Сочинение по ингушской литературе

Обновлено: 28.06.2024

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА — принадлежит к числу возникших после Октябрьской революции литератур народов СССР. Если И. л., как и письменность, возникла у ингушей после установления советской власти на Кавказе,
Показать полностью. то устное творчество — богатый фольклор — было предметом изучения со стороны ученых еще до Октябрьской революции. В ценных записях горских собирателей и исследователей: Ахриева Ч., Далгата Б., Лаудаева У., Мутушева И. и др.Письменная лит-ра на ингушском яз. появляется после Октябрьской революции, когда был создан ингушский алфавит на латинской основе. С 1924 регулярно выходит на ингушском яз. газета "Сердало". После советизации Северного Кавказа и в особенности после образования автономной Ингушской области впервые на ингушском яз. появилась учебная, социально-экономическая, сельскохозяйственная и художественная лит-ра. Первыми произведениями, переведенными на ингушский язык, были сочинения В. И. Ленина.
Молодая И. л. еще не успела дать крупных лит-ых имен, но постепенно из числа рабселькоровских и лит-ых кружков начинают выделяться даровитые молодые ингушские литераторы и поэты. После выхода № 1 "Литературной странички" газеты "Сердало" З. Мальсагов писал: "Каждый ингуш не может равнодушно пройти мимо этого отрадного явления. Мы видим стихи, написанные на родном яз., мы видим, что наш яз. способен вызывать художественные образы, что наш яз. музыкален, ритмичен". В современной И. л. особое место занимает очеркист, беллетрист Гойгов Гамид, известный своими очерками из жизни ингушского аула, и З. К. Мальсагов, автор драмы "Рх́ае" (Месть) на ингушском яз. [1927]. К лит-ому молодняку относятся: Идрис Базоркин (рассказ "Несчастье"), Ислал Ахриев (рассказ "Жертва") и др.

Для всех любителей и почитателей ингушской литературы. Группа создана для обсуждения произведений писателей и поэтов Базоркина, Чахкиева, Яндиева и многих других !
Группа создана 5.08.08

Ингу́шский язы́к — язык ингушей, распространённый на Северном Кавказе. На ингушском языке разговаривают примерно 415 тысяч человек в России (Ингушетия, Чечня), а также в Узбекистане, Казахстане, Туркмении, Бельгии, Норвегии, Турции и Иордании.

Ингушский язык близок к чеченскому языку, с которым они вместе входят в нахскую ветвь нахско-дагестанских языков.

В Ингушетии ингушский язык является официальным наряду с русским.

Ингушский алфавит
В начале XX в. ингушский язык обрёл письменность на основе арабского алфавита. После Октябрьской революции письменность сменилась на латиницу (в 1923 — 1928 использовался собственно ингушский алфавит, а в 1928 — 1937 чечено-ингушский), а позже — на кириллицу.

Алфавит 1923 — 1928 годов

А а Æ æ Ä ä B b C c Č č D d E e
F f G g H h ɧ I i J j K k L l
M m N n Ņ ņ O o Ö ö P p Q q R r
S s Š š T t U u Ü ü V v X x X́ x́
Y y Z z Ž ž Ch ch Čh čh Kh kh Ph ph Th th
Qh qh Gh gh

Современный алфавит

А а Аь аь Б б В в Г г ГI гI Д д Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Кх кх Къ къ
КI кI Л л М м Н н О о П п ПI пI Р р
С с Т т ТI тI У у Ф ф Х х Хь хь ХI хI
Ц ц ЦI цI Ч ч ЧI чI Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы
Ь ь Э э Ю ю Я я Яь яь I

Рина Маркевич

Рина Маркевич запись закреплена

Maryam Bokova

Maryam Bokova запись закреплена

Идиотизм Непропьёшь

Идиотизм Непропьёшь запись закреплена

Ингушский язык

Flame Host

Flame Host запись закреплена

Василий Смолкин

Василий Смолкин запись закреплена

Himiko Morow

Himiko Morow запись закреплена

Быть-Как-Все Значит-Быть-Никем

предлогаем услуги такси для сестёр, по республике и за пределы. мужчинам не звонить категорически для заказа такси. это такси только для женщин, и водители у нас только женщины. также принимаем водителей женщин на своём авто для работы такси. заказов предоставим. номера для справок указаны на визитках

Амина Имагожева

Амина Имагожева запись закреплена

Magomed Kazbekov

Magomed Kazbekov запись закреплена

Алихан Ужахов

Алихан Ужахов запись закреплена

Хадиджа Албогачиева

Хадиджа Албогачиева запись закреплена

🙏

Ассалам Алейкум, помогите написать сочинение на тему "пхьа доала зулам"

Тамила Аушева

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА запись закреплена
Ингушский баскетбол

Финал конкурса среди школ-участниц Всероссийской школьной баскетбольной лиги "КЭС-БАСКЕТ". Итоги конкурса будут подведены 26 ноября в 22-00.
Напоминаем, команда выигравшая данный конкурс получит 3 баскетбольных мяча от Федерации баскетбола Республики Ингушетия. Удачи всем финалистам.

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА запись закреплена

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА запись закреплена

Радима Хабриева

Радима Хабриева

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА

ИНГУШСКАЯ ЛИТЕРАТУРА запись закреплена

Вай къаман вахаре йоккха дикан лар йита, дукха къонахий ба, цар цIии даь цIии яьккхача мехка уж бовза а бовзаш, тайпан цIи яккха а ца езаш. ХIаьта хIара замано ши–ший дика къонахий, мехка гIончий гучабоах. ТкъоалагIча бIаьшера 20–30 шерашка гIорваьннарех хиннав Зязиков Бейсолта Идрис.

Цхьабакъда дунен хьаькъал а Iилма а дола Бейсолта Идрис а дика кхеташ хиннав вайцига латтача хьалах. Из, хьаькъале вола къонах I9I8 шера денз 1924 шера кхаччалца дукхача даржашча волаш къахьегаш хиннав: Терски областа ревкома (революционни комитета — авт.), Терски областа кхоачашдара комитетах доакъошхо, Наьсарен кхоачашдара комитета председатель, Лоаман (Горски) Республика чурча гIулакхий хьалхара халкъа комиссар, Лоаман (Горски) Республика ЦИК (Центральни Кхоачашдара Комитета председатель, ВКП (б) Лоаман (Горски) областа камитета бюро секретарь, СССР ВЦИК доакъошхо.

Ше дарже мел волча моттигашка къеча, мискача наьха бокъо лораеш, вIалла а къамашца къоастам а ца беш къахьийгад. Исторех вайна ховш да цу хана нах къеи бIаьхии, помещикаши аьнна белгалбаь хилар. БIаьхий баьхарех буржуйш (буржуазия) олаш хиннад. ХIаьта къехой а массехк, тайпара белгалбаьб: геттара къе нах (царех пролетареш яьхад).

Цхьа бахьан яъа сискал йола нах, ахархой, юкъера боахам бараш (середнякаш), тIехьагIо кулакаш аьннад торо йолчарех. Советий Iаьдал эттача хьалхарча шерашка, вешта 1920–1927 шерашка НЭП (Керда Экономически Политика) йолча хана наьха хьал – торо тоаяла йолаеннай. Цу даькъе ГIалгIай Мехка а. Цхьабакъда колхозаш яхка йолайича классови къовсам лирача боараме эттаб.ГIалгIай къаман куц–оамал йовзаш волча Бейсолта Идриса шийна тарлуча боараме мискача наха зе ца далийта къахьийгад.

Из везарии лоархIарии дог–безам цох даьнна деце а цавезарий ловр даьннад.

Из бахьан долаш вIалла боацача бехках даржера дIа а ваьккха набахта чувеллав Бейсолта Идрис.

Данный материал опубликован на сайте BezFormata 11 января 2019 года,
ниже указана дата, когда материал был опубликован на сайте первоисточника!

Нажмите, чтобы узнать подробности

План открытого мероприятия.Литератрно-музыкальная композиция.Г1алг1ай мотт-къаман мотт.

Г1алг1ай мотт - наьна мотт – къаман мотт.

ший мотт хар мел лоарх1аме да дешархошта гучадаккхар;

мета хозал, цун к1оаргал дешархошта гучаяккхар;

бокъонца бола шоай къаман патриоташ кхебар.

Класса кийчо:

дешархой сурташ,плакаташ, книжкай журналий

хьокхам, докладаш

Доска т1ара йоазув:

Мотт – къаман юкъара ганз. Х1ара саго

ший мета хам бе безза, сий де деза.

Хоастабе наьна мотт, хоастае Даьхе,

Кхебе, хозбе, шак1а санн ц1енбеш,

Кердадаккха, илли ала,

Оаз яхийта – мерза ба наьна мотт

Лерга хезача…

I Хьехархочун дош.

Иштта хетачарна дика хьокхам хургба аьнна хет сона вай в1ашаг1кхетарах.

Наьна мотт!Мел деза дешаш да уж х1ара сага. Ма дукха х1ама чулоац цу шин дешо. Цунца дувзаденна да вай вахар: вай хьаькъал, кхетам, вай культура. Наьна меттаца дувзаденна да вай эхь- эздел, г1улакх, сийрдача кхоаненга сатувсар.Мотт вай къаман эггара йоаккхаг1а йола ганз я. Из дег1аихаб баг1ахбувцамца, мах баь варгвоацаш хоза а, б1аьхий а, боккха лорх1ам болаш а ба г1алг1ай мотт. Тахан доккха баркал а оалаш дагабоха беза вайна вай метта хьалхара йоазув кхеллараш: Мальсагов Кураза Зоврбик, вай меттала эггара хьалха йоазув даьраш Беков Дордаг1а Тембот, Озиев Илеза Ахьмад, Озиев Исма1алий Салман. Мах баь варгвоцаш , ч1оаг1а лоарх1аме болх ба цар баьр. Ди бийса ца къувсаш вай йоазон мотт дег1аболабеш, из наха 1омабеш яьккхай цар шоай йоаккха ха.

Халкъа мукъам хоз.

II Мероприяти дешархоша д1ахо д1ахьо.

I Ведущи

Священных слов, заветных, дорогих,

Не так уж много среди слов других.

Так и язык единственно – земным

Стал для тебя с рождения – родным.

Ничто на свете не сравнится

С тем языком, что мог пробиться

В твоих устах, с рожденья лет,

Что для тебя, как божий свет.

II Ведущи

Вай дегаш детталу г1алг1ай мотт бувцаш,

Вай дегаш детталу г1алг1ай мохк безаш.

Тха бочал, фарал, илли – Г1алг1айче,

Иразе, беркате яхийла хьо.

Сийлахьа Г1алг1айче – эздела Даьхе,

Ноаноша хьийста беркате мохк.

Турпала Г1алг1айче – денала Даьхе,

Вай даьша лорабаь къонахий мохк.

I Ведущи

Где б ни был ты, заслышав речь родную

Ты тут же вспоминаешь твердь земную,

Где ты родился, жил и рос,

То есть Отчизна, близкая до слез.

Любой язык сам по себе велик,

Но всех роднее, знай, родной язык.

Родная речь, язык и слово,

Они и есть твоя основа.

II Ведущи

Майрала доага дог – х1аране кер чу,

Эздела г1алаш – х1арне дег чу,

Адамлен мерза са– дошо Г1алг1айче,

Къонахий Даьхе – кура Г1алг1айче.

Вай маьша дахалда г1алг1ай мотт бувцаш,

Вай г1оза дахалда яхь лелош,

Иразе яхийла нана Г1алг1айче,

Кортмукъа яхийла нана Г1алг1айче.

I Ведущи.

Дукха метташ да укх дуненен чу, къаман викалашка хьажжа доккхий а да уж, масала китайций мотт е инглисий мотт, х1аьта г1алг1ай мотт з1амига ба яхалга дац из, г1алг1ай мотт г1алг1аш бувц. Фу хургда т1аккха вай а из ца бувций? Мотт д1абаргба.Кхыча къаман наха вай мотт лора а бергбац е из 1ома а бергбац, бокъалдар аьлча вай воаш из лоарх1аш ца хилча лоарх1аб а бац.

II Ведущи

Дунен метташта юкъе къаьнаг1чарех ба вай мотт.Бале а йоазув 1921 шера мара даьннадац, цудухьа вай мета дукха эшам хиннаб цох.Эггара хьалхара вай метта йоазув даьрех ба Мальсагов Кураза Зоврбик, Беков Тембот, Озиев Салман, Осмиев Хьамзат кыбараш а, цар хьийга къа зехьа доаде йиш яц вай. Мотт эшаш ба – из вай сакхетам, къаман са , ганз я. Дош даша мо, меттахьа дуж г1алг1ай меттала. Лерг хьеста цун ясмален оаз хезача мишта 1елургвар из 1ома ца беш. К1оарга тахка х1ара деша ма1ан, хье ма хиллара хьо байзача, мала вусаргвар хьо беза ца луш?

Мальсагов К.З. вахарах а цо леладаьча балхех а хоам бу дешархочо.

I Ведущи.

II Ведущи

I Ведущи

Г1алг1ай поэташа шоай стихашца хестабаьб вай мотт, х1анз са новкъосташа ешаргья шоана вай метта хетаяь байташ.

IV Дешархоша стихаш еш.

1 Наьна мотт.

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара г1алг1ай мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

Эггара хьалха сай наьнага

Со хьо бувцаш йистхиннав,

Бера хана 1а нахага

Со харца ца ле 1омаваьв.

Наха хьаг1е хилва аьннаp

1а со новкъа ваьккхавац,

Ийрча,чамза хилда аьнна,

Сона иллеш деннадац.

Нагахь арг1а йоацар дувце,

Меттаза, чамза из хургбар.

Наха дика оалаш беце,

Симал къахьаг1а хетаргбар.

Къаьда, хьаьнала из бецаре,

Вай мотт хьана эшаргбар?

Меттахь оалаш уж децаре,

Дешаш сенна дезаргдар?

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара наьна мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

2 Г1алг1ай мотт

Г1алг1ай мотт, со кхеваь мотт,

Са даь, наьна дошо мотт,

Зизай хозал, баьций мутт

Денна 1а са дег чу лутт.

Хьона аз сай корта бетт

Со хьа к1оаргал йовза г1ертт…

Х1анаб хьо,аз хьога хетт

Малх мо лепаш,сийрда, ц1ена?

Х1ара дош хьа дегах лет,

Сица, ц1ийца хоттаденна.

Хьо, ца ховчоа къе ба мотт,

Дала безбаь г1алг1ай мотт.

Хьона деннад сибат, куц,

Замо шаьрбаьб,хьекхаш гам.

Хьо ца хилча сена дувц,

Бовргбар дуненцара чам.

Цудухь беза лелабаьб,

Цудухь безаш хьалкхебаьб

Даьш шоай дезал, Даймохк лорош,

Ноаноша шоай ага теркош,

Ахархочо гота йоаккхаш,

Йо1о говза маха боаккхаш,

Мухажарий оаг1ув лувцаш,

Бус оаламаш, фаьлгаш дувцаш,

Маьлха з1анарашца бувцаш,

Нажарга т1а аьшк мо тувсаш,

Г1алг1ай мотт, са халкъа мотт,

Дала безбаь байта мотт.

Аз г1алг1ай мотт лебу.

Аз г1алг1ай мотт лебу

Са къамо из шаьра бувцандаь.

Г1алг1аша цунца беркат кхеду…

Шоай вахар цунах доаландаь

Ширача замалахь денз,

Мел хинна дика – во.

Кар- кара эцаш, багахбувцамца…

Г1алг1аша эздий, камаьрша бийца,

Бухсоццаш беркате г1алг1ай мотт,

Хьа сийле яхаргья массаза.

Г1алг1ай мотт хьоца да,

Са къаман вахаре мел хиннар…

Сий, беркат, эздел, денал, сабар.

Г1алг1аша шун т1а хьаьша везвеча,

Эздий бувца, хьамсара г1алг1ай мотт …

II Ведущи

Г1алг1ай къам, еррига Г1алг1айче тахан къаман культурай ганз дийнъеча, уж юха меттаоттаеча г1улакха бала болаш хила деза .Из да 1алаьмате лоарх1аме,кхоачашде хала, чоалхане дош. Вай даьша, мела халонаш шоашта т1акхаьча яле а, шоай мотт лакхерча дарже лоттабаьб, г1алг1ай мотт бувцаш хезача сапарг1та доалаш, дега дикахетар хулаш хиннад.

I Ведущи

Цхьаккха х1ама гонахьа доацаш, мехках баьха кхойтта шу доаккхаш шоай мотт, культура дег1айоалаеш къахьийгад вай даьша. Цу кхойтта шера царна дагадаьллар дар сихаг1а Г1алг1ай мехка ц1оабоаг1аргбола оамал лахар, нана Даьхе б1аргагор из дар цар массаза а дага кхаьбар .Малаг1а да цун бахьан, даьшта иштта езаш хиннай Даьхе, х1аьта вай заманхошта езаций из? Цар яхь хиннай, вай еций яхь?Царна бийзаб шоай мотт, вайна безаций г1алг1ай мотт?

II Ведущи

I Ведущи

Шоана фу хетт укх хьалах мотт х1аччий балар да ер, е вай х1аччий далар да? Х1анз вай хьожаргда мишта хов шоана г1алг1ай мотт.

1 Дукхаг1а кицаш хьана хов хьожаргда вай.

2 Малаг1а ловцаш хов шоана?

3 Ц1ераш яхал г1алг1ай поэтийи йоазонхойи.

4 Масса алапех латт г1алг1ай алфавит?

5 Малаг1а газет да эггара хьалха кепадетташ арадаьннар, малаг1ча шера

Массане а цхьана ховли довзалеш дашх.

VI Дешархоша д1ахо стихаш еш.

Г1алгай мотт.

Ло1ам болаш къаьста е ло1ам боацаш,

Халкъах,мехках дог лазачоа

Дегаг1оз хул, кхы йоккхаг1а йоацаш,

Наьна меттала аьнна дош хезача.

Бувцаш хьо хезача, сона духьалъувтт

Дега бухье дувша кхийна сурташ:

1урра лоаме сийрдайоаха малх,

Тийна лоама к1ала яда юрташ,

Уйла мара кхоачаргйоацаш гаьна

Со вале а, даим сох дог лазаш

Сона дега й1овхал тела нана.

Наьнал, Даьхел, халкъал кхы дезаг1а

Шийх саг лерх1аш волчун фу хургда?

Сона деза, деза корта беттал,

Эггара хьалха сай мотт керча ди.

Хьо ма барра бувца ховчоа

Б1аьхий ба хьо, наьна мотт,

Хьо ма барра бувца ловчоа

Т1ехьле я хьо, наьна мотт.

Ший халкъ Даьхе езаш волчун

Дозал да хьо, наьна мотт,

Ма барра хьо бувца хайча

Ма ираз дар са, наьна мотт.

II Ведущи

Унахочун мел дукха дарбаш даьдар аьнна, х1ама хилац цун лазара бокъонцадола бахьан гуча ца доаккхе. Иштта да метта хьал а, вай мел дувцар пайда бац х1аране ше бувца мотт ц1енбеш, нийсбеш ца бувце, из бувцарах пайда а хургбац.

I Ведущи

Вай мехка массадолча х1аман доаг1а, лард, овла, духье, г1алг1ай паччахьалкхен са – г1алг1ай мотт хила беза. Мотт боаца паччахьалкхе - паччахьалкхе яц, колони я, мотт боаца къам – ираз дайна, кортамукъале йоаца къам да. Х1аьта тахан вай паччахьалкхе я . Вай паччахьалкхен мотт г1алг1ай мотт ба. Г1алг1ай конституции т1а а белгалдаьд эрсий мотти г1алг1ай мотти г1алг1ай паччахьалкхен метташ да аьнна. Новкъостий, тахан ванна хьалхашка латта кертера декхар да вай мохк, мотт, паччахьалкхе лораяр, цунца лораю вай кортамукъале.

VII Хьехархочун дош.

+

7 Смотреть ответы Добавь ответ +10 баллов


Ответы 7

+

Рассказы пишутся легко.
Зная основную мысль,героев,начало развития и дальнейшее развитие можно написать рассказ.Если всё "отфирмировать" по полочка так сказать и знать где будет пролог,предыстория,завязка,развитие начало,развитие середины,кульминация(высшая точка напряжения),развязка,послесловие(эпилог) можно написать грамотно оформленный рассказ.

Ответ

+

8 марта люди в нашей стране отмечают Международный женский день. В эту дату все женщины принимают поздравления, а мужчины поздравляют их. День 8 марта предназначен специально для того, чтобы сделать приятное своей маме, сестре, бабушке, подруге, учительнице. Особенно важно 8 марта внимательно отнестись к маме. Лучше, если в этот день она не будет заниматься домашней работой. Часто в праздники мама загружена еще больше, чем обычно, потому что ей надо еще подготовиться к приему гостей. Маме нужно как только возможно. И подарок ей нужно делать от души, лучше просто сделанный своими руками. Главное – дарить его с любовью

Ответ

+

Ответ

+

Нана тхьайса улла са
Мух Iа сабар де
Шерша ма е баьцаш
ГIанаж хьемаде

Тхьайса улла са Нана
Корта лоа му кIай
Баскилг Iа сацийта
Зовне зурма хьай

Тхьайса улла са Нана
Наб еж ул из гой?

Ответ

+

Ответ

+

В ингушском языке отсутствует форма обращения к одному человеку на Вы . Уважение к старшему подчеркивается самим обращением.

Воккха саг - старик, мужчина пожилого возрастаоккха саг - старушка, женщина пожилого возрастаОбмен приветствиями при встрече - Моаршал хаттар!Например: Ди дика хилда хьа! (обращение к старшему)

Когда старший по возрасту человек отвечает на приветствие молодых, он желает им (ему, ей) долгих лет жизни. Это звучит так:

Дукха дахалда шо! - Живите долго! (им)Дукха вахалва хьо! - Живи долго! (мужчине)Дукха яхийла хьо! - Живи долго! (женщине)Фу деш да шо? - Как вы поживаете?ДIa-м доахк тхо (ХIама деш дац - второй вариант ответа). - Живем потихонькуМогаш дий шо? - Как здоровье?Могаш доахк - Живем здоровые.

Читайте также: