Колочун сурт сибат сочинение

Обновлено: 28.06.2024

Мы нобэрей псалъэмакъым сыхыхьэн ипэ къихуэу сэ куэдрэ сыгупсысащ. Япэрауэ сэ апхуэдэу гъашДэ гъуэгуанэ ин къэзгъэшДакъым хабзэм апхуэдэу куууэ сытепсэлъыхьыну. Ауэ апхуэдэу щыт пэтми, къызгуры1уэ мащ1эмк1э мы псалъэмакъым къыхыхьэ дэтхэнэ зыми садэгуэшэну си гуапэщ.

Ди лъэпкъым ижь-ижьыж лъандэрэ зэрихьэ хабзэмк1э ц1эры1уэу щытащ. Ик1и а хабзэ дахэмрэ нэмысымрэ къыщежьэр адыгэ унагъуэрщ. Нэхъыжьыф1 зырыс дэтхэнэ унагъуэ узыншэми и щ1эблэр щ1еп1ык1 нэхъыжьхэм къыхуагъэна а ф1ыгъуэшхуэм-лъэпкъ хабзэм. Ц1ыхур дунейм къытохьэри ток1ыж, ауэ абы къыф1ащу псэуху зэрихьа и ц1эр къонэ. Апхуэдэщ лъэпкъри и ц1эр игьэпэжу къэгъуэгурык1уэмэ, и хабзэм хуэпэжын хуейщ - ар налкъутнэлмэсу шДэблэ къыщ1эхъуэм хуихъумэфын хуейщ.Ик1и ар къэзыухъуреихь псоми да1ыгъын хуейщ.

Пэжщ, зэманым зэхъуэк1ыныгъэ гуэрхэр егъуэт, ауэ зэманым сытхуэдэ зэхъуэк1ыныгъэ имыгъуэтами, укъызыхэк1а лъэпкъыр пшДэжу, укъэзылъхуа адэ-анэм уахуэфащэу , сэ зэманым сыдок1у жып1эу нэхъ лейуэ зумыш,1у дунейм утетын хуейщ. Дэтхэнэ ц1ыхури щылъагъуэгъуаф1эр и хабзэм щытетым дежщ.

Ди хабзэхэм утепсэлъыхьын щ1эбдза нэужь, куэд къэпт1эщ1ыфынущ зэхъуэк1ыныгъэ дызыхуэмейхэр и1эу. Псалъэм папщ1э иджыри к1эщ1у игугъу сщ1ынщ ди адыгэ хъыджэбзхэм. Сэ гу лъызотэ ди литературам къыхэщыж образхэм еплъытмэ, абыхэми зэрызахъуэжар. Я хьэл-щэнк1и я зьйыгъыкЪкХи, я зыхуэпэк1эк1и ар абыхэм ещхьыжкъым. Сэ сыкъеджауэ щытащяпэм пщащэхэмрэ щауэхэмрэ зэрызэхуэзэу,зэрызэдэгушы1эу къек1уэк1ыу щыта хабзэхэм.

Сочинение Темирова Темирлана,

Пшеунова Т. А

Назначение платежа: Пожертвование на лечение (фамилия и имя ребенка). НДС не облагается.

Основные способы перевода пожертвований в Русфонд

1.Через банк

2. Через терминал QIWI (КИВИ)

3. Через банковскую карту

4. Другие способы

17.09.2014 Пять социальных проектов незрячего, но смотрящего далеко вперед Алексея Фитисова
Алексей Фитисов помогает людям с ограниченными возможностями здоровья найти себя в жизни. Несмотря на то, что сам является инвалидом по зрению I группы, ведёт весьма активный образ жизни.

12.09.2014 “Общество книголюбов Кабардино-Балкарии” живо, благодаря общественникам
Где найти Общество книголюбов в Нальчике – знают многие. Наш адрес не изменился, хотя мы уже давно живём при другом социальном строе, можно сказать, в другой стране.

Нажмите, чтобы узнать подробности

Урок д1аяхьар.

Мотиваци

Стенга кхачий вай х1окху суьрто а, эшаро а? Х1ун ойланаш кхоллаели шун?

Художник вовзийтар

Исбаьхьаллин сурт гайттар

Суьртан анализ яр

Сочиненина кечам бар

Словарни болх бар

Сочиненин план т1ех болх бар

Рефлекси

  1. Вай вуьйцуш волу художник говза,пох1ма долуш сурдиллархо хилла. Художник-пейзажист хилла иза. Ч1ог1а дезаш хилла цунна 1алам, къаьсттина дукхаезаш хилла хьун, цундела цуьнан кхоллараллехь хьаннийн суьрташ алсамо ду.

Ас шуна гойтур ду цо дехкина бес-бесара суьрташ. Баганан хьуьнхахь 1уьйре (Утро в сосновом лесу), 1аьржа к1а (рожь), 1а.

-Цхьа а суртдиллархо вевзий шуна?

4. Нохчийн г1арваьлла суртдиллархочух лаьцна дуьцур ду ас ?

Петр Захаров

1819-чу шарахь Кавказан т1амехь оьрсийн салтишна карийра елла 1уьллуш зуда, цунна юххехь дара кхо шо кхаьчна бер, и дара оьрсаша йохийначу Дади-юртахь. А.П. Ермоловс приказ делира эскарехь лоьралла деш болчаьрга, х1уъа а дай и бер даларх к1елхьара даккха аьлла, лоьраша вехар вац боххушехь, к1ант дийна виссира. Захар Недоносов ц1е йолчу казаке 1амо д1авелира иза, Недоносов волчохь 1823 шо кхаччалц 1ийра х1ара.

Цул т1аьхьа П. Н. Ермоловс ша волчу д1авуьгу жима стаг. Хьалхе дуьйна гучуелира к1ентан сурт дилларан корматалла. Ша отставке а вахана Москва шеен доьзалца Москвахь ваха д1анисвелча шен т1елаьцна к1ант адаман суртдиллархо Лев Волков волчу 1амо д1авелира Ермоловс.

1833-чу шарахь Петр Захаров Петербургера сурт дилларан академе д1аийцира.

1836-чу шарахь академи чекх а яьккхина, аттестат схьаийцира къоначу суртдиллархочо. М. Ю. Лермонтовца доттаг1алла лелош а вара иза.

Амма 1842-чу шарахь Захаровн цамгар ч1аг1лой, балхара д1авала деза цуьнан. Суртадиллархо Москва юхавог1у, цигахь цунан гергарло тасало лоьран Постников доьзалца. 14-чу январехь 1846-чу шарахь цо Постникован йо1 ялайо. Цигахь лераме хьаша Ермолов а хуьлу. Ялийна масийтта бутт балале Пьера х1усамнана чахотка а кхетий д1акхелха. Оцу шерашкахь Пьер Захаров Паччахьан суртдиллиран академин академик х1утту.

1876-чу шеран аьхке чекхйолучу хенахь чахоткех ле ша суртдиллархо а.

Пейзаж- 1алам, (Фран. дош ду- мохк ) –1алам гайтаран исбаьхьаллин жанр ю. Пейзажист- 1аламан суртдиллархо ву.

Портрет- адаман сурт.

Портретист - адаман суртдиллархо ву.

Натюрмотр- чохь са доцучу х1уманийн сурт Зоьзан тайпанаш

Ель – база

Сосна – зез, бага.

Кедр-кедр

Пихта-пихта

- Х1ун го шуна суьрта т1ехь?

Суьрта т1ехь художника гайтинарг 1аьнан заманан хьун ю. Массо а меттехь диллина доккха ло ду. Иза вайна го дитташ т1ехь а, коьллаш т1ехь а, лаьттахь а.

- Нийса ду. Делахь а, леррина оцу суьрте шу хьовсахь, аша тидам бахь, хийла хьалха б1аьргана ца гуш, т1ехтилларг гур ду шуна цу т1ехь. Ткъа х1инца леррина суьрте а хьовсуш, барта х1отточу дийцаран кечам бийр бу вай.

Хенан х1оттам

Шаьш Шишкинан хьуьнхахь долчуха сурт х1оттадел шайна хьалха. Муха бу хенан х1оттам? 1аьнан хенан муха де ду художника гайтинарг?

Исбаьхьа де ду. Шийла елахь а, къеггина кхтта малх а болуш, 1аьнан хенан 1аламат хаза де ду.

Ткъа 1ай малх кхетта де муха хуьлу?

- Цхьа шатайпа, башха хуьлу. Маьлха з1аьнарша башха йовхо ца ло, амма цара вох ца вахь а, гонаха мел дерг къагийна, серладаьккхина.

- Х1аваах лаьцна х1ун ала мегар дара?

- Х1аваъ, чекх сагуш, ц1ена ду. Ца 1ебаш, кийра буззалц чуийза дог дог1у иза. Дег1 дайло, пиллиг санна. Дог ийало. Беркате а дег1ана аьхна а ду иза.

Диттех.

Баганан хьун ю суьрта т1ехь гайтинарг 1аьнан заманчохь.

-Муха ду суьрта т1ехь вайна гуш долу дитташ?

Уьш лекха а, ирхдахана а дитташ ду.

- 1аламат даккхий, сийначу стигала кхийда дитташ.

- Наьрташ санна, ирхдахана дитташ.

Оцу лекхачу дитташ юккъехь схьагуш ерг х1ун ю?

-Кегийра, къона баганийн дитташ, коьллаш. Уьш ду лайх дуьзна.

Диттийн гаьннаш т1ехь долчу лайх лаьцна х1ун эр дара аш?

Гаьннаш т1ехь долу ло муха ду?

Г1аьннаш т1ехь ло ду, к1айн бамба санна. Цхьайолчу меттигашкахь охьаолладелла гуш ду иза. Ло дукха долуш, диттийн гаьннаш дазделла, охьаохкаделла го.

Тидамбел д1анехьо гуш йолчу жимачу юьхкан. Дийцал цунах лаций.

Цу т1ехь а ду ло. Геннара хьаьжча, коьртахь к1айн куй а болуш, лаьтташ волчу жимачу стагах тера хета иза.

-Доцца аьлча ерриге а хьун ю 1аьнан духарехь. Массо меттехь ло 1уьллу.

Ткъа и ло хаздинарг х1ун ю?

-Малх. И бу х1окху хьуна юккъехь кхерсташ берг, дерриге шен дола а дерзийна.

1аьнан духарехь лаьтта дитташ маьлхан з1аьнарша къагийна.

Ткъа лахахь, лаьттахь х1ун ю гуш?

- Кхузахь а ду ло. Лайна дерриге а шен к1айн шаршу яржош, д1ахьулдина.

Лаьттахь 1уьллу ло а х1унда ду бос лепаш, хаза?

Иза малхехь бос хуьйцуш, къегаш ду.

  1. План х1оттор:
  1. Исбаьхьа де.
  2. Дитташ а, коьллаш а, 1аьнан духарехь.
  3. Бос лепа ховха ло.
  4. 1аьнан хьуьнан йийцалур йоцу хазалла.
  1. Г1оьнна дешнаш

Бамба санна ховха ло

Т1емаш даржийна кхозу генаш

Буьрса хьун

Екхна стигал.

Инзаре-хаза хьун

Дашо малх

Аша жигара дакъа а лоцуш, вай суьртан чулацам телли.

-Муьлха къамел кхии вай тахана урокехь?

-Тахана шу дара ешархой, ладог1архой, авторш.

-Царах муьлха роль хазахийти шуна?

-1аьнан 1аламан хазалла ган хьан г1о ди шуна?

  1. Ц1ахь бан болх балар. Сочинени язъе. Бакъонаш карлаяха.

Урокан ц1е: Суьрта т1ехь сочиненина кечам бар. Сочинени.

Урок д1аяхьар.

Урокана кечам бар.

Стенга кхачий вай х1окху суьрто а, эшаро а? Х1ун ойланаш кхоллаели шун?

Урокан план :

Художник вовзийтар

Исбаьхьаллин сурт гайттар

Суьртан анализ яр

Сочиненина кечам бар

Словарни болх бар

Сочиненин план т1ех болх бар

Вай вуьйцуш волу художник говза,пох1ма долуш сурдиллархо хилла. Художник-пейзажист хилла иза. Ч1ог1а дезаш хилла цунна 1алам, къаьсттина дукхаезаш хилла хьун, цундела цуьнан кхоллараллехь хьаннийн суьрташ алсамо ду.

Ас шуна гойтур ду цо дехкина бес-бесара суьрташ. Баганан хьуьнхахь 1уьйре (Утро в сосновом лесу), 1аьржа к1а (рожь), 1а.

-Цхьа а суртдиллархо вевзий шуна?

4. Нохчийн г1арваьлла суртдиллархочух лаьцна дуьцур ду ас ?

Петр Захаров

1819-чу шарахь Кавказан т1амехь оьрсийн салтишна карийра елла 1уьллуш зуда, цунна юххехь дара кхо шо кхаьчна бер, и дара оьрсаша йохийначу Дади-юртахь. А.П. Ермоловс приказ делира эскарехь лоьралла деш болчаьрга, х1уъа а дай и бер даларх к1елхьара даккха аьлла, лоьраша вехар вац боххушехь, к1ант дийна виссира. Захар Недоносов ц1е йолчу казаке 1амо д1авелира иза, Недоносов волчохь 1823 шо кхаччалц 1ийра х1ара.

Цул т1аьхьа П. Н. Ермоловс ша волчу д1авуьгу жима стаг. Хьалхе дуьйна гучуелира к1ентан сурт дилларан корматалла. Ша отставке а вахана Москва шеен доьзалца Москвахь ваха д1анисвелча шен т1елаьцна к1ант адаман суртдиллархо Лев Волков волчу 1амо д1авелира Ермоловс.

1833-чу шарахь Петр Захаров Петербургера сурт дилларан академе д1аийцира.

1836-чу шарахь академи чекх а яьккхина, аттестат схьаийцира къоначу суртдиллархочо. М. Ю. Лермонтовца доттаг1алла лелош а вара иза.

Амма 1842-чу шарахь Захаровн цамгар ч1аг1лой, балхара д1авала деза цуьнан. Суртадиллархо Москва юхавог1у, цигахь цунан гергарло тасало лоьран Постников доьзалца. 14-чу январехь 1846-чу шарахь цо Постникован йо1 ялайо. Цигахь лераме хьаша Ермолов а хуьлу. Ялийна масийтта бутт балале Пьера х1усамнана чахотка а кхетий д1акхелха. Оцу шерашкахь Пьер Захаров Паччахьан суртдиллиран академин академик х1утту.

1876-чу шеран аьхке чекхйолучу хенахь чахоткех ле ша суртдиллархо а.

Дешнех кхетам балар.

Пейзаж- 1алам, (Фран. дош ду- мохк ) –1алам гайтаран исбаьхьаллин жанр ю.
Пейзажист- 1аламан суртдиллархо ву.

Портрет- адаман сурт.

Портретист - адаман суртдиллархо ву.

Натюрмотр- чохь са доцучу х1уманийн сурт
Зоьзан тайпанаш

Сосна – зез, бага.

Суьрта т1ехь болх.

- Х1ун го шуна суьрта т1ехь?

Суьрта т1ехь художника гайтинарг 1аьнан заманан хьун ю. Массо а меттехь диллина доккха ло ду. Иза вайна го дитташ т1ехь а, коьллаш т1ехь а, лаьттахь а.

- Нийса ду. Делахь а, леррина оцу суьрте шу хьовсахь, аша тидам бахь, хийла хьалха б1аьргана ца гуш, т1ехтилларг гур ду шуна цу т1ехь. Ткъа х1инца леррина суьрте а хьовсуш, барта х1отточу дийцаран кечам бийр бу вай.

Хенан х1оттам

Шаьш Шишкинан хьуьнхахь долчуха сурт х1оттадел шайна хьалха. Муха бу хенан х1оттам? 1аьнан хенан муха де ду художника гайтинарг?

Исбаьхьа де ду. Шийла елахь а, къеггина кхтта малх а болуш, 1аьнан хенан 1аламат хаза де ду.

Ткъа 1ай малх кхетта де муха хуьлу?

- Цхьа шатайпа, башха хуьлу. Маьлха з1аьнарша башха йовхо ца ло, амма цара вох ца вахь а, гонаха мел дерг къагийна, серладаьккхина.

- Х1аваах лаьцна х1ун ала мегар дара?

- Х1аваъ, чекх сагуш, ц1ена ду. Ца 1ебаш, кийра буззалц чуийза дог дог1у иза. Дег1 дайло, пиллиг санна. Дог ийало. Беркате а дег1ана аьхна а ду иза.

Баганан хьун ю суьрта т1ехь гайтинарг 1аьнан заманчохь.

-Муха ду суьрта т1ехь вайна гуш долу дитташ?

Уьш лекха а, ирхдахана а дитташ ду.

- 1аламат даккхий, сийначу стигала кхийда дитташ.

- Наьрташ санна, ирхдахана дитташ.

Оцу лекхачу дитташ юккъехь схьагуш ерг х1ун ю?

-Кегийра, къона баганийн дитташ, коьллаш. Уьш ду лайх дуьзна.

Диттийн гаьннаш т1ехь долчу лайх лаьцна х1ун эр дара аш?

Гаьннаш т1ехь долу ло муха ду?

Г1аьннаш т1ехь ло ду, к1айн бамба санна. Цхьайолчу меттигашкахь охьаолладелла гуш ду иза. Ло дукха долуш, диттийн гаьннаш дазделла, охьаохкаделла го.

Тидамбел д1анехьо гуш йолчу жимачу юьхкан. Дийцал цунах лаций.

Цу т1ехь а ду ло. Геннара хьаьжча, коьртахь к1айн куй а болуш, лаьтташ волчу жимачу стагах тера хета иза.

-Доцца аьлча ерриге а хьун ю 1аьнан духарехь. Массо меттехь ло 1уьллу.

Ткъа и ло хаздинарг х1ун ю?

-Малх. И бу х1окху хьуна юккъехь кхерсташ берг, дерриге шен дола а дерзийна.

Мин Сунтаардаа5ы алын кылаас В.Г Павлов оскуолатыгар 2013 сыллаахха бала5ан ыйын 1 кунугэр оскуола боруогун атыллаан маннайгы кылааска киирбитим.Аан бастаан оскуола5а киирэрбэр аhара долгуйбутум да , уербутум да. Бу уеруулээх куммэр миигин оскуола5а ийэм Надежда Васильевна, а5ам Валерий Валерьевич илдьибиттэрэ.

Маннайгы учууталбынан буолбута Лилия Михайловна. Оскуола5а бары бастакы кунэмиэхэбарыта интириэhинэйэтэ. Ол кун били кунугэр мин элбэ5и билбитим. Оскуола5а киирэн уерэнээччи буолбуппун, уруокка уерэнэрбин, перемена5а сынньанарбытын.

Мин буоскуола5а киирбиппиттэн уерэбин, манна араас о5ону сайыннар арэлбэх куруhуоктар да, мероприятиелар да ыытыллаллар. Оскуола5а киирэн элбэх билиини ыллым дии саныыбын.

Мин кылааhым о5олоро учугэй до5ордор уонна бэhиэлэйдэр. Кылааспыт о5олоро бэйэ – бэйэлэригэр кемелесуhэллэр, иллээхпит. Кылааспын аhара себулуубун, ер уерэммэтэхпинэ ахтааччыбын.

Мин уерэнэрбин себулуубун, уерэ – кете уерэнэбин. Уерэх сырдыгы буларга кемелеhерун умнумуоххайын!

Предварительный просмотр:

Прадед был призван в войну в апреле тысяча девятьсот сорок четвертого года и попал на военный завод города Иркутска. В нашей семье мы храним военный билет прадеда, где на фотографии ему двадцать два года. Город Иркутск, где служил мой прадед, был крупным городом Сибири. В Иркутске было много заводов. На заводах производили самолеты, военные снаряды, оружие, минометы, гранаты. На швейных и обувных фабриках шили обувь и одежду для армии.

Работа в заводе была очень трудная и тяжелая. Работать нужно было весь день. Для отдыха времени не было. Еды было мало, иногда нечего было кушать. Поэтому многие люди голодали, болели и даже умирали от болезней. Однажды мой прадед сильно заболел. Тогда ему помогла местная русская женщина. Она заботилась о нем и помогла ему выздороветь.

После войны прадедушка вернулся в село Бордон. Он работал коневодом, был одним из лучших тружеников совхоза и района. В 1947 году он женился. Жену звали Егорова Дарья Никитична. Прадед никогда без дела не сидел. Он любил работу и трудился до старости. За успехи в работе, за неустанный труд прадед был награжден многочисленными грамотами.

Звание ветерана Великой Отечественной войны было присвоено прадеду в 2005году, буквально в день смерти. В этот день прадед был сильно взволнован радостным известием. Сердце ветерана не вынесло этого волнения. Нашей семье очень жаль и обидно, что дедушка не получил удостоверение ветерана Великой Отечественной войны при жизни.

Я горжусь прадедом, который боролся, служил и работал за Победу, за нашу счастливую и мирную жизнь. Мой прадед будет всегда в моем сердце. Спасибо деду за победу!

Предварительный просмотр:

Ермолаева Айталина Петровна.

Моя любимая школа.

Меня зовут Айта. Я учусь в замечательной школе. Эта школа самая лучшая и красивая.

В школе я получаю знания, учусь творить, развиваю сообразительность. Учителя в школе очень хорошо учат. Мои любимые учителя Лилия Михайловна, Таисия Егоровна и Илья Ильич. Учиться в школе это очень весело и классно. В школе у нас проводят викторины, олимпиады и спортивные соревнования.

В новый год наша школа превращается в зимний дворец. Рядом со школой стоят ледяные и снежные фигурки. Стоит наряженная елка и висят разноцветные гирлянды.

Внутри дворца тоже красота! Каждый класс украшает окна в коридоре и свой класс. В третьем классе наши родители помогли нам украсить класс. Получилось очень красиво. Класс превратился в полярную ночь. На потолке сверкали звезды. Белые воздушные шарики превратились в белые облака. Рядом с белоснежными деревьями стоял белый огромный медведь.

Я люблю свою школу. В школе учились мои родственники, мама, бабушка. Школа это часть моей семьи.

Нажмите, чтобы узнать подробности

План открытого мероприятия.Литератрно-музыкальная композиция.Г1алг1ай мотт-къаман мотт.

Г1алг1ай мотт - наьна мотт – къаман мотт.

ший мотт хар мел лоарх1аме да дешархошта гучадаккхар;

мета хозал, цун к1оаргал дешархошта гучаяккхар;

бокъонца бола шоай къаман патриоташ кхебар.

Класса кийчо:

дешархой сурташ,плакаташ, книжкай журналий

хьокхам, докладаш

Доска т1ара йоазув:

Мотт – къаман юкъара ганз. Х1ара саго

ший мета хам бе безза, сий де деза.

Хоастабе наьна мотт, хоастае Даьхе,

Кхебе, хозбе, шак1а санн ц1енбеш,

Кердадаккха, илли ала,

Оаз яхийта – мерза ба наьна мотт

Лерга хезача…

I Хьехархочун дош.

Иштта хетачарна дика хьокхам хургба аьнна хет сона вай в1ашаг1кхетарах.

Наьна мотт!Мел деза дешаш да уж х1ара сага. Ма дукха х1ама чулоац цу шин дешо. Цунца дувзаденна да вай вахар: вай хьаькъал, кхетам, вай культура. Наьна меттаца дувзаденна да вай эхь- эздел, г1улакх, сийрдача кхоаненга сатувсар.Мотт вай къаман эггара йоаккхаг1а йола ганз я. Из дег1аихаб баг1ахбувцамца, мах баь варгвоацаш хоза а, б1аьхий а, боккха лорх1ам болаш а ба г1алг1ай мотт. Тахан доккха баркал а оалаш дагабоха беза вайна вай метта хьалхара йоазув кхеллараш: Мальсагов Кураза Зоврбик, вай меттала эггара хьалха йоазув даьраш Беков Дордаг1а Тембот, Озиев Илеза Ахьмад, Озиев Исма1алий Салман. Мах баь варгвоцаш , ч1оаг1а лоарх1аме болх ба цар баьр. Ди бийса ца къувсаш вай йоазон мотт дег1аболабеш, из наха 1омабеш яьккхай цар шоай йоаккха ха.

Халкъа мукъам хоз.

II Мероприяти дешархоша д1ахо д1ахьо.

I Ведущи

Священных слов, заветных, дорогих,

Не так уж много среди слов других.

Так и язык единственно – земным

Стал для тебя с рождения – родным.

Ничто на свете не сравнится

С тем языком, что мог пробиться

В твоих устах, с рожденья лет,

Что для тебя, как божий свет.

II Ведущи

Вай дегаш детталу г1алг1ай мотт бувцаш,

Вай дегаш детталу г1алг1ай мохк безаш.

Тха бочал, фарал, илли – Г1алг1айче,

Иразе, беркате яхийла хьо.

Сийлахьа Г1алг1айче – эздела Даьхе,

Ноаноша хьийста беркате мохк.

Турпала Г1алг1айче – денала Даьхе,

Вай даьша лорабаь къонахий мохк.

I Ведущи

Где б ни был ты, заслышав речь родную

Ты тут же вспоминаешь твердь земную,

Где ты родился, жил и рос,

То есть Отчизна, близкая до слез.

Любой язык сам по себе велик,

Но всех роднее, знай, родной язык.

Родная речь, язык и слово,

Они и есть твоя основа.

II Ведущи

Майрала доага дог – х1аране кер чу,

Эздела г1алаш – х1арне дег чу,

Адамлен мерза са– дошо Г1алг1айче,

Къонахий Даьхе – кура Г1алг1айче.

Вай маьша дахалда г1алг1ай мотт бувцаш,

Вай г1оза дахалда яхь лелош,

Иразе яхийла нана Г1алг1айче,

Кортмукъа яхийла нана Г1алг1айче.

I Ведущи.

Дукха метташ да укх дуненен чу, къаман викалашка хьажжа доккхий а да уж, масала китайций мотт е инглисий мотт, х1аьта г1алг1ай мотт з1амига ба яхалга дац из, г1алг1ай мотт г1алг1аш бувц. Фу хургда т1аккха вай а из ца бувций? Мотт д1абаргба.Кхыча къаман наха вай мотт лора а бергбац е из 1ома а бергбац, бокъалдар аьлча вай воаш из лоарх1аш ца хилча лоарх1аб а бац.

II Ведущи

Дунен метташта юкъе къаьнаг1чарех ба вай мотт.Бале а йоазув 1921 шера мара даьннадац, цудухьа вай мета дукха эшам хиннаб цох.Эггара хьалхара вай метта йоазув даьрех ба Мальсагов Кураза Зоврбик, Беков Тембот, Озиев Салман, Осмиев Хьамзат кыбараш а, цар хьийга къа зехьа доаде йиш яц вай. Мотт эшаш ба – из вай сакхетам, къаман са , ганз я. Дош даша мо, меттахьа дуж г1алг1ай меттала. Лерг хьеста цун ясмален оаз хезача мишта 1елургвар из 1ома ца беш. К1оарга тахка х1ара деша ма1ан, хье ма хиллара хьо байзача, мала вусаргвар хьо беза ца луш?

Мальсагов К.З. вахарах а цо леладаьча балхех а хоам бу дешархочо.

I Ведущи.

II Ведущи

I Ведущи

Г1алг1ай поэташа шоай стихашца хестабаьб вай мотт, х1анз са новкъосташа ешаргья шоана вай метта хетаяь байташ.

IV Дешархоша стихаш еш.

1 Наьна мотт.

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара г1алг1ай мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

Эггара хьалха сай наьнага

Со хьо бувцаш йистхиннав,

Бера хана 1а нахага

Со харца ца ле 1омаваьв.

Наха хьаг1е хилва аьннаp

1а со новкъа ваьккхавац,

Ийрча,чамза хилда аьнна,

Сона иллеш деннадац.

Нагахь арг1а йоацар дувце,

Меттаза, чамза из хургбар.

Наха дика оалаш беце,

Симал къахьаг1а хетаргбар.

Къаьда, хьаьнала из бецаре,

Вай мотт хьана эшаргбар?

Меттахь оалаш уж децаре,

Дешаш сенна дезаргдар?

Дега гарга ба хьо сона,

Са хьамсара наьна мотт,

Деша говзал сона енна,

Бицлургбоаца г1алг1ай мотт.

2 Г1алг1ай мотт

Г1алг1ай мотт, со кхеваь мотт,

Са даь, наьна дошо мотт,

Зизай хозал, баьций мутт

Денна 1а са дег чу лутт.

Хьона аз сай корта бетт

Со хьа к1оаргал йовза г1ертт…

Х1анаб хьо,аз хьога хетт

Малх мо лепаш,сийрда, ц1ена?

Х1ара дош хьа дегах лет,

Сица, ц1ийца хоттаденна.

Хьо, ца ховчоа къе ба мотт,

Дала безбаь г1алг1ай мотт.

Хьона деннад сибат, куц,

Замо шаьрбаьб,хьекхаш гам.

Хьо ца хилча сена дувц,

Бовргбар дуненцара чам.

Цудухь беза лелабаьб,

Цудухь безаш хьалкхебаьб

Даьш шоай дезал, Даймохк лорош,

Ноаноша шоай ага теркош,

Ахархочо гота йоаккхаш,

Йо1о говза маха боаккхаш,

Мухажарий оаг1ув лувцаш,

Бус оаламаш, фаьлгаш дувцаш,

Маьлха з1анарашца бувцаш,

Нажарга т1а аьшк мо тувсаш,

Г1алг1ай мотт, са халкъа мотт,

Дала безбаь байта мотт.

Аз г1алг1ай мотт лебу.

Аз г1алг1ай мотт лебу

Са къамо из шаьра бувцандаь.

Г1алг1аша цунца беркат кхеду…

Шоай вахар цунах доаландаь

Ширача замалахь денз,

Мел хинна дика – во.

Кар- кара эцаш, багахбувцамца…

Г1алг1аша эздий, камаьрша бийца,

Бухсоццаш беркате г1алг1ай мотт,

Хьа сийле яхаргья массаза.

Г1алг1ай мотт хьоца да,

Са къаман вахаре мел хиннар…

Сий, беркат, эздел, денал, сабар.

Г1алг1аша шун т1а хьаьша везвеча,

Эздий бувца, хьамсара г1алг1ай мотт …

II Ведущи

Г1алг1ай къам, еррига Г1алг1айче тахан къаман культурай ганз дийнъеча, уж юха меттаоттаеча г1улакха бала болаш хила деза .Из да 1алаьмате лоарх1аме,кхоачашде хала, чоалхане дош. Вай даьша, мела халонаш шоашта т1акхаьча яле а, шоай мотт лакхерча дарже лоттабаьб, г1алг1ай мотт бувцаш хезача сапарг1та доалаш, дега дикахетар хулаш хиннад.

I Ведущи

Цхьаккха х1ама гонахьа доацаш, мехках баьха кхойтта шу доаккхаш шоай мотт, культура дег1айоалаеш къахьийгад вай даьша. Цу кхойтта шера царна дагадаьллар дар сихаг1а Г1алг1ай мехка ц1оабоаг1аргбола оамал лахар, нана Даьхе б1аргагор из дар цар массаза а дага кхаьбар .Малаг1а да цун бахьан, даьшта иштта езаш хиннай Даьхе, х1аьта вай заманхошта езаций из? Цар яхь хиннай, вай еций яхь?Царна бийзаб шоай мотт, вайна безаций г1алг1ай мотт?

II Ведущи

I Ведущи

Шоана фу хетт укх хьалах мотт х1аччий балар да ер, е вай х1аччий далар да? Х1анз вай хьожаргда мишта хов шоана г1алг1ай мотт.

1 Дукхаг1а кицаш хьана хов хьожаргда вай.

2 Малаг1а ловцаш хов шоана?

3 Ц1ераш яхал г1алг1ай поэтийи йоазонхойи.

4 Масса алапех латт г1алг1ай алфавит?

5 Малаг1а газет да эггара хьалха кепадетташ арадаьннар, малаг1ча шера

Массане а цхьана ховли довзалеш дашх.

VI Дешархоша д1ахо стихаш еш.

Г1алгай мотт.

Ло1ам болаш къаьста е ло1ам боацаш,

Халкъах,мехках дог лазачоа

Дегаг1оз хул, кхы йоккхаг1а йоацаш,

Наьна меттала аьнна дош хезача.

Бувцаш хьо хезача, сона духьалъувтт

Дега бухье дувша кхийна сурташ:

1урра лоаме сийрдайоаха малх,

Тийна лоама к1ала яда юрташ,

Уйла мара кхоачаргйоацаш гаьна

Со вале а, даим сох дог лазаш

Сона дега й1овхал тела нана.

Наьнал, Даьхел, халкъал кхы дезаг1а

Шийх саг лерх1аш волчун фу хургда?

Сона деза, деза корта беттал,

Эггара хьалха сай мотт керча ди.

Хьо ма барра бувца ховчоа

Б1аьхий ба хьо, наьна мотт,

Хьо ма барра бувца ловчоа

Т1ехьле я хьо, наьна мотт.

Ший халкъ Даьхе езаш волчун

Дозал да хьо, наьна мотт,

Ма барра хьо бувца хайча

Ма ираз дар са, наьна мотт.

II Ведущи

Унахочун мел дукха дарбаш даьдар аьнна, х1ама хилац цун лазара бокъонцадола бахьан гуча ца доаккхе. Иштта да метта хьал а, вай мел дувцар пайда бац х1аране ше бувца мотт ц1енбеш, нийсбеш ца бувце, из бувцарах пайда а хургбац.

I Ведущи

Вай мехка массадолча х1аман доаг1а, лард, овла, духье, г1алг1ай паччахьалкхен са – г1алг1ай мотт хила беза. Мотт боаца паччахьалкхе - паччахьалкхе яц, колони я, мотт боаца къам – ираз дайна, кортамукъале йоаца къам да. Х1аьта тахан вай паччахьалкхе я . Вай паччахьалкхен мотт г1алг1ай мотт ба. Г1алг1ай конституции т1а а белгалдаьд эрсий мотти г1алг1ай мотти г1алг1ай паччахьалкхен метташ да аьнна. Новкъостий, тахан ванна хьалхашка латта кертера декхар да вай мохк, мотт, паччахьалкхе лораяр, цунца лораю вай кортамукъале.

VII Хьехархочун дош.

Читайте также: