Туган ягым яшел бишек сочинение
Обновлено: 02.07.2024
Оценить 2878 0
МБГББУ ”ТР Аксубай муниипаль районы
Нәҗип Думави исемендәге Яңа Дума урта гомуми белем мәктәбе”
Г.Бәшировның “Туган ягым-яшел бишек” әсәрендә халкымның күңел байлыгы темасына
8 нче сыйныфта сәламәтлек саклау технологияләре кулланып үткәрелгән әдәбият дәресе
Абрарова Лилия Тәбрис кызы
татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Тема. Г.Бәшировның «Туган ягым яшел бишек” әсәрендә халкымның күңел байлыгы
Максаты: 1. Халкыбызның гореф –гадәтләре, йолалары белән горурлану, илһамланып күңелгә сеңдерү, хөрмәт белән карау, аларны онытмау;
2. Халкыбызның күңел байлыгын сакларга кирәклегенә төшендерү;
3. Бәйләнешле сөйләм, язу телләрен үстерү, иҗади фикерләү сәләтен үстерү, әдәплелек сыйфатлары, сөйләм әдәбе тәрбияләү;
4. Туган якка, җиргә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
Дәрес тибы. Дәрес-презентация
Метод һәм алымнар: мәгълүмати алымнар ( укытучы сөйләве, әңгәмә, өстәмә әдәбият белән эш); күрсәтмәле алымнар ,(рәсем,техник чаралар белән эш, презентация).
Җиһазлау: күрсәтмәлелек, тема язылган плакат, Г.Бәширов портреты, әсәргә карата презентация; техник чаралар: ноутбук, SMART-такта ; 8кл дәреслеге, туган якка багышланган рәсемнәр, балалар фольклоры китабы, чигелгән сөлгеләр, ашъяулыклар, кулъяулыклар.
Дәрес барышы.
I. Актуальләштерү. Дәресне оештыру.
Укучыларда уңай психологик халәт тудыру.
-Сезгә берничә сорау биргәнче шагыйрь Ф.Яруллинның ”Туган ягы кирәк кешегә” дигән шигырен искә төшереп китәм.
-Укучылар язып килгән хикәяләрен укыйлар, мәкальләр әйтәләр.
-Укытучы нәтиҗә ясый.
II. Яңа белем – күнекмәләр формалаштыру. Дәреснең темасы, эпиграфы белән таныштыру. Эпиграфны уку.
Слайд2 Туган җир ул була бер генә,
Туган җирнең кадерен бел генә.
-Ни өчен әсәр шулай атала икән? Бишек сүзенә аңлатма биреп үтик әле.
“ Бишек” сүзе – баланы тирбәтеп йоклату өчен махсус җайланып эшләнгән йоклау урыны.
-Ә “яшел” сүзе мәңгелек дигән мәгънәгә, икенче төрле әйткәндә, яшәү мәгънәсен өсти.
-Әсәр нинди жанрда иҗат ителгән?
-Әсәр повесть жанрында иҗат ителгән.
-Повесть төшенчәсен искә төшерәбез.
Повесть-тормыш күренешләре тезмәсен бер сызык буенча гәүдәләндерүче, нигездә аз геройлы , әмма характерлы хәрәкәттә күрсәтүче тар композицияле урта күләмле чәчмә әсәргә әйтәләр. Слайд5
-Әсәрнең сюжеты нәрсәгә корылган?
-Димәк бу әсәр- автобиографик повесть.
-Укылган бүлекнең сюжеты турында нәрсә әйтә аласыз?
3. Белем һәм күнекмәләрне ныгыту.
III. Яңа тема буенча эш.
--Сәяхәтебезнең беренче тукталышы “Балачак” тукталышы.
-Нәрсә соң ул балачак, Гомәрнең балачагы нинди? Балачакта калган куркулар, әрнүләрне искә төшереп үтик.
-Яхшы. Балачакның тагын нинди мизгелләре тасвирлана?
-Тау шуу рәхәтләрен искә төшереп китәбез.
-Яхшы. Балачактагы даруларны саныйбыз.
Икенче тукталышыбыз “Тәрбия минутлары” тукталышы.
Слайд 8 “ Балачактан алган тәрбия,
Гомер буе сине озатып йөри”
-Әсәрдә нинди тәрбия чаралары күрдек? Балачакта елап кайтуларны гаиләдә ничек кабул итәләр?
-Укучылар сөйлиләр дә, шул урыннарны табып укып та бирәләр.
-Ә сезнең өйдә кем күбрәк тәрбияли? Ата-аналар ,өлкәннәр балаларга аеруча нинди гамәлләрне сеңдерергә тырышканнар һәм ничек итеп?
-Ә менә авылга ямь өстәп кичләрен нинди кош сайрый? Сандугач үлеменә бәйле хәлләрдән нәрсә аңладыгыз?
-Өченче тукталышыбыз “Милли бәйрәмнәр, йолалар, гореф-гадәтләр “ тукталышы.
-Укылган бүлекләрдә нинди милли бәйрәмнәр тасвирлана?
-Сабантуй, орлык бәйрәме.
-Сабантуй нинди бәйрәм әле ул? Әсәрдә Сабантуй алдыннан нинди йолалар үтәлгән?
-Укучылар сөйлиләр дә, шул урыннан өзекне табып укып та бирәләр.
IV. Белемнәрне ныгыту.
-Ә менә шул елларда үзебезнең туган ягыбызда сабан туйларына әзерлек ничек булган? Әби-бабаларыгыздан сорап килергә кушкан идем. Өстәп кем җибәрә?.
-Сезнең дә әни- әбиләрегез яшь чагында оста, алтын куллы булган диясем килә. Укучылар әни-әбиләрегезнең кул эшләрен, күңел байлыкларын алып килгәнсез ,таныштырып үтегез.
-Безнең кызларыбыз Өммикамал кебек оста булмасалар да , аларның да кулъяулыклар чиккәннәре бар, гармунда да уйныйлар, бисердан төрле бизәкләр ясыйлар.
-Кызлар үзләренең һөнәрләре белән таныштыралар.
-Әсәрдә тагын нинди йола тасвирлана?
- Орлык чыккан көн.
-Орлык чыгарасы көн җитәрәк, Гомәрнең әтисе белән абыйсы ишегалларын җыештырып, кирәкле сбруйларны әзерләп куялар. Иртән урамнардан сабанчылар чыга. Орлык чыгарасы көнне иң беренче очраган кешегә йомырка бирелә.
-Яхшы. Әсәрдән шушы урынны табып укыйбыз.
Слайд 13 “Ашлаган җир аш бирә,
Ашламаган таш бирә”
-Тормыш Гомәрләр чорында да җиңел булмаган. Кешеләр бер-берсенә карата мәрхәмәтле булырга тырышканнар.
-Укылган бүлекләрдә повесть кайсы яклары белән әһәмиятле?
-Туган ягыбыз һәрвакыт” яшел бишек” булсын өчен нишләргә кирәк?
V. Йомгаклау.
-Укучылар әсәрнең күпмедер өлеше укылды.Ошадымы?
-Бүгенге дәрестә сөйләгәннәр, укыганнар җаннарыгызга үтеп керерлек булдымы?
-Дәрестә алган белемнәрегез өчен мин бик шат.
-Киләсе дәрестә укуны дәвам итеп йомгакларбыз.
- Укучыларга билгеләр куела.
Бәяләү. Энергизатор “Алмазлар һәм бриллиантлар”
Һәр укучыга бриллиант таратыла.
Укытучы. Без һәрберебез бу дөньяга шушы алмаз кебек җирне яктыртырга, әйләнәбездәге бар кешене шатландырырга киләбез. Еллар үтү белән, тәҗрибә туплап, өйрәнеп кырлар үткенләнә һәм без бриллиантларга әйләнәбез, тагын да яктырак ялтырыйбыз. Ләкин туып торган проблемалар, киртәләр, уңышсызлыклар кире тәэсир итәләр һәм әлеге кырлар тоныкланалар. Шуңа күрә бриллиантны вакыт-вакыт чистартып торырга кирәк.
Үзегезнең кәгазь битенә исемегезне языгыз һәм әйләнә буенча җибәрегез. Һәркем кырларның берсенә комплимент кайткач, күнегү тәмамлана. Теләкләрне укыгыз. Күңелегез күтәрелдеме?
VI.Өй эше. “Кунак кызлар килде утырмага” дигән бүлекне укып эчтәлегенә төшенеп сөйләргә, әсәрдән Гомәр ага язган мәкальләрне әдәбият дәфтәренә язып килергә,сурәтләү чараларын билгеләргә, дәреслектән 160-175бит. (Теләүчеләргә тулысы белән укырга)
У вас недостаточно прав для добавления комментариев
Чтобы оставлять комментарии, вам необходимо авторизоваться.
Если у вас еще нет учетной записи на нашем сайте, предлагаем зарегистрироваться.
Это займет не более 5 минут.
Для скачивания материалов с сайта необходимо авторизоваться на сайте (войти под своим логином и паролем)
Если Вы не регистрировались ранее, Вы можете зарегистрироваться.
После авторизации/регистрации на сайте Вы сможете скачивать необходимый в работе материал.
Заказать рецензию на методическую разработку
можно здесь
Я тоже работаю по программе Неменского постоянно ищу что-то новенькое, ваши презентации просто клад. Подробнее.
Оказание первой помощи в образовательных учреждениях Пройти обучение
Диплом за отличное владение и эффективное применение современных педагогических методик в условиях реализации ФГОС
Благодарность руководству образовательного учреждения за поддержку и развитие профессионального потенциала педагогического работника
- Свидетельство о регистрации средства массовой информации ЭЛ № ФС 77 — 58841 от 28 июля 2014 года выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационный технологий и массовых коммуникации (Роскомнадзор).
- Лицензия на осуществление образовательной деятельности № 4276 от 19.11.2020 года. Серия 78 ЛО № 0000171 Выдана Комитетом по образованию Правительства Санкт-Петербурга
- В соответствии с Федеральной целевой программой развития системы образования на 2011–2015 гг. и проектом концепции федеральной целевой программы развития образования на 2016–2020 гг.
Оценить 2877 0
МБГББУ ”ТР Аксубай муниипаль районы
Нәҗип Думави исемендәге Яңа Дума урта гомуми белем мәктәбе”
Г.Бәшировның “Туган ягым-яшел бишек” әсәрендә халкымның күңел байлыгы темасына
8 нче сыйныфта сәламәтлек саклау технологияләре кулланып үткәрелгән әдәбият дәресе
Абрарова Лилия Тәбрис кызы
татар теле һәм әдәбияты укытучысы
Тема. Г.Бәшировның «Туган ягым яшел бишек” әсәрендә халкымның күңел байлыгы
Максаты: 1. Халкыбызның гореф –гадәтләре, йолалары белән горурлану, илһамланып күңелгә сеңдерү, хөрмәт белән карау, аларны онытмау;
2. Халкыбызның күңел байлыгын сакларга кирәклегенә төшендерү;
3. Бәйләнешле сөйләм, язу телләрен үстерү, иҗади фикерләү сәләтен үстерү, әдәплелек сыйфатлары, сөйләм әдәбе тәрбияләү;
4. Туган якка, җиргә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
Дәрес тибы. Дәрес-презентация
Метод һәм алымнар: мәгълүмати алымнар ( укытучы сөйләве, әңгәмә, өстәмә әдәбият белән эш); күрсәтмәле алымнар ,(рәсем,техник чаралар белән эш, презентация).
Җиһазлау: күрсәтмәлелек, тема язылган плакат, Г.Бәширов портреты, әсәргә карата презентация; техник чаралар: ноутбук, SMART-такта ; 8кл дәреслеге, туган якка багышланган рәсемнәр, балалар фольклоры китабы, чигелгән сөлгеләр, ашъяулыклар, кулъяулыклар.
Дәрес барышы.
I. Актуальләштерү. Дәресне оештыру.
Укучыларда уңай психологик халәт тудыру.
-Сезгә берничә сорау биргәнче шагыйрь Ф.Яруллинның ”Туган ягы кирәк кешегә” дигән шигырен искә төшереп китәм.
-Укучылар язып килгән хикәяләрен укыйлар, мәкальләр әйтәләр.
-Укытучы нәтиҗә ясый.
II. Яңа белем – күнекмәләр формалаштыру. Дәреснең темасы, эпиграфы белән таныштыру. Эпиграфны уку.
Слайд2 Туган җир ул була бер генә,
Туган җирнең кадерен бел генә.
-Ни өчен әсәр шулай атала икән? Бишек сүзенә аңлатма биреп үтик әле.
“ Бишек” сүзе – баланы тирбәтеп йоклату өчен махсус җайланып эшләнгән йоклау урыны.
-Ә “яшел” сүзе мәңгелек дигән мәгънәгә, икенче төрле әйткәндә, яшәү мәгънәсен өсти.
-Әсәр нинди жанрда иҗат ителгән?
-Әсәр повесть жанрында иҗат ителгән.
-Повесть төшенчәсен искә төшерәбез.
Повесть-тормыш күренешләре тезмәсен бер сызык буенча гәүдәләндерүче, нигездә аз геройлы , әмма характерлы хәрәкәттә күрсәтүче тар композицияле урта күләмле чәчмә әсәргә әйтәләр. Слайд5
-Әсәрнең сюжеты нәрсәгә корылган?
-Димәк бу әсәр- автобиографик повесть.
-Укылган бүлекнең сюжеты турында нәрсә әйтә аласыз?
3. Белем һәм күнекмәләрне ныгыту.
III. Яңа тема буенча эш.
--Сәяхәтебезнең беренче тукталышы “Балачак” тукталышы.
-Нәрсә соң ул балачак, Гомәрнең балачагы нинди? Балачакта калган куркулар, әрнүләрне искә төшереп үтик.
-Яхшы. Балачакның тагын нинди мизгелләре тасвирлана?
-Тау шуу рәхәтләрен искә төшереп китәбез.
-Яхшы. Балачактагы даруларны саныйбыз.
Икенче тукталышыбыз “Тәрбия минутлары” тукталышы.
Слайд 8 “ Балачактан алган тәрбия,
Гомер буе сине озатып йөри”
-Әсәрдә нинди тәрбия чаралары күрдек? Балачакта елап кайтуларны гаиләдә ничек кабул итәләр?
-Укучылар сөйлиләр дә, шул урыннарны табып укып та бирәләр.
-Ә сезнең өйдә кем күбрәк тәрбияли? Ата-аналар ,өлкәннәр балаларга аеруча нинди гамәлләрне сеңдерергә тырышканнар һәм ничек итеп?
-Ә менә авылга ямь өстәп кичләрен нинди кош сайрый? Сандугач үлеменә бәйле хәлләрдән нәрсә аңладыгыз?
-Өченче тукталышыбыз “Милли бәйрәмнәр, йолалар, гореф-гадәтләр “ тукталышы.
-Укылган бүлекләрдә нинди милли бәйрәмнәр тасвирлана?
-Сабантуй, орлык бәйрәме.
-Сабантуй нинди бәйрәм әле ул? Әсәрдә Сабантуй алдыннан нинди йолалар үтәлгән?
-Укучылар сөйлиләр дә, шул урыннан өзекне табып укып та бирәләр.
IV. Белемнәрне ныгыту.
-Ә менә шул елларда үзебезнең туган ягыбызда сабан туйларына әзерлек ничек булган? Әби-бабаларыгыздан сорап килергә кушкан идем. Өстәп кем җибәрә?.
-Сезнең дә әни- әбиләрегез яшь чагында оста, алтын куллы булган диясем килә. Укучылар әни-әбиләрегезнең кул эшләрен, күңел байлыкларын алып килгәнсез ,таныштырып үтегез.
-Безнең кызларыбыз Өммикамал кебек оста булмасалар да , аларның да кулъяулыклар чиккәннәре бар, гармунда да уйныйлар, бисердан төрле бизәкләр ясыйлар.
-Кызлар үзләренең һөнәрләре белән таныштыралар.
-Әсәрдә тагын нинди йола тасвирлана?
- Орлык чыккан көн.
-Орлык чыгарасы көн җитәрәк, Гомәрнең әтисе белән абыйсы ишегалларын җыештырып, кирәкле сбруйларны әзерләп куялар. Иртән урамнардан сабанчылар чыга. Орлык чыгарасы көнне иң беренче очраган кешегә йомырка бирелә.
-Яхшы. Әсәрдән шушы урынны табып укыйбыз.
Слайд 13 “Ашлаган җир аш бирә,
Ашламаган таш бирә”
-Тормыш Гомәрләр чорында да җиңел булмаган. Кешеләр бер-берсенә карата мәрхәмәтле булырга тырышканнар.
-Укылган бүлекләрдә повесть кайсы яклары белән әһәмиятле?
-Туган ягыбыз һәрвакыт” яшел бишек” булсын өчен нишләргә кирәк?
V. Йомгаклау.
-Укучылар әсәрнең күпмедер өлеше укылды.Ошадымы?
-Бүгенге дәрестә сөйләгәннәр, укыганнар җаннарыгызга үтеп керерлек булдымы?
-Дәрестә алган белемнәрегез өчен мин бик шат.
-Киләсе дәрестә укуны дәвам итеп йомгакларбыз.
- Укучыларга билгеләр куела.
Бәяләү. Энергизатор “Алмазлар һәм бриллиантлар”
Һәр укучыга бриллиант таратыла.
Укытучы. Без һәрберебез бу дөньяга шушы алмаз кебек җирне яктыртырга, әйләнәбездәге бар кешене шатландырырга киләбез. Еллар үтү белән, тәҗрибә туплап, өйрәнеп кырлар үткенләнә һәм без бриллиантларга әйләнәбез, тагын да яктырак ялтырыйбыз. Ләкин туып торган проблемалар, киртәләр, уңышсызлыклар кире тәэсир итәләр һәм әлеге кырлар тоныкланалар. Шуңа күрә бриллиантны вакыт-вакыт чистартып торырга кирәк.
Үзегезнең кәгазь битенә исемегезне языгыз һәм әйләнә буенча җибәрегез. Һәркем кырларның берсенә комплимент кайткач, күнегү тәмамлана. Теләкләрне укыгыз. Күңелегез күтәрелдеме?
VI.Өй эше. “Кунак кызлар килде утырмага” дигән бүлекне укып эчтәлегенә төшенеп сөйләргә, әсәрдән Гомәр ага язган мәкальләрне әдәбият дәфтәренә язып килергә,сурәтләү чараларын билгеләргә, дәреслектән 160-175бит. (Теләүчеләргә тулысы белән укырга)
У вас недостаточно прав для добавления комментариев
Чтобы оставлять комментарии, вам необходимо авторизоваться.
Если у вас еще нет учетной записи на нашем сайте, предлагаем зарегистрироваться.
Это займет не более 5 минут.
Для скачивания материалов с сайта необходимо авторизоваться на сайте (войти под своим логином и паролем)
Если Вы не регистрировались ранее, Вы можете зарегистрироваться.
После авторизации/регистрации на сайте Вы сможете скачивать необходимый в работе материал.
Заказать рецензию на методическую разработку
можно здесь
Я тоже работаю по программе Неменского постоянно ищу что-то новенькое, ваши презентации просто клад. Подробнее.
Оказание первой помощи в образовательных учреждениях Пройти обучение
Благодарность руководству образовательного учреждения за поддержку и развитие профессионального потенциала педагогического работника
Диплом за отличное владение и эффективное применение современных педагогических методик в условиях реализации ФГОС
- Свидетельство о регистрации средства массовой информации ЭЛ № ФС 77 — 58841 от 28 июля 2014 года выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационный технологий и массовых коммуникации (Роскомнадзор).
- Лицензия на осуществление образовательной деятельности № 4276 от 19.11.2020 года. Серия 78 ЛО № 0000171 Выдана Комитетом по образованию Правительства Санкт-Петербурга
- В соответствии с Федеральной целевой программой развития системы образования на 2011–2015 гг. и проектом концепции федеральной целевой программы развития образования на 2016–2020 гг.
Урок по татарской литературе в 8 классе по теме "Автобиографическая повесть "Туган ягым - яшел бишек" (Родной край - зеленая колыбель) урок сопровождается презентацией, состоит из 6 этапов работы. 1 этап - актуализация: работа по вапросам в парах. 2 этап - определение целей и задач урока, 3 этап - анализ произведения, работа по содержанию, определение особенности автобиографического произведения, сопоставление с произведениями других авторов, в том числе и Г.Тукая. Определение отношения автора к родной земле, чувств к родному народу, приводится в пример стихотворения односельчан о родном селе. 4 этап - работа с тестами, 5 этап - самооценка работа в парах, 6 этап - домашнее задание в 3 вариантах.
“ Туган ягым – яшел бишек”
“ Җидегән чишмәләрдә”
Гомәр Бәширов сүзләре
Сара Садыйкова көе
Тема: Әсәрнең автобиографик хасияте
Максат: 1. Әсәрнең автобиографик хасиятен билгеләү.
2. Язучының туган ягына, аның табигатенә, кешеләренә булган мөнәсәбәтен өйрәнү.
3. “Туган җир” төшенчәсенең авылдашларыбыз иҗатында ничек яктыртылуын күзәтү.
1. Г.Бәширов кайчан туган?
2. Г.Бәширов чыгышы белән кайсы яктан?
3. Г.Бәширов ничә ел гомер кичергән?
4.Г.Бәширов тормышы дәвамында нинди тарихи вакыйгалар шаһиты булган?
5. Г.Бәшировның тагын нинди әсәрләре бар?
- 1901 нче елның 7 нче гыйнварында Казан губернасы Арча волосте Яңасала авылында крестьян гаиләсендә туа.
- 7 яшендә остабикәгә, аннан авыл мәдрәсәсенә укырга бирәләр.
- 13 яшендә чит авылда кием теге йөрүче абзыйга өйрәнчек итеп бирәләр, ялланып эшләүнең ачысын-төчесен ул шунда таный.
- Үзлегеннән укый, аң-белеме үсә, тормышка карашлары ныгый.
- 19 яшендә ул Крта Бирәзә авылында беренче баскыч мәктәп укытучысы итеп билгеләнә.
- 20 яшендә Кызыл армия сафларына алына, Граждан-нар сугышында катнаша.
- 1932 нче елдан соңгы көннәренә кадәр (1999 ел) иҗат дөньясында.
Ел саен диярлек мин авылыма кайтып киләм. Кайтам да үземнең балачак, үсмер чак эзеннән, бергә уйнап үскән иптәшләрем, туганнарым, яраткан кешеләрем эзеннән йөрим. Тау астындагы чишмә суларын татып карыйм, урманнарга сугылам, “диңгез күзе”н карап узам.
“ Туган ягым – яшел бишек” әсәренең фикере
- Безне тудырган, кеше иткән гүзәл җирне яратмый мөмкин түгел.
“ Туган ягым – яшел бишек” әсәренең темасы
- Гомәр Бәширов үзенең авыр, ләкин бәхетле балачагы турында сөйли. Революциягә кадәрге татар авылының һәр кешесе яшәү өчен көрәшергә тиеш булган, ләкин бәхетле, матур мизгелләр дә булган аның тормышында.
Фотосурәтләр буйлап сәяхәт
Мария Логинова - Пашина
Туган туфрак Туган туфрак ата-баба эзен саклаган, Эзләрен сукмагы буйлап күпме ташыган. Атам-анам йөрәк җылысын аңа күчергән, Җиң сызганып маңгай тирен күпме эчергән. Күкрәк куеп аны дошманнан атам яклаган, Шул туфрактан газизрәкне ул бит тапмаган . Мария Логинова-Пашина
Туган җир – ата-бабалардан калган мирас, шуңа да ул безгә кадерле.
Габидуллина Миннегасимә апа
Әле һаман ап-ак басу-кырлар,
Бизәлерләр тиздән яшелгә.
Чын йөрәктән яратамын, авылым,
Шуңа күрә синдә яшим дә.
А) биографик повесть
Б) автобиографик повесть
В) автобиографик роман
2. Әсәрнең беренче бүлегенең исеме
А) “Җирән кашка кайгысы”
Б) “Кара айгыр сагышы”
В) “Җирән кашка сагышы”
3. Гомәр туган авылның исеме кайсы?
4. Бәшир абыйлар гаиләсендә ничә бала тәрбияләнә?
А) 4 ( 2 малай, 2 кыз)
Б) 3 ( 2 малай, 1 кыз)
В) 3 ( 1 малай, 2 кыз)
5. Гомәр Бәшировның авыл тормышына багышланган тагын берәр әсәренең исеме.
В) “Җидегән чишмә”
6. Әсәрләрнең кайсы автобиографик түгел?
Б) “Исемдә калганнар”
В) “Малайлыкта кунакта”
7. Әсәргә эпиграф итеп, Г.Бәширов кайсы шагыйрьнең сүзләрен алган?
Урок по татарской литературе в 8 классе по теме "Автобиографическая повесть "Туган ягым - яшел бишек" (Родной край - зеленая колыбель) урок сопровождается презентацией, состоит из 6 этапов работы. 1 этап - актуализация: работа по вапросам в парах. 2 этап - определение целей и задач урока, 3 этап - анализ произведения, работа по содержанию, определение особенности автобиографического произведения, сопоставление с произведениями других авторов, в том числе и Г.Тукая. Определение отношения автора к родной земле, чувств к родному народу, приводится в пример стихотворения односельчан о родном селе. 4 этап - работа с тестами, 5 этап - самооценка работа в парах, 6 этап - домашнее задание в 3 вариантах.
“ Туган ягым – яшел бишек”
“ Җидегән чишмәләрдә”
Гомәр Бәширов сүзләре
Сара Садыйкова көе
Тема: Әсәрнең автобиографик хасияте
Максат: 1. Әсәрнең автобиографик хасиятен билгеләү.
2. Язучының туган ягына, аның табигатенә, кешеләренә булган мөнәсәбәтен өйрәнү.
3. “Туган җир” төшенчәсенең авылдашларыбыз иҗатында ничек яктыртылуын күзәтү.
1. Г.Бәширов кайчан туган?
2. Г.Бәширов чыгышы белән кайсы яктан?
3. Г.Бәширов ничә ел гомер кичергән?
4.Г.Бәширов тормышы дәвамында нинди тарихи вакыйгалар шаһиты булган?
5. Г.Бәшировның тагын нинди әсәрләре бар?
- 1901 нче елның 7 нче гыйнварында Казан губернасы Арча волосте Яңасала авылында крестьян гаиләсендә туа.
- 7 яшендә остабикәгә, аннан авыл мәдрәсәсенә укырга бирәләр.
- 13 яшендә чит авылда кием теге йөрүче абзыйга өйрәнчек итеп бирәләр, ялланып эшләүнең ачысын-төчесен ул шунда таный.
- Үзлегеннән укый, аң-белеме үсә, тормышка карашлары ныгый.
- 19 яшендә ул Крта Бирәзә авылында беренче баскыч мәктәп укытучысы итеп билгеләнә.
- 20 яшендә Кызыл армия сафларына алына, Граждан-нар сугышында катнаша.
- 1932 нче елдан соңгы көннәренә кадәр (1999 ел) иҗат дөньясында.
Ел саен диярлек мин авылыма кайтып киләм. Кайтам да үземнең балачак, үсмер чак эзеннән, бергә уйнап үскән иптәшләрем, туганнарым, яраткан кешеләрем эзеннән йөрим. Тау астындагы чишмә суларын татып карыйм, урманнарга сугылам, “диңгез күзе”н карап узам.
“ Туган ягым – яшел бишек” әсәренең фикере
- Безне тудырган, кеше иткән гүзәл җирне яратмый мөмкин түгел.
“ Туган ягым – яшел бишек” әсәренең темасы
- Гомәр Бәширов үзенең авыр, ләкин бәхетле балачагы турында сөйли. Революциягә кадәрге татар авылының һәр кешесе яшәү өчен көрәшергә тиеш булган, ләкин бәхетле, матур мизгелләр дә булган аның тормышында.
Фотосурәтләр буйлап сәяхәт
Мария Логинова - Пашина
Туган туфрак Туган туфрак ата-баба эзен саклаган, Эзләрен сукмагы буйлап күпме ташыган. Атам-анам йөрәк җылысын аңа күчергән, Җиң сызганып маңгай тирен күпме эчергән. Күкрәк куеп аны дошманнан атам яклаган, Шул туфрактан газизрәкне ул бит тапмаган . Мария Логинова-Пашина
Туган җир – ата-бабалардан калган мирас, шуңа да ул безгә кадерле.
Габидуллина Миннегасимә апа
Әле һаман ап-ак басу-кырлар,
Бизәлерләр тиздән яшелгә.
Чын йөрәктән яратамын, авылым,
Шуңа күрә синдә яшим дә.
А) биографик повесть
Б) автобиографик повесть
В) автобиографик роман
2. Әсәрнең беренче бүлегенең исеме
А) “Җирән кашка кайгысы”
Б) “Кара айгыр сагышы”
В) “Җирән кашка сагышы”
3. Гомәр туган авылның исеме кайсы?
4. Бәшир абыйлар гаиләсендә ничә бала тәрбияләнә?
А) 4 ( 2 малай, 2 кыз)
Б) 3 ( 2 малай, 1 кыз)
В) 3 ( 1 малай, 2 кыз)
5. Гомәр Бәшировның авыл тормышына багышланган тагын берәр әсәренең исеме.
В) “Җидегән чишмә”
6. Әсәрләрнең кайсы автобиографик түгел?
Б) “Исемдә калганнар”
В) “Малайлыкта кунакта”
7. Әсәргә эпиграф итеп, Г.Бәширов кайсы шагыйрьнең сүзләрен алган?
Читайте также: