецца ўлезці, у таго галава чуць не да самага сонейка даходзіць, у таго шчасце ракой-морам расшыраецца…” (Змітрок Бядуля).

- О чём эти строки?

- Почему земля – мать наша? Как человек связан с родной землёй?

-Что такое Родина? (Родина – это наша история, наша культура, наши традиции. А ещё то, что нас окружает: наши города и сёла, луга и леса, наша школа, наши соседи, наш народ.)

Что мы Родиной зовём?

Дом, где мы с тобой растём,

И берёзки, и дороги,

По которым мы идём.

Что мы Родиной зовём?

Солнце в небе голубом

И душистый, золотистый

Хлеб за праздничным столом.

Что мы Родиной зовём?

Край, где мы с тобой живём.

II . Работа по вопросам.

Давным-давно, там, где сейчас стоят города и сёла, шумел густой могучий лес, расстилались широкие безлюдные равнины. И вот однажды к берегам рек пришли люди. И были на них белоснежные одежды, и волосы у них были светлые, и мысли у них были чистые. И решили они, что останутся тут жить.одобрили их помыслы птицы счастья – аисты, укрыли землю своими крыльями от бед и ненастья. И стали называть эту землю Белая Русь.

Гэта наша зямля дарагая,

Гэта нашы лугі і палі,

Над якімі спрадвеку лунае бусел –

Сімвал бяссмерця зямлі.

Именно эти строки я взяла в качестве эпиграфа к нашему уроку. Потому что нет лучше и краше родной земли, родного языка, родного человека. Много людей живёт в Беларуси, все люди разные, но все любят свою Родину и должны стараться стать настоящими её гражданами. Тема первого урока в этом учебном году “Твая зямля, твая Радзіма названа светла – Беларусь!”.

- Как вы понимаете название урока?

- А что знач и т быть настоящим гражданином ?

На доске: знать

беречь

помнить

любить

- Значит ли, что гражданин - только известная личность, например, полководец, просветитель, поэт, учёный, герой?

- Могут ли быть поступком настоящего гражданина, например, сдача донорской крови, помощь человеку, бережное отношение к природе?

Гражданин- человек, который совершает поступки ради людей и Родины.

- Назовите, какие символы Республики Беларусь вы знаете? (герб, флаг, гимн).

- Какого цвета наш флаг? Как вы думаете, что обозначают цвета белорусского флага?

Государственный флаг – это главный символ страны. Каждый её гражданин должен понимать язык белорусского флага, чтобы почитать флаг и гордиться им, как гордятся своим народом и его славной историей. Наш флаг имеет три цвета: красный, зелёный и белый.

Красный цвет – смелость, отвага, символ огня и вечной жизни.

Зелёный цвет – цвет природы, полей, лесов, добра, роста, благополучия и мира.

Белый цвет – цвет света, чистоты, гостеприимства, свободы.

На флаге есть орнамент – символический рисунок , который означает трудолюбие и трудовое мастерство белорусского народа.

- Что изображено на белорусском гербе? (Каждая деталь герба имеет значение и даёт важные сведения о нашей стране. Зелёный контур (границы) страны в золотых лучах восходящего солнца обозначает, что это наша земля, нам чужой не нужно, но и своей не отдадим. Венок из пучка ржи – символ трудолюбия белорусского народа. Клевер – символ связи с миром животных, для которых он – лучший корм. Лён – стмвол добра и достатка. Земной шар – знак того, что Республика Беларусь воспринимает все народы Земли как равноправных друзей, готова с ними дружить и торговать.)

- А теперь откройте текст белорусского гимна и прочитайте самые главные слова. (Дети зачитывают).

ІІІ. Работа в группах. ( Дети разбиваются на 3 группы.)

Задание 1 группе :

1) Написать, к какой поре года относится каждый из праздников:

Дзяды, Купалле, Масленіца, Каляды, Свята Перамогі, Вялікдзень, Дзень незалежнасці.

2) Як называецца веснавое свята ў гонар Сонца, абуджэння прыроды і надыходу “вялікіх дзён” палявых работ? ( Вялікдзень)

3) Ян называецца свята ў гонар нашых продкаў? ( Дзяды)

4) Свята, калі распальвалі вогнішча, шукалі папараць-кветку.( Купалле)

5) Свята, якое адзначаюць на працягу 2 тыдняў, з 24 снежня да 6 студзеня. У гэтыя дні хадзілі па сяле пераапранутыя хлопцы і дзяўчаты, якія вадзілі з сабою “казу”. Яны віталі гаспадароў, жадалі ім шчасця, спявалі, танцавалі? ( Каляды)

Задание 2 группе : Заполните пропуски.

Францыск Скарына -…(першадрукар)

У Нясвіжы помнік -…( Сымону Буднаму)

Ефрасіння Полацкая -…( асветніца)

Янка Купала, Якуб Колас, Эдзі Агняцвет, Уладзімір Караткевіч -… (пісьменнікі)

Максім Мірны, Аксана Менькова -…( спартсмены)

Пётр Клімук, Уладзімір Кавалёнак -…( касманаўты)

Ксенія Сітнік, Аляксей Жыгалковіч -…( пераможцы Еўрабачання)

Задание 3 группе : Ответить на вопросы викторины “ Знатоки родного края”

1. Што з’яўляецца галоўным багаццем нашай краіны? ( Лясы)

2. Які запаведнік на тэрыторыі Беларусі з’яўляецца самым старажытным у свеце? (Белавежская пушча)

3. Птушка-сімвал Беларусі.( Бусел)

4. Чаму Беларусь часта называюць сінявокай? ( Шмат рэк і азёр)

5. Які караняплод беларусы ўжываюць у вялікай колькасці? ( Бульба)

6. Назавіце самага магутнага звера- жыхара беларускіх лясоў.( Зубр, яго вага ад 1000 да 1200 кг)

8. Самы высокі будынак у Беларусі? ( Нацыянальная бібліятэка, вышыня 72,6 м. Тут сабраны каля 70 тыс. рэдкіх і старадрукаваных кніг, рукапісаў)

9. Самы блізкі і родны чалавек? ( Мама)

Презентация групп.

IV . Слово учителя.

В. Караткевич писал: “У падзеях мінулага нашы карані. А дрэва без кораня не можа існаваць, і тым больш прыносіць плады.”

Настоящий гражданин должен знать не только символы своего края, но и его историю, знаменитых людей, культурные ценности родной страны.

- Какие знаменитые имена вы знаете?

У истоков белорусского печатного слова стаяли Франциск Скорина – белорусский первопечатник, Симеон Будны – основатель типографии в Несвиже, Симеон Полоцкий – поэт, просветитель, проповедник, основатель русского театра. Ефросинья Полоцкая - святая, которую издавна уважают как небесную заступницу белорусской земли якую, ее желая выходить замуж, она поселилась в келье Софийского собора, где переписывала церковные книги, позже основала женский и мужской монастыри. Янка Купала, Якуб Колас и т.д. Мирский замок, Софийский собор, Витебская ратуша, Брестская крепость и т.д.

V . Ф и зкультминутка (Если “ да”- встать, если “ нет”- присесть возле парт).

- Якуб Колас, Янка Купала - беларускія першадрукары? (нет)

- Сымону Буднаму стаіць помнік у Мінску? (нет)

- Ефрасіння Полацкая лічыцца нябеснай заступніцай беларускай зямлі? (да)

- Францыск Скарына- беларускі першадрукар? (да)

День Победы - один из самых значительных праздников нашей страны

- Сколько прошло лет со Дня Победы? ( 66 лет)

- Когда празднуется День Победы? ( 9 мая)

- Куда пришёлся первый удар врага? (Первыми встретили гитлеровцев защитники Брестской крепости. Больше месяца небольшой гарнизон, находясь в окружении, отбивал атаки врага. Наши бойцы стояли насмерть. Крепость на границе стала символом мужества и отваги.)

- Назовите деревню, сожжённую в годы войны вместе с жителями, на месте которой находится мемориальный комплекс.( Хатынь. 22 марта 1943 года фашистские каратели уничтожили деревню Хатынь. Они зажыво сожгли её жителей, в том числе и младенцев. Вечный огонь на земле Хатыни - это вечная память народа.)

- Назовите имя лётчика, который направил охваченный огнём самолёт на колонну военной техники? ( Николай Гастело)

- Когда была освобождена Беларусь? (3 июля 1944 года, 3 июля - День независимости РБ.)

Победой кончилась война,

Горят медали, ордена

У многих на груди.

Кто носит орден боевой

За подвиги в бою,

А кто за подвиг трудовой

В своём родном краю.

Надеюсь, что то, что вы сегодня узнали, услышали, тронуло ваши сердца, вызвало волну любви к родному краю, к своей Родине. Очень хотелось бы, чтобы в ваших сердцах никогда не гасла любовь к родной земле, к её благозвучному языку, гордость за знаменитых земляков.

Для чытання і абмеркавання

II. ФАЛЬКЛОР I ЛІТАРАТУРА

Для чытання і вывучэння

Для чытання і абмеркавання

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

Для чытання і вывучэння

Для чытання і абмеркавання

IV. МАСТАЦКАЕ СЛОВА: ВОБРАЗНАСЦЬ, ВЫРАЗНАСЦЬ, ХАРАСТВО

• Для чытання і вывучэння

Для чытання і абмеркавання

V. ЛІТАРАТУРА ЯК ЧАЛАВЕКАЗНАЎСТВА

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

VI. ТЭМЫ I ВОБРАЗЫ МАСТАЦКАЙ ЛІТАРАТУРЫ

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

Алегарычныя і сатырычныя вобразы

• Для чытання і вывучэння

■ Для чытання і абмеркавання

• Для чытання і вывучэння

Читайте также: