Хонэр сайлау жаваплы эш сочинение
Обновлено: 02.07.2024
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
Дәреснең технологик картасы
Укытучы: Афонина Диана Раил кызы
Дәрес: татар теле
Төркем: рус төркеме
Дәрес тибы: Белем һәм күнекмәләрне комплекслы куллану (ныгыту дәресе)
Дәрес темасы: “ Һөнәр сайлау - җаваплы эш”
Дәресара бәйләнеш: рус теле, әйләнә-тирә мөһит
Белем бирү максаты:
һөнәр сайлау проблемасы буенча лексик-грамматик күнекмәләрне кулланып, диалогик һәм монологик сөйләмгә чыгу.
Фикер үстерү максаты:
чагыштыра белү, үз мөнәсәбәтеңне әйтә һәм дәлилли белү күнекмәләрен үстерү.
Тәрбияви максат:
укучыларга һөнәр сайлауда дөрес юнәлеш бирү;
һөнәр һәм һөнәр ияләре турында мәгълүмат бирү;
һөнәр сайлау җаваплы эш икәнен ассызыклау.
Укучының универсаль уку эшчәнлеге:
Танып белү универсаль уку гамәлләре : активлык, максатчанлык кебек сәләтләрне формалаштыру.
Регулятив универсаль уку гамәлләре : уку эшчәнлеген оештыра белү, хәтерне үстерү, игътибарлылыкны үстерү, укытучы ярдәме белән дәрескә максат куя белү, үзләштерелгән белемнәрнең сыйфатын һәм белү дәрәҗәсен аңлау.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре : әңгәмәдәшең белән контактка керә белү башкаларның сөйләмен тыңлый һәм аңлый белү, әйтергә теләгән фикереңне сөйләм нормаларына китереп формалаштыру, үз фикереңне тулы һәм төгәл итеп әйтә белү.
Көтелгән нәтиҗәләр:
Предмет нәтиҗәләре : өйрәнелгән лексик берәмлекләрне аңлау һәм сөйләмдә дөрес куллану.
Шәхескә кагылышлы нштиҗәләр: дустанә мөнәсәбәтләр оештыра белү, татар телен куллануга уңай караш булдыру, татар телен яхшы белү теләген булдыру
Җиһазлау:
проектор; ноутбук; дәреслек: Хәйдәрова Р.З. Татар теле : Рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен дәреслек, 9 нчы сыйныф (рус телендә сөйләшүче балалар өчен)/Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.- Казан:”Татармультфильм” нәшрияты, 2016; презентация; сүзлек; таратма материаллар.
У меня растут года,
будет и семнадцать.
Где работать мне тогда,
чем заниматься?
Нужные работники -
столяры и плотники!
Столяру хорошо,
а инженеру -
лучше,
я бы строить дом пошел,
пусть меня научат.
Инженеру хорошо,
а доктору -
лучше,
я б детей лечить пошел,
пусть меня научат.
Докторам хорошо,
а рабочим -
лучше,
я б в рабочие пошел,
пусть меня научат.
Вставай!
Иди!
Гудок зовет,
и мы приходим на завод.
Народа - уйма целая,
тысяча двести.
Чего один не сделает -
сделаем вместе,
На заводе хорошо,
а в трамвае -
лучше,
я б кондуктором пошел,
пусть меня научат.
Кондукторам
езда везде.
С большою сумкой кожаной
ему всегда,
ему весь день
в трамваях ездить можно.
- Большие и дети,
берите билетик,
Кондуктору хорошо,
а шоферу -
лучше,
я б в шоферы пошел,
пусть меня научат.
Фырчит машина скорая,
летит, скользя,
хороший шофер я -
сдержать нельзя.
Только скажите,
вам куда надо -
доставлю на дом.
Быть шофером хорошо,
а летчиком -
лучше,
я бы в летчики пошел,
пусть меня научат.
"В небеса, мотор, вези,
чтобы птицы пели".
Летчику хорошо,
а матросу -
лучше,
я б в матросы пошел,
пусть меня научат.
У меня на шапке лента,
на матроске
якоря.
Я проплавал это лето,
океаны покоря.
Книгу переворошив,
намотай себе на ус -
все работы хороши,
выбирай
на вкус!
-О чём говорится в стихотворение?
-Как вы думаете, о чём будет у нас сегодня разговор?
Балачакны ташлап китәчәк чаклар
Сизелми дә үтеп китәчәк.
Балачаклар инде кире кайтмас:
Алда юллар сезне көтәчәк.
Алда юллар – кайсын сайларга?
Мең төрле уй баштан үтәчәк.
Дөрес һөнәр сайлаганда гына
Көтәр сезне матур киләчәк.
Безнең бүген кичәбезнең темасы “Һөнәр сайлау – җаваплы эш” дип атала.
Һөнәр сайлау – кеше тормышында иң әһәмиятле мәсьәләләрнең берсе.
Заман үзгәрә барган саен, тормыш яңа һөнәрләр таләп итә. Гомерлек юлны сайлау бик авыр, шуңа күрә алдан уйлана башларга кирәк.
Күренекле мәгърифәтче, галим Каюм Насыйри үзенең “Тәрбия китабында” болай дигән:
“Әй җаннарым, угланнарым, хикәятемне ишетегез – Һөнәр өйрәнегез. Дөньяның байлыгына ышанырга ярамый. Алтын – көмешләр кеше өчен хәтәрдер: аны я карак алып китә, я утта янып бетә. Әмма һөнәр ышанычлы дәүләттер, һөнәр иясе байлыгын югалтсада кайгырмас. Әй угыл, син дә шулай һөнәр өйрән, тәрбияле бул, белем ал.”
-Бу хикәяттән ниләр белеп калдыгыз?
-Нинди дә булса һөнәргә иия булу өчен нәрсәләр эшләргә кирәк?
-Нинди сыйфатланы үзеңдә булдырырга?
-Нәрсә ул профессия?
-Бүген без сезнең белән “Түгәрәк өстәл” оештырабыз.
1.Нинди профессияләр беләсез?
Соңгы еллардагы статистик мәгълүмәтләр буенча 40000-50000 төр һөнәр булуы билгеле.
2. Мәкальләрне дәвам ит:
-һөнәрле үлмәс, (һөнәрсез көн күрмәс).
-хезмәт иясе – (хөрмәт иясе)
-эше барның (ашы бар)
-агчны яфрак бизәсә, (кешене хезмәт бизи)
-эш сөйгәнне (ил сөйгән)
-һөнәр иясе бай булмас, бай булмаса да (ач булмас)
-эшчән бәхетне эшендә күрер, ялкау бәхетне (төшендә күрер)
-һөнәр ашарга сорамый, (үзе ашата).
-күзе яхшы күрә, сәламәт, акыллы, түзем, тиз фикерли, компьютерны яхшы белә. (программист)
-аралашучан, батыр, сабыр, күп укучы, матур сөйләшүче, күп йөрүче, табигатьнең бөтен авырлыгына түзә алучы. (почтальон)
-таза, сәламәт, акыллы, батыр, биектән курыкмаучы кеше (очучы)
-иҗади, хыялый, күп күрә белүче, тырыш, сабыр, төсләрне аеручы, табигатьне һәм кешеләрне яратучы, эш коралы – пумала (рәссам)
-хезмәт ярата, игътибарлы, сабыр, төсләрне аеручы, юл билгеләрен яхшы белә, кешеләр белән тиз уртак тел таба (шофёр).
-үсемлекләр үстерү өчен җанын-тәнен кызганмаучы хезмәт иясе, җәй көне басудан кайтмый (агроном)
-сызымны яхшы сыза, укый, планлаштыра, оста сөйли, ышандыра, үзен яклый, эшен күрсәтә, төрле проектлар эшли (архитектор)
-матур яза, балаларны ярата, әдәпле, күп белә, сабыр, таләпчән (укытучы).
4. С чего начинается строительство дома? (с проекта). Начинает работу архитектор. Сделать проект необычного дома.
-это портфель (топор)
-Сам худ, голова с пуд. (молоток)
-Принялась кума за дело;
Заиграла и запела;
Ела, ела дуб, дуб,
Потеряла зуб, зуб.(пила)
-Я вдыхаю много пыли,
Чтобы вы здоровы были. (пылесос)
-Если хорошо заточен,
Всё легко он режет очень-
Хлеб, картошку, свёклу, мясо,
Рыбу, яблоки и масло. (нож)
Придёт домой – растянется (топор)
Взялся за уборку,
В пляс по комнате пошёл,
Оглянулся – чистый пол.(веник)
-Всех на свете обшивает,
Что сошьёт – не надевает(игла)
-У них всегда тяжёлый труд;
Всё что-то жмут, всё что-то жмут (тиски)
-Если водишь – я кружусь,
Это значит – я тружусь (дрель)
7. Индивидуаль биремнәр:
Кечкенә малайлар: рәсемнәр буенча профессияләр әйтергә,
Зур малайлар: пазллар җыярга.
9. Продолжение темы о поварах.
Кызлар – өчпочмак, кечкенә малайлар ботка, егетләр – “Оливье” салаты.
Боларны пешерергә, ясарга нәрсәләр кирәк, эш тәртибен сөйләп бирергә.
20 октября кулинары всего мира отмечают свой профессиональный праздник – День повара. (с 2004 г.)
10. уж если речь зашла о еде, давайте вспомним об овощах, которые растут на наших огородах. (агрономы)
-у какого овоща самые большие плоды? (тыква)
-у какого овоща не бывает семян? (хрен)
-какая ягода растёт в пустыне, где даже травы нет? (арбуз)
-какой овощ называли земляным яблоком? (картофель)
-после каких растений в землю не надо вносить удобрения? (бобовых)
-у какого овоща человеческое имя? (у петрушки)
-какое растение было на родине сорняком, в Европе – садовым цветком, а у нас стало масличным растением? (подсолнечник)
-у какого овоща два имени? (томат-помидор)
11. Конкурс художников. Рисуем матрёшку (5 минут)
12. Объяснить профессии:
Бухгалтер, гид, гувернантка, дегустатор, детектив, дизайнер, кинолог, репетитор, титестер, фармацевт, фельдъегерь.
Кто на лавочке сидел,
Кто на улицу глядел,
Толя пел,
Борис молчал,
Николай ногой качал.
Дело было вечером,
Делать было нечего.
Галка села на заборе,
Кот забрался на чердак.
Тут сказал ребятам Боря
Просто так:
- А у меня в кармане гвоздь!
А у вас?
- А у нас сегодня гость!
А у вас?
- А у нас сегодня кошка
Родила вчера котят.
Котята выросли немножко,
А есть из блюдца не хотят!
- А у нас в квартире газ!
А у вас?
- А у нас водопровод!
Вот!
- А из нашего окна
Площадь Красная видна!
А из вашего окошка
Только улица немножко.
- Мы гуляли по Неглинной,
Заходили на бульвар,
Нам купили синий-синий
Презеленый красный шар!
- А у нас огонь погас -
Это раз!
Грузовик привез дрова -
Это два!
А в-четвертых - наша мама
Отправляется в полет,
Потому что наша мама
Называется - пилот!
С лесенки ответил Вова:
- Мама - летчик?
Что ж такого?
Вот у Коли, например,
Мама - милиционер!
А у Толи и у Веры
Обе мамы - инженеры!
А у Левы мама - повар!
Мама-летчик?
Что ж такого!
- Всех важней,- сказала Ната,-
Мама - вагоновожатый,
Потому что до Зацепы
Водит мама два прицепа.
И спросила Нина тихо:
- Разве плохо быть портнихой?
Кто трусы ребятам шьет?
Ну, конечно, не пилот!
Летчик водит самолеты -
Это очень хорошо!
Повар делает компоты -
Это тоже хорошо.
Доктор лечит нас от кори,
Есть учительница в школе.
Мамы разные нужны,
Мамы разные важны.
Дело было вечером,
Спорить было нечего.
Һөнәрләр бик күп. Кайсын гына алсак та, аларның һәрберсе җәмгыятебез өчен бик кирәкле. Һөнәре булган, кулыннан эш килгән кешенең җирдә һәрвакыт үз урыны, үз юлы, үз һөнәр җимешләре була. Нинди генә чорда яшәсәк тә, без намуслы хезмәт кешеләре булып көн итәргә тиешбез. “Тырышкан табар, ташка кадак кагар” дигән мәкаль һөнәр белгән һәр кешегә туры килә. Һөнәрегез булса, авырлыктан курыкмасагыз, эш яратсагыз, сез үзегезне иң бәхетле кеше дип саный аласыз.
Шуны онытмагыз: һөнәр сайлаганда сез үз язмышыгызны сайлыйсыз. Сайлаган һөнәрегез үзегезгә ошый һәм шатлык китерә торган булсын.
Һөнәрләр күп: кем булсаңда
Тик онытма бер нәрсәне:
Хезмәт бизи кешене.
Яраткан хезмәтең булу – зур бәхет. Бу бәхет сезне читләтеп үтмәсен, илгә-көнгә яраклы, туганнарыгызга, якыннарыгызга, гаиләгезгә кирәкле булып яшәгез дигән теләктә калам.
Полезно? Поделись с другими:
Если Вы являетесь автором этой работы и хотите отредактировать, либо удалить ее с сайта - свяжитесь, пожалуйста, с нами.
Посмотрите также:
Учебно-методические пособия и материалы для учителей, 2015-2022
Все материалы взяты из открытых источников сети Интернет. Все права принадлежат авторам материалов.
По вопросам работы сайта обращайтесь на почту [email protected]
Презентация для урока татарской литературы, 11 класс.
Һөнәр сайлау-җаваплы эш
это у людей основной род занятий трудовой деятельности
ул кешеләренең төп шөгыле, хезмәт эшчәнлеге
Республиканың яшьләр эшләре буенча, спорт һәм туризм министры Марат Бариев болай дигән иде:
“ Кенә, күп, яш ь ләр, буенча , үз, эшләми, һөнәрләре, техникум, лицей, бетергән, вуз. Бетергәндә, укырга, барасыңны, кирәктер, уйларга, турында, ә, яраткан, шуңа күрә, мәктәпне, кая, түгел, һөнәрең.
Ул кадәр, кирәк түгел, кирәк, безгә, юрист, психолог, экономист, ин ж енерлар,технологлар,төзүчеләр, токар ь лар. Яш ь ләр, бит, сайламый, һөнәр, сайлый, уку йорты”.
“ Яшьләр бит һөнәр сайламый, уку йорты сайлый. Техникум, лицей, вуз бетергән күп кенә яшьләр үз һөнәрләре буенча эшләми. Безгә ул кадәр юрист, психолог, экономист кирәк түгел, инженерлар, технологлар, төзүчеләр, токарьлар кирәк. Шуңа күрә мәктәпне бетергәндә, укырга кая барасыңны түгел, ә яраткан һөнәрең турында уйларга кирәктер”
-готов ли он к выбору профессии;
-что он знает о своей будущей профессии;
-что он ж дет от своей профессии;
- как он готовится к выбору профессии?
Дустыңа киңәш бир:
-по больше узнать о выбранной профессии;
-узнать, востребована ли выбранная им профессия;
-где можно получить образование по данной профессии.
1) Нинди китаплар укырга яратасың?
а) детектив, триллер;
2) Синеңчә, буш вакытыңны ничек үткәрү әйбәт?
а) дуслар белән аралашып;
ә) музей, кино, театрга барып;
б) яңалыклар белән танышып;
г) урманда йөреп.
3) Һөнәр сайлаганда, иң беренче чиратта нәрсәгә игътибар бирәсең?
а) җәмгыятькә бу һөнәрнең кирәклегенә;
ә) үзең өчен кызыклы булуына;
б) ни дәрәҗәдә прести ж лы булуына;
в) хезмәт хакына;
4) Ничек саныйсың?
ә) санарга яратмыйм;
б) кал ь куляторда;
5) Мәгълүматны каян аласың?
а) кешеләр сөйләшүеннән;
в) китаплардан яки интернеттан;
г) төрле юллар аша, иң мөһиме, дөньядан артка калмаска!
6) Нинди төс яратасың?
а) ачык булмаган төсләрне;
ә) якты, ачык төсләрне;
б) кер күтәрә торган төсләрне;
в) ак, кара, контраст төсләрне;
г) яшел, зәңгәр, сары төсләрне.
7) Нинди ре ж имда эшли алыр идең?
а) теләсә нинди режимга яраклаша алам;
ә) ирекле булырга яратам;
б) тыгыз графиклы эш көнен хуп күрәм;
в) теләсә нинди очракта да мин бөтен кешедән күбрәк эшлим;
г) яраткан эшем булса, көчем беткәнче эшләячәкмен.
8) Дөньяның кайсы почмагына сәяхәткә барыр идең?
а) кая да булса, миңа бар җирдә дә кызык;
ә) кызыклы тарихы булган илгә;
б) Европага яки Америкага;
9) Нәрсә ул шоу- бизнес?
а) кызыклы яшәү рәвеше һәм күп акча эшләү;
ә) күп очракта түбән зәвыкка хезмәт итүче сәнгать;
б) беркатлы кешеләрнең кесәсеннән акча алу юлы;
в) кешеләрдә зәвык тәрбияләү;
г) һәрвакыт булган һәм булачак кәсеп.
10) Һөнәрне ничек сайларга?
а) кешеләр белән киңәшләшергә;
ә) профессиягә ихтыяҗ булуына карап;
б) табыш китерүенә карап;
в) тормышта үзең өчен нәрсә кызык икәнен билгеләргә, аннан соң һөнәр сайларга;
г) үз холкыңны игътибарга алып.
“ а”га- 1, “ә”гә- 2, “б”га- 3, “в”га- 4, “г”га- 5 очко
- 10-15 – Кешеләр белән даими аралашуга корылган һөнәр төрләре синеке.
- 16-24 – Иҗатка зур игътибар бирәсең, сәнгать өлкәсенә китсәң, тормышта үз юлыңны табарсың дип уйлап була.
- 25-35 – Машиналар, механика дөньясында үзеңне джунглидагы тәҗрибәле аучы кебек тоясың. Техника белән бәйле һөнәрләр синеке.
- 36-45 – Сиңа төрле китаплар, файл, текстлар белән бәйле һөнәрләр туры килә, ягъни хәбәрдарлык өлкәсендә үз урыныңны табарсың.
- 46 һәм аннан да күбрәк - Кешене “табигать патшасы” дип атасалар да, тирә- юнь белән гармониядә яшәр өчен күп белергә, күп укырга кирәк. Син табигатькә якын кешегә охшагансың. Үзеңне бу өлкәдә сынап карый аласың.
-Ми ңа нинди һөнәр ошый?
-Мин ни эшләргә яратам?
-Ул һөнәргә ихтыяҗ бармы?
Балачакны ташлап китәр чаклар
Сизелми дә килеп җитәчәк.
Балачаклар кире кайтмас
Алда юллар сезне көтәчәк.
Алда юллар – кайсын сайларга?
Төрле уйлар баштан үтәчәк.
Дөрес юллар сайлаганда гына
Көтәр сезне матур киләчәк.
Алда юллар- кайсын сайларга?
2. Узнай хорошо свои склонности, способности, личные качества.
3 . Подумай и оцени, нужны ли специалисты этой профессии работодателям? Открой газету, сайт с вакансиями и посмотри, если конкретные предложения этой профессии и много ли их. Так ты поймешь вероятность трудоустройства по своей профессии после обучения. И там же ты можешь увидеть уровень зарплаты этого специалиста.
4. Не забудь! То, что тебе нравится выбранная профессия, не говорит о том, что ты сделал выбор правильно. Ты еще должен иметь способности к данному виду деятельности. Если ты хочешь стать актером, но ты полная бездарность, ты никогда не добьешься признания. Если тебе очень сложно находить общий язык с людьми, ты никогда не станешь хорошим психологом или педагогом. И точно так же в любой профессии.
5. Собирай информацию. Ходи на предприятия, фирмы, учебные заведения, приглядывайся к работе разных специалистов и ты поймешь, хотел бы ты оказаться на их месте.
6. Если после долгих обдумываний ты все же не можешь определиться, обратись за помощью к специалисту.
Будь хорошим специалистом, проявляй свои профессиональные качества,
и если работодатель будет видеть твою ценность, то ты всегда будешь успешным.
Пример сочинения 1
У меня есть друг - Вася. Он сын судьи, но это совершенно не мешает нам дружить. Он, также как и я лишён счастливого детства, у нас похожи мысли, чувства. Нас связывает желание посочувствовать другу в горестях несчастного детства. Ещё одна связующая ниточка- моя маленькая сестра Маруся. Вася любит почти как родную, беспокоится о ней, о её здоровье.Он постоянно пытается её развеселить.
Васю считают сорванцом, которому присущи все пороки, возможные для его возраста. Но не удивительно что он стал сорванцом. Отец не обращает на него внимания, занимаясь своими чувствами и маленькой сестрой Васи, Соней. Старая нянька не подпускает даже близко его к Соне. Что ему оствалось делать? Вот и стал сорванцом. Но хоть ему и приписывают дурные качества, на самом деле это не так. Он добр, смел, милосерден, великодушен и не гнушается дружбой с теми кто ниже его по положению. Он очень хороший- мой друг Вася.
Пример сочинения 2
Меня зовут Валек. У меня был друг по имени Вася. Я познакомился с ним в часовне города Княжье-Вено. Сейчас я расскажу, каким был этот парнишка, и как завязалась наша дружба. Когда я находился в часовне, неизвестный мне мальчик спускался на землю при помощи двух ремней. Через некоторое время огромная сова вылетела из тёмного угла, мелькнула на фоне голубого неба в пролёте и шарахнулась вон.
Юноша испугался и крикнул, чтобы его поднимали, но этого не произошло. Вскоре я вышел и лучше разглядел моего будущего друга. Это был девятилетний мальчишка, меньше меня, одет он был опрятно, но его розоватые губы дрожали, белые волосы взъерошились, кожаная обувь испачкалась, в его голубых глазах виднелся страх, но сам он немного отодвинулся от стены и положил свои белые руки в карманы. Это было признаком, что он не боится меня. После напряжённого момента я помог Васе выбраться из часовни. За это он наградил нас с Марусей большими сладкими яблоками.
После наших многочисленных встреч я понял, какой на самом деле этот мальчик. Он был смелым, великодушным, верным, решительным и понимающим другом. Даже мой отец доверял ему. Вася не любил воровство. Он думал, что я очень хороший и никогда не ворую. Но когда я рассказал ему, что я украл несколько булок, он сказал, что воровать нехорошо и ушёл. Также он ничего не жалел для меня и Маруси. Наш друг носил больной Марусе игрушки из дома. Этот юноша умел хранить секреты. Он никому не говорил про меня, мою сестру и моего отца.
Вот таким был мой лучший друг Вася. Этот мальчишка являлся самым добрым и верным другом в моей жизни. Я его никогда не забуду.
Пример сочинения 3
Мой друг Вася, мальчик из хорошей семьи - который очень помог мне и моей сестре, в самый тяжелый момент и даже принес Машеньке куклу, когда она сильно болела. Мы познакомились с ним в тот момент, когда мы жили в подвале старой часовни - он случайно туда забрел и после длительного разговора, мы подружились. Вася был очень трогательным и чувственным мальчиком, готовым всегда прийти на помощь - это качество очень помогало ему в жизни и в общении с родными. Лично меня дружба с Васей научила - никогда не опускать руки и оставаться честным до последнего вдоха.
Когда умерла мать Васи, ему было шесть лет. Отец совсем забыл о нем, весь отдавшись своему горю. Вася рос как дикое деревце в поле, - никто его не окружал заботой, но ни кто и не стеснял его свободы.
Шатаясь по улицам, он наблюдал за жизнью городка. Он узнал и увидел то, чего не видели дети значительно старше него.
Когда замок потерял для Васи привлекательность, тогда он стал заглядываться на часовню. Набравшись смелости, Вася заглянул внутрь часовни, и оттуда на него пахнуло торжественной тишиной. Там он увидел меня и девочку с голубыми глазками, мою сестру Марусю. С тех пор Вася часто приходил к нам в часовню. Маруся, при виде нового друга, всплескивала ручонками, и глаза ее загорались огоньком, бледное личико вспыхивало румянцем, она смеялась. Она была похожа на цветок, выросший без лучей солнца. Она напоминала Васе его мать в последние дни жизни.
От меня Вася узнал, что серый камень высасывает из Маруси жизнь. В этих словах заключалась горькая правда. Это была загадка для Васи, страшнее всех призраков старого замка. Что-то неведомое склонялось над маленькой головкой девочки, высасывая из нее румянец, блеск глаз и живость движения. Мы с Васей собирали для девочки цветы, разноцветные камешки, ловили бабочек, рассказывали сказки или беседовали друг с другом. Эти беседы с каждым днем все больше закрепляли нашу дружбу, которая росла, несмотря на резкую противоположность наших характеров.
Близилась осень. Маруся начала прихварывать. Грустная улыбка Маруси стала ему так же дорога, как улыбка сестры. Тут он был нужен, тут никто не ставил на вид его испорченность. Каждое его появление вызывало румянец, оживление на щеках девочки. Я обнимал его как брат.
Ясные дни проходили, и Марусе становилось хуже. Уже ничего не радовало ее, и давно не было слышно ее смеха. Тогда Вася решил обратиться к своей сестре Соне. У нее была большая кукла, подарок покойной матери. На эту куклу Вася возлагал большие надежды. Вася не ошибся. Маленькая кукла сделала чудо, но и доставила много тревожных минут. Вася сообщил мне о своих опасениях. Он знал, что будет обнаружена пропажа куклы и ему достанется от отца. Вася понял, что не может лишить своего маленького друга первой и последней радости в её недолгой жизни.
Васю ждал серьёзный разговор с отцом, но он не испугался. Вася-человек сильный и смелый, добрый, способный понимать людей. Он умеет сострадать и сочувствовать. Вот такой он, мой друг Вася. Он не боится жизни и не никогда не склонит голову перед трудностями.
Укытучы – ул изге һөнәр. Балаларыбызның, халкыбызның киләчәге – укытучы кулында, аның алтын йөрәгендә. Шуңа күрә кеше тормышында укытучының роле һәм урыны бәяләп бетергесез. Укытучы исеменә лаек булу ул – зур бер батырлык дип әйтер идем мин. Ни өчен дигәндә: бары тик көчле рухлы, сабыр кеше генә бу эшкә күңелен биреп, тиешле дәрәҗәдә укыту сәләтенә ия була аладыр.
Талантлы укытучы үз белемен башкаларга бирә, авырлыкларны җиңеләйтә, бала күңелен аңлый белә. Моның өчен укытучы булып туарга, гомерең буе укытучы булып яшәргә кирәк. Укытучы ул һөнәр генә түгел, ул – аның язмышы! Алар балаларны белем дөньясына алып керәләр, яхшыны яманнан аерырга, хезмәт шатлыгын тоярга өйрәтәләр.
Әйе, ничек кенә булмасын, һәр кешенең “менә ул чын укытучы” диярлек остазы бар. Ул аны еллар үткән саен сагынып искә ала, гомер буе аңа рәхмәт укый. “Мин сезнең алдыгызда түбәнчелек белән баш ияр идем” дигән рус шагыйре Н.А.Некрасов.
Укытучы – ул мәктәптә генә түгел, ул урамда булса да, кибеткә керсә дә, укытучы булып кала. Каникул вакытларында һәм, гомумән, һәрвакыт урамда балаларны күреп, алар белән сөйләшми йөрәге түзми. Балаларны мәктәп стеналарында гына түгел, алардан тыш та балага тәрбия, әдәп, әхлак кануннарын аңлатучы ул – чын укытучы.
Укытучы булу җиңел түгел! Укытучы һөнәре – чын мәгънәсендә һөнәрләр һөнәре. Мөгаллим ул – гомере буе укый, өйрәнә, үзенең һәм укучыларының уңышларына чын күңелдән сөенә белүче, көчле ихтыярлы, сабыр кеше. Балаларны яратучы, хөрмәт итүче, барачак юлларында маяк булып торучы изге зат. Башкача мөмкин дә түгел, минемчә, чөнки ул ШӘХЕС тәрбияли. Укытучының үз “чәчү вакыты”, үз “урак өсте” бар. Аларның сабырлыгы аналар сабырлыгына тиң, юкка гына укытучыларны әниләргә тиңләмиләрдер.
Бала күңеленә изгелек орлыклары чәчкәндә, бөтен тормыш тәҗрибәңне, белемеңне балаларга бирергә, күңел җылыңны өләшә белергә кирәк. Шул чакта чәчкән игелек, шәфкатьлелек орлыклары да тигез шытымнар бирә, үсә, тик алар корымасыннар гына иде! Аларны саклап калу – укытучыларның изге бурычы!
Читайте также: