Краткое содержание дзядзька кухар
Обновлено: 05.07.2024
Ён невысок, не надта ёмак,
Ды карчавіты і няўломак,
А волас мае цёмна-русы,
І зухаўскія яго вусы.
А вочы шэры, невялічкі,
Глядзяць прыветна, як сунічкі.
То смех, пго хіпграсць з іх бліскае,
То дабратпа, але якая!
І дзядзька майстар быў на штукі,
І быў механік на ўсе рукі:
І дудку скруціць вам, і стрэлку,
І нарысуе нават елку.
Дык і не дзіва, што любілі,
Што на руках яго насілі.
Мне вельмі спадабаўся гэты раздзел паэмы,чытаць які было цікава і смешна.
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
ЯКУБ КОЛАС. “ДЗЯДЗЬКА-КУХАР”
( урок у VII класе )
Мэты: дапамагчы вучням асэнсаваць ідэйны змест твора, правесці назіранні і выявіць прыёмы стварэння літаратурнага героя, вызначаць іх мастацкую ролю, садзейнічаць фарміраванню медыякампетэнцый вучняў пры рабоце з рознымі крыніцамі інфармацыі.
Задачы: садзейнічаць выпрацоўцы ўмення характарызаваць вобраз літаратурнага героя праз яго ўчынкі; праз зварот да зместу твора выхоўваць у вучняў сваяцкія адносіны да сваіх блізкіх, павагу, удзячнасць родным за любоў і клопаты пра іх.
Тып урока: вывучэнне новага матэрыялу.
Тэхналогія: развіццё крытычнага мыслення праз пісьмо і чытанне.
Абсталяванне: Лазарук М.А., Логінава Т.У. Беларуская літаратура: вучэб. дапам.для 7 кл. устаноў агул.сярэд.адукацыі з беларус. і рус. мовамі навучання / М.А.Лазарук, Т.У. Логінава.- Мінск: Нац.ін-т адукацыі, 2010, прэзентацыя, каляровы партрэт Якуба Коласа, выстава кніг пісьменніка і ілюстрацыі мастакоў да яго твораў.
Эпіграф. Усе дарослыя спачатку былі дзецьмі, толькі мала хто з іх пра гэта помніць. Антуан дэ Сэнт-Экзюперы
I . Арганізацыйна-матывацыйны момант. Падрыхтоўка да ўспрыняцця тэмы ўрока
Настаўнік. Добрае вырастае толькі на добрай глебе, калі жывіцца гаючай вадой. Такой глебай для кожнага з нас з’яўляецца сям’я, а жывой вадой – навучанне і прыклад старэйшых. Дома вы прачыталі ўрывак з паэмы Я.Коласа “Новая зямля” “Дзядзька-кухар”. ( Пастаноўка мэты ўрока) Сёння мы больш падрабязна спынімся на майстэрстве Я.Коласа ў абмалёўцы характару дзядзькі Антося, паглыбім веды аб ладзе жыцця тагачасных беларусаў. А для таго, каб пачаць працаваць над урыўкам, успомнім падзеі, якія апісвае аўтар і выканаем літаратурны дыктант.
Заданне. Самастойна дапішыце выказванне або аднавіце слова на месцы пропуску.
Аўтарам паэтычных твораў “На рэчцы”, “Дарэктар”, “Дзядзька-кухар” з’яўляецца ……………, ( Якуб Колас ) сапраўднае прозвішча якога ………………. ( Канстанцін Міхайлавіч Міцкевіч ).
Творы “На рэчцы”, “Дарэктар”, “Дзядзька-кухар” – гэта ўрыўкі з паэмы Я.Коласа …………………… (“Новая зямля”)
Які матэрыял пакладзены ў аснову паэмы Я.Коласа “Новая зямля?”. ( Жыццё сям’і паэта )
Галоўным героем раздзела “Дзядзька-кухар” з’яўляецца ………………………….. ( дзядзька Антось )
Дзеці любілі Антося за ..…………………….. ( шчырасць,чуласць, вынаходлівасць, душэўную дабрыню )
Які прыём выкарыстоўвае Я.Колас, калі паказвае працэс прыгатавання дзядзькам клёцак. ( Камічнасць )
Як вы разумееце значэнне слова штукар? . ( Майстар)
(Агучванне вынікаў работы)
Настаўнік. Працягваем нашу працу і звернемся да эпіграфа Антуана дэ Сэнт-Экзюперы. Як вы разумееце гэтыя словы? ( Адказы вучняў)
Ці запомніўся вам з ранняга дзяцінства такі чалавек, якім быў для Костуся, яго братоў і сясцёр дзядзька Антось? (Адказы вучняў)
На ваш погляд, якімі павінны быць узаемаадносіны дарослых і дзяцей? Запішыце 5 самых значных для вас паняццяў.
Словы для даведкі : Чуласць, злосць, добразычлівасць, гумар, нянавісць, хлусня, кемлівасць, знаходлівасць, шчырасць, даверлівасць, абыякавасць, эгаізм, чэрствасць, дабрыня, любоў.
(Агучванне вынікаў работы)
Выснова. Узаемаадносіны дзядзькі Антося з дзецьмі таксама былі даверлівымі, шчырымі, сяброўскімі
II .Аперацыйна-пазнавальны этап.
Настаўнік. Пяройдзем да разгляду твора. Даследуем і дакажам, ці быў жа дзядзька Антось такім на самай справе? Вызначым рысы натуры галоўнага героя праз аўтарскую характарыстыку.
-Дакажыце, што дзядзька Антось быў добры, любіў дзяцей.
(“Прыхілен дзядзька быў да дзетак…” с.79)
… дзядзька Антось валодаў педагагічным талентам?
(“Ён быў настаўнікам, судддзёю…” с.79)
… што меў павагу да дзяцей?
( “ Яшчэ замецьце, што з малымі
Ён размаўляў, як са старымі,
І з імі радзіўся, спрачаўся –
Як роўны з роўнымі трымаўся!” с.79)
… валодаў талентам апавядальніка.
(“А дзядзька ўсё табе пакажа.
Цікавасць усю тваю развяжа… “ с.81)
… быў вынаходлівым, здольным да розных умельстваў.
(“І дзядзька майстар быў на штукі
І быў механік на ўсе рукі… “ с.82)
Выснова. Такім чынам мы бачым, што дзядзька Антось займаў у жыцці дзяцей значнае месца. Дзеці любілі яго за ўвагу да іх, таленавітасць, вынаходлівасць.
Фізкультхвілінка
Настаўнік. Працягваем нашу працу. Якія ж рысы характару выяўляюцца ў дзядзькі Антося? Якія дзеянні і ўчынкі ён здзяйсняе, каб зацікавіць дзяцей? Давайце і паспрабуем гэта выявіць пры дапамозе табліцы.
Заданне. Запішыце дзеянні і ўчынкі дзядзькі Антося,праз якія выяўляюцца яго рысы характару
Выснова. Для таго, каб зацікавіць дзяцей, дзядзька Антось не шкадуе часу: расказвае ім казкі, здзяйсняе прагулкі, задавальняе натуральную цікавасць, адказваючы на іх шматлікія пытанні.Такім чынам мы ўбачылі, якім паказаў Я.Колас дзядзьку Антося праз слова.
А як намалявалі вобраз гэтага персанажа мастакі? Якімі сродкамі карысталіся, каб стварыць вобраз дзядзькі Антося?
Творчая работа.
Заданне. Падбярыце вобразныя азначэнні да слоў, карыстаючыся табліцай
* Твар * Вочы (выраз пачуццяў)
* Вочы (форма) * Фігура
* Вочы (колер) * Постаць
Вобразныя азначэнні
Круглы, авальны, трохвугольны, квадратны,
Кароткія, доўгія, вузкія, шырокія, прамыя,
гарызантальныя, дугападобныя, скошаныя наверх,
ламаныя, скошаныя ў сярэдзіну, нізкія, рассунутыя,
Вузкі, тонкі, высокі, прамы, шырокі, тоўсты, скрыўлены,
тупы, востры, круглы
Круглыя, авальныя, вузкія, трохвугольныя
Сінія, блакітныя, шэрыя, карыя, цёмныя, чорныя,
Добрыя, ясныя, закаханыя, ласкавыя, разумныя, шчырыя,
строгія, суровыя, хітрыя
Тонкія, тоўстыя, падціснутыя, выпуклыя, банцікам
Малы, куткі гарызантальныя, вялікі, куткі прыўзнятыя,
касы, куткі апушчаныя
Стройная, худая, тоўстая
(У выніку работы атрымаецца падрабязнае апісанне знешняга выгляду дзядзькі Антося)
Настаўнік. Скажыце, калі ласка, а які самы цікавы, займальны і запамінальны эпізод у творы? ( Кухарскі эксперымент дзядзькі Антося)
Давайце зараз з вамі перанясемся ў канец XIX стагоддзя і паспрабуем клёцак, звараных дзядзькам Антосем.
- Ці чакалі вы такого фіналу падчас гатавання дзядзькам клёцак? ( Адказы вучняў з каментарыямі)
- Атрымліваецца, што дзядзька Антось зусім не майстар? ( Канечне, майстар. Жаданне зрабіць для дзяцей адкрыццё, даставіць ім хвіліны радасці падштурхоўвалі дзядзьку Антося да эксперыментаў, можа, не заўсёды ўдалых, але ўжо сам працэс прыносіў дзецям задавальненне, незалежна ад вынікаў)
-Ці ёсць падабенства пры стварэнні вобраза дзядзькі Антося рознымі мастакамі? ( Безумоўна, ёсць. Гэта , у першую чаргу, адносіны да дзяцей, каларытная мова, гумар)
III . Кантрольна-рэфлексійны этап. Выстаўленне адзнак.
Настаўнік. Вы жывяце ў сучасным імклівым свеце. Якімі ўменнямі, на вашу думку, павінны валодаць дарослыя, каб заваяваць аўтарытэт у дзяцей? (Адказы вучняў)
Мы падрабязна пазнаёміліся з вобразам дзядзькі Антося, убачылі, што ён быў сапраўдным майстрам, таленавітым чалавекам у розных накірунках.
Зараз я прапаную вам запоўніць табліцу “Плюс-мінус-цікава” , якая знаходзіцца ў кожнага з вас.
Усё, што спадабалася на ўроку, інфармацыя і формы работы, якія выклікалі станоўчыя эмоцыі.
Усё, што не спадабалася, было сумным і незразумелым.
Усе цікавыя факты, што б яшчэ хацелі даведацца па дадзенай тэме.
( Гэты прыём рэфлексіі дазваляе зірнуць на ўрок вачамі вучняў, прааналізаваць яго з пункту гледжання каштоўнасці для кожнага вучня)
IV . Дамашняе заданне (на выбар)
Скласці план урыўка “Дзядзька-кухар”
Падрыхтаваць аргументаваны адказ па тэме “Вобраз Антося ў творы Я.Коласа “Дзядзька-кухар”
беларусь гэта вялики центр культуры, у яки уваходзяць звестки амаль усяго часу, што иснавала беларусь. на беларуси шмат памятникау, кожны мае сваю и вызначнасць у культуры беларуси. амаль у кожным горадзе есць памятник якубу коласу, янке купалу и другим дзеячам культуры. усе яны зроблены па-майстэрски з вяликай увагай да сваей працы. гледзячы на памятниккакога нейбудь дзеяча, адразу уяуляешь сабе яго выгляд, яго твар. гэта вельми важна для и для маленькага пакалення, якое zix' тольки пачало знаемицца з багатай культырай беларускага народу. мне вельми падобаюцца памятники на беларси.
[ б р э ш ч ы н а]
[п а д п' i ш ч ы к]
[а ч(палочка вверху) ы н' i
[а б й'э ж дж а н ы]
извините,если что то пропусчено. я думаю в поняли смысл.если нет то почитайте внизу
например если я-буква состоит из двух звуков,это звуки й'а и так с буквами е,ё,ю,и(иногда бывает й'и),я
если мягкий согласны то пишем '
подолженое например багацце.тут подолженое ц то сверху пишем палочку с размером буквы.ьак бывает только с согласными
Дзядзька Антось - увасабленне слы таленту простых людзей з народа. Вызначальным яго рысам з'яляюцца бязмежная дабрыня, спагадлвасць, шчырасць, ветлвасць, дапытлвасць, лёгкая роня сталенн да жыццёвых прая. Яны раскрываюцца ва чынках, паводзнах героя нават у яго партрэтнай характарыстыцы:
Ён низок, не надта ёмак,
Ды карчавты няломак,
А волас мае цёмна-русы,
зухаскя яго вусы У меру дог, густаваты,
Угору чуць канцы падняты;
А вочы шэры,невялчк,
Глядзяць прыветна, як сунчк,
Але раптона адразу Не расчытаеш х выразу:
То хохот, то хтрасць з х блскае,
То дабрата, але якая!
Антось - камункабельны, цканы да сяго чалавек. Варта прыгадаць ягоныя ммалётныя знаёмствы з "вакзальным сторажам" са 100бца або з Грышкам Верасам з Вльн, як, як дзядзька, гатовы дапамагчы незнаёмаму чалавеку бядзе. Асабстае жыццё дзядзьк Антося склалася не вельм отдала: не знайшлося "н док-любк, н дзячыны, каб палучыць дзве палавны, каб разам шчасце здабываць поруч долю падзяляць". Наста, якую шчыра каха, здрадзла яму выйшла замуж за другога. Аднак Антось не замкнуся сабе, не ачарсцве да людзей, не 100 ссохлай галнай на дрэве жыцця. Наадварот, ён, як нхто ншы з героя паэмы, цкавцца жыццём ва сх яго праявах. Больш за тое, ён зрабся найлепшым прыяцелем братавых дзяцей, якя, адчуваючы дзядзькаву дабрыню, шчырасць павагу да х, цягнуцца да яго з усёй сваёй дзцячай непасрэднасцю. Дзядзька Антось для дзяцей - самы галоны дарадца, суддзя настанк, як вучыць х разумець вялкую, таямнчую прыгожую кнгу прыроды. Кал ж Антось часам спрачася з дзецьм, то "як роны з роным трымася". Ды сама Антосева натура чымсьц яшчэ па-дзцячы наная шчырая. Дзядзька Антось ахвярны чалавек, як мее жыць дзеля ншых. Фактычна на ягоных плячах ляжыць уся братава гаспадарка выхаванне дзяцей. Але нават проблску незадаволенасц не выказвае герой твора. Праца для яго - такая ж натуральная з'ява, як штодзённы зыход сонца. Праца кормць Антося дае яму слу натхненне. Таму ён "заложна цярплва зямлю кладва свае слы", таму:
Што н замыслць, то сё зробць,
так прыгонць, так аздобць,
Што для вока нават мла.
сё выразна гаварыла,
Што ён не тольк гаспадар,
Але й прыроджаны штукар,
Якх на свеце не так многа.
Антось пастае перад нам як чалавек чулай шырокай душы, як жыве мры згодзе з людзьм прыродай. Кал ён трапляе Вльню, то шумны мтуслвы горад выклкае м пачуццё нейкай варожасц, разгубленасц бездапаможнасц. Яму, як н хвлны жыцц не прасядзе склашы рук, гарадск "вэрхал" здаецца непатрэбным. Яшчэ больш узрастае м гэта пачуццё пасля знаёмства з бессаромным чынонкам зямельным банку. на чынонцкую пагарду да простага чалавека, хай сабе думках, ён адказвае панам сваёй пагардай: "Няхай цябе водзяць сляпога, як водзш ты за нос другога". Горад з яго вузкм крывым вулкам, грукатам, мтуснёй, адсутнасцю прыветлвых твара пагардаю панства да простага чалавека выклка у дзядзьк Антося моцны выбух злосц. Аднак той жа Антось, гледзячы на горад з Замкавай гары, любуецца яго забудовай, але ж найбольш раздоллем далёкх палё, палоскам нвак. гэтым - уся вольналюбвая натура Антося: горад, штучнае тварэнне, бянтэжыць яго, бо абмяжовае "палёт думак". Антось жа прывык да "палё, задумаю спавтых", дзе адчува сябе гаспадаром. нарад ц атрымася б вобраз Антося такм жывым прадзвым, кал б герой бы паказаны няспыннай сялянскай працы. Старонк паэмы, прысвечаныя дзядзьку Антосю, як тыя раздзелы, дзе свет паказваецца ва спрыняцц дзяцей, - адны з самых запамнальных прачулых.
Читайте также: