Егэ по татарскому языку сочинение
Обновлено: 08.07.2024
После введения Российской Федерацией в обязательном порядке сдачи Единого государственного экзамена (ЕГЭ) в российском обществе критиковали подобную форму итоговой аттестации по разным причинам.
По сей день об этой проблеме часто пишут печатные СМИ, снимают сюжеты. Между тем, мы решили посмотреть на проблему ЕГЭ немного с другого ракурса. А именно с точки зрения его недостатков для региональных языков. В связи с тем, что ряд общественных деятелей из Татарстана высказываются против ЕГЭ, издание исследовало вопрос и выявило причины недовольства.
Формальная реальность
Конституция Российской Федерации гарантирует равные условия получения образования для всех граждан независимо от пола, религии и этнического происхождения. Кроме того, основной закон нашей страны регламентирует, что республики России являются на самом деле государствами, которые имеют право устанавливать в качестве официальных наряду с государственным языком Российской Федерации, в том числе иные языки.
Таким образом, в соответствии с Конституцией Республики Татарстан государственными языками этого региона являются равноправные татарский и русский языки. Это означает, что их функциональное применение должно быть равным с точки зрения охвата сфер на территории субъекта. Эту равноправность можно измерить конкретной статистикой.
В соответствии с Всероссийской переписью 2010 года в России проживало 5 310 649 граждан татарской национальности, из них 4 280 718 владеющих татарским языком. При этом татароязычных в стране между двумя последними переписями стало меньше на 1 066 988 человек. Цифра катастрофическая по европейским меркам.
Необходимо отметить и тенденцию в Республике Татарстан, где языковые права татарского населения обеспечиваются лучше, чем в других регионах страны. Итак, в 2002 году в Татарстане проживало 2 000 116 лиц татарской национальности, в 2010 году их стало 2 012 571.
Функциональность татарского
В свою очередь в 2002 году в Республике Татарстан 2 014 517 человек заявило, что владеют татарским языком. При этом татароязычных в 2010 году было 1 965 498 человек. Как видно из статистики ситуация с татарским языком по итогам последних двух переписей в Республике Татарстан выглядит гораздо лучше, чем в целом по России. В чем же причины подобной динамики?
Ибо, во-первых, здесь имеется больше проблемных зон, а во-вторых, проблемы татарского языка в отличие от русского не решаются на федеральном уровне. В этой связи многонациональность и необходимость сохранения баланса этнических интересов являются важнейшими факторами, влияющими на языковую политику в республике.
Языковые школы
В республике функционируют:
— 997 школ с татарским языком обучения,
— 118 образовательных учреждений с чувашским,
— 37 общеобразовательных учреждений с удмуртским,
— 21 общеобразовательное учреждение с марийским,
— 5 общеобразовательных учреждений с мордовским,
— 1 общеобразовательное учреждение с башкирским,
— 1 общеобразовательное учреждение с еврейским этнокультурным компонентом содержания образования.
Таким образом, около половины школ в Татарстане имеют региональный язык в качестве языка обучения. Это означает, что в этих школах все предметы преподаются на языках региона, а русский язык и литература — в качестве предметов.
Между тем, ЕГЭ в соответствии с российским законодательством проводится письменно на русском языке (за исключением ЕГЭ по иностранным языкам). То есть человек из татарской школы, изучавший химию или физику на татарском языке в период сдачи ЕГЭ встает перед интересной ситуацией, когда ЕГЭ по этим предметам он должен сдавать на русском языке, а не на том, на каком он их изучал.
Вопрос отсутствия ЕГЭ по региональным языкам (речь о родных языках) — тема для полноценной статьи, в данном материале хотелось бы говорить о случаях со школами, где региональный язык является языком преподавания, а не просто изучения. Собственно, отсутствия возможности сдавать ЕГЭ по общеобразовательным предметам и вообще такой подход Федерации к образовательному процессу является сильным демотиватором в отношении региональных языков.
Необходимость сдачи ЕГЭ только на русском языке приводит к тому, что региональные языки и без того более уязвимые становятся жертвами дискриминационной политики.
А что, если не ЕГЭ?
Это подчеркивает и эксперт из Казани Марат Гибатдинов: «Татары не против ЕГЭ как такового, а против запрета сдавать ЕГЭ на родном языке для тех, кто окончил школы с родным языком обучения. Одним из выходов из данной проблемы представляется введение ЕРЭ (единого регионального экзамена), который выпускники таких школ смогут сдавать на родном языке, и который будет признаваться только в вузах на территории республик, где существует два государственных языка.
Пример Татарстана
При этом необходимо отметить, что ряд экспертов отмечают, что Татарстан в плане защиты региональных языков давно стал локомотивом и примером для остальных регионов России. Например, ряд экспертов по финно-угорским языкам отмечают, что Казань защищает некоторые финно-угорские языки, представленные также в Республике Татарстан, гораздо эффективнее, где носители этих языков являются титульными.
Эксперт по правам национальных меньшинств Константин Замятин также считает, что Татарстан передовой республикой: «Удмурты в местах компактного проживания в Республике Татарстан имеют возможность получать школьное образование на удмуртском языке, чего нет в Удмуртской Республике, где родной язык представлен лишь как предмет.
Опыт поддержания билингвизма
Российские власти в рамках совместной программы Совета Европы, Еврокомиссии и Минрегиона России несколько лет тому назад подробно изучали языковую ситуацию в стране. В том числе организовывались учебные визиты экспертов из России и Европы в Республику Татарстан. Мне также удалось быть в этой команде. В связи с этим хотелось бы отметить, что у республики самые передовые подходы к поддержанию как минимум билингвизма. Ни в одном другом субъекте нет такого уровня представленности регионального языка в работе разных ветвей власти, визуализации языка в виде табличек с географическими названиями или названий улиц, которые даются в Татарстане на двух языках.
В этой связи можно констатировать, что ситуация с ЕГЭ прямо противоречит духу Конституции нашего государства, а дальнейшая нерешенность проблемы может иметь плачевные последствия для татарского языка в республике, где несмотря на многие факторы удается успешно бороться за право языка на развитие или даже на существование.
Конституции и Конвенции
Задача государства как раз в том и заключается, чтобы помочь носителям развивать язык, а не чинить препятствия. Такое обязательство прописано не только в ряде национальных нормативно-правовых актов, но и в международных конвенциях, которые подписаны и ратифицированы нашей страной. Та же Рамочная конвенция о защите прав национальных меньшинств, участником которой является Россия, обязывает государство защищать языки различных этнических групп страны.
Между тем даже усилий Татарстана недостаточно для поддержания татарского языка, для этого необходима воля и желание Москвы. Если сравнить подходы Москвы и Казани к вопросу обеспечения прав этнических меньшинств, то Татарстан выглядит гораздо более передовым, предоставляя одинаковые языковые права для всех этнических групп региона.
В свою очередь Москва, стремящаяся создать Евразийский союз с родственными для татар тюркскими государствами, менее прагматична в своих подходах. Понятно, что с развалом Советского Союза произошло резкое сужение пространства русского языка, и это оно продолжает сокращаться. В этих условиях Москва могла бы использовать тот же татарский потенциал в качестве инструмента мягкой силы в евразийском пространстве, однако, она предпочитает продолжать действовать топорно.
Между тем эксперт Марат Гибатдинов также смотрит на проблему татарского языка в России более прагматично, чем власти: «Татары представляют собой одну из крупнейших этнических групп в России, за последние 20 лет в Республике Татарстан был сделан большой задел в развитии татарского языка. Тем не менее, процессы сужения сферы применения родных языков происходящие у малочисленных народов России, наблюдаются, хотя и в меньшей степени, и у татар. Особенно остро это заметно в регионах за пределами республики.
Россия, будучи федеративным государством, должна пересмотреть свою языковую политику в части региональных языков. Не стоит ориентироваться из списка федеративных стран мира на Пакистан, лучшие практики сложились в этом плане в Швейцарии, Канаде, Бельгии. Взвешенная политика, в том числе языковая, позволила этим странам превратить многоязычие из риска в потенциал.
Текст: Рамазан Алпаут
Источник: ]]> On Kavkaz ]]>
1. Сөйләм. Уку. Язма сөйләмне адекват аңлау.
ЕРТ первое задание для татарских групп — Сөйләм. Уку. Язма сөйләмне адекват аңлау. Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №1 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп …
2. Сурәтләү чаралары.
ЕРТ второе задание для татарских групп 9 класс демоверсия — Метафора булган җөмләне табыгыз. Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №2 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә …
3. Фонетика: аваз һәм хәреф.
ЕРТ третье задаие для татарских групп 9 класс әйтелеше язылышына туры килмәгән Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №3 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. …
4. Фонетика: аваз һәм хәреф.
ЕРТ четвертое задание для татаских групп 4. Фонетика: аваз һәм хәреф. ( о һәм ө) Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №4 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның …
5. Лексика: синонимнар.
ЕРТ по татарскому татарская группа 9 класс синонимнар синонимы ответ лексика Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №5 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк …
6. Синтаксис: җөмләнең баш кисәкләре.
ЕРТ по татарскому языку татарская группа кимы баш кисәкләр 6. Синтаксис Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №6 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк …
7. Синтаксис: тиңдәш кисәкләр.
ЕРТ татарский язык татарская группа тиңдәш кисәкләр булган җөмлә 7. Синтаксис: тиңдәш кисәкләр. Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №7 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп …
8. Җөмлә: хикәя, сорау, боерык, тойгылы.
ЕРТ татарский язык 8. Җөмлә: хикәя, сорау, боерык, тойгылы җөмлә восьмое задание 9 класс демо ответы с пояснениями Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №8 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, …
9. Пунктуация: аерымланган кисәкләр янында тыныш билгеләре.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №9 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
10. Пунктуация: эндәш һәм кереш сүзләр янында тыныш билгеләре
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №10 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
11. Синтаксис: гади җөмләләр.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №11 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
12. Пунктуация: тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №12 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
13. Синтаксис: ике составлы, бер составлы, кушма җөмләләр.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №13 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
14. Пунктуация: тиңдәш кисәкләр янында тыныш билгеләре.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №14 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
15. Лексика: антонимнар.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №15 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
16. Морфология: мөстәкыйль сүз төркемнәре.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №16 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
17. Морфология: фигыль төрләре.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №17 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
18. Сүз ясалу ысуллары.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №18 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
19. Орфография: о-ы, ө-е хәрефләренең дөрес язылышы; фонетика: ирен гармониясе.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №19 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
20. Грамматика: килешләр кушымчасы ярдәмендә бәйләнгән сүзтезмәләр.
Демонстрационный вариант 2017 г. – задание №20 Канатлы ай (1)Кич.(2)Авыл тынлык куенлыгына чумган.(3)Үзе шундый җылы һәм рәхәт.(4)Өйгә һич керәсе килми.(5)Капка төбендәге утыргычта,кичке шәфәкъ матурлыгына хозурланып, әнисе белән нәни кыз Фирая сөйләшеп утыралар.(6)Утыралар дигәч тә,утыргычта әнисе генә утыра, ә Фирая аның итәгенә менеп кунакланган. (7)Күк гөмбәзендә,учлап сибелгән энҗе-мәрҗәннәрдәй, йолдызлар җемелди. (8)Аларның барысында да уздырып,түм-түгәрәк ай көмештәй …
ЕГЭ (ЕРЭ – единый республиканский экзамен) по татарскому языку – экзамен по выбору. Результаты ЕГЭ по татарскому языку необходимы тем, кто планирует продолжить свое образование в вузах Татарстана на педагогических или гуманитарных специальностях.
Подготовка к ЕГЭ
Подготовка к ОГЭ
Тесты для 11 класса
Тесты для 9 класса
Тесты для 10 класса
Тесты для 8 класса
Тесты по татарскому языку по темам уроков
Тесты для 11 класса
Татарстан - один из наиболее крупных регионов России. Он славится богатой историей и уникальными природными ресурсами. Узнайте больше об этой республике в данном тесте!
Тесты для 10 класса
Татарстан - один из наиболее крупных регионов России. Он славится богатой историей и уникальными природными ресурсами. Узнайте больше об этой республике в данном тесте!
Тесты для 9 класса
Татарский язык - национальный язык татар, второй по распространённости (после русского) язык Российской Федерации, государственный язык Республики Татарстан.
Тесты для 7 класса
Глаголы как слова, выражающие процесс и имеющие многочисленные формы и богатое содержание, играют большую роль в построении правильной литературной речи. Проверьте свои знания о глаголах в этом тесте.
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
Барысы да безнең кулда
"Матурлык дөньяны коткарыр", - диләр. Минемчә, иң матур кешеләр - балалар. Без гаиләдә, мәктәптә тәрбияләнәбез. Ә мәктәп ул - дөньяга, тормышка караш формалаша торган иң изге урын.
Бала беренче тапкыр мәктәпкә килгәч үзенә дуслар таба, алар белән аралаша. Еллар уткән саен ул акыл, тәҗрибә туплый.Аның тормышка үз карашы, һәр нәрсәгә үз фикере барлыкка килә.
Ләкин кешеләр табигать тарафыннан шундый төрле итеп яратылганнар. Холык-фигыльләре, кыяфәтләре, социаль хәлләре, дөньяга карашлары белән кешеләр бер-берләреннән шактый аерыла.
Безнең арада да төрлеләре бар. Дин юлына кереп киткән, сәламәт яшәү рәвеше алып барган, акыллы, белемле яшьләр белән бер- рәттән начар гадәтләргә ияргәннәре дә бик күп.
Күпләр наркотик кармагына бик тиз эләгә. Бу баткаклыкка кереп баткач кына алар аның нинди куркыныч икәнен аңлыйлар. Алар инде беркайчан да сәламәт, ирекле була алмыйлар. Кеше үзенең наркоман икәнен аңлаганда бик соң була инде. Ләкин чын наркоманнар да үзләрен наркоман итеп таныр г а тел әмиләр. Алар язмышларына буйсынып, тормыш өчен көрәшсәләр, үзләре өчен яхшырак булыр иде .
Энә белән бит әле СПИД вирусы да дус. Күп наркоманнар ВИЧ инфекцияле була икән.ВИЧ инфекцияле наркоман аналардан зәгыйфь балалар туа, күпме кешеләр наркоман туганнары өчен газап чигә. Бу турыда газеталарда бик күп файдалы материаллар б ар . Бу мәкаләләрдә күп төрле файдалы киңәшләр, гыйбрәтле вакыйгалар белән танышырга була.Шушы газеталарда мәкаләләрне,хатларны укыгач ,мин аларның геройлары исәнме,түгелме икәнлеге турында уйлыйм. Алар кайчандыр безнең арада яшәгән кешеләр бит.Аларның язганнары – наркомания дөньясында аяк басканарның уртак язмышы . Мин үземә андый язмыш теләмим .
Берәүләр ләззәтне, рәхәтлекне шул наркотиклардан, тәмәкедән, алкогольле эчемлекләрдән алсалар, яхшы, тәрбияле кешеләр рәхәтлекне, ләззәтне тормышта, яшәештә күрәләр. Бала үзенең гаиләсендә, янәшәдә әти- әнисе, туганнары. Ул алар белән күңелле сөйләшә, әңгәмә кора. Ял көннәрендә бергәләшеп табигать кочагына чыгып керү, тирә-якны күзәтү, гаилә берлеген дә сакларга ярдәм итә бит. Әйе, хәзер әти-әниләрнең вакыты бик күп түгел, күбесенчә ул юк та әле. Гаилә җылысы һәр кешегә рәхәтлек, ләззәт бирә. Әйтик, бала мәктәптә дуслары белән аралаша, белем ала. Әлеге дустына мөгаләмә кешегә рәхәтлек, ләззәт бирмимени? Әлбәттә, бирә. Бары үзеңнең рухи ныклыгыңны саклаган хәлдә, тормышның һәр мизгеленнән яхшылык кына эзләргә кирәк.
Тормыш гел рәхәттән, яхшылыклардан гына тормый. Ләкин бернәрсә дә гомерлек түгел, авырлыклар вакытлыча гына. Аларны ихтыяр көчен саклаган хәлдә, сабыр итеп үткәреп җибәрә белергә кирәк. Әгәр дә кеше үзенә начар гадәтне юлдаш итә икән, авырлыклар үтәр, ә әлеге начар гадәт кешедә калыр. Тормышның матур, сөенечле мизгелләрен кеше тулысынча кабул итә алмый. Ул инде начар гадәт баткаклыгында. Бары тик әлеге сазга килеп эләккәч кенә кеше үзенең кайда икәнлеген аңлый. Ләкин соң була. Мондый хәлдә калмас өчен әти-әниләребез, укытучыларыбыз безне тормышка әзерлиләр, зарарлы гадәтләрдән саклыйлар. Алар безгә бәхетле яшәү серләрен өйрәтүче чын дусларыбыз, киңәшчеләребез.
Менә шушындый әти һәм әниләр, укытучылар булганда, һәр бала файдалы эшләр белән генә шөгыльләнер, начарлыклар, зарарлы гадәтләр безне читләтеп үтәр, дим мин. Бөтен дөньяда яман чирләрне, зарарлы гадәтләрне бетерү - һәркемнең изге бурычы, һәр бала, һәр өлкән кеше көрәшкә кушылса һәм үзе дә яхшы үрнәк күрсәтсә, без моңа ирешәчәкбез.
Барысы да үзебез нең кулда.
Краткое описание документа:
Примерное сочинение-рассуждение (на татарском языке) на актуальные проблемы в нашей жизни - алкоголь, наркотики.
"Матурлык дөньяны коткарыр", - диләр. Минемчә, иң матур кешеләр - балалар. Без гаиләдә, мәктәптә тәрбияләнәбез. Ә мәктәп ул - дөньяга, тормышка караш формалаша торган иң изге урын.
Бала беренче тапкыр мәктәпкә килгәч үзенә дуслар таба, алар белән аралаша. Еллар уткән саен ул акыл, тәҗрибә туплый.Аның тормышка үз карашы, һәр нәрсәгә үз фикере барлыкка килә.
Ләкин кешеләр табигать тарафыннан шундый төрле итеп яратылганнар. Холык-фигыльләре, кыяфәтләре, социаль хәлләре, дөньяга карашлары белән кешеләр бер-берләреннән шактый аерыла.
Безнең арада да төрлеләре бар. Дин юлына кереп киткән, сәламәт яшәү рәвеше алып барган, акыллы, белемле яшьләр белән бер- рәттән начар гадәтләргә ияргәннәре дә бик күп.
Күпләр наркотик кармагына бик тиз эләгә. Бу баткаклыкка кереп баткач кына алар аның нинди куркыныч икәнен аңлыйлар. Алар инде беркайчан да сәламәт, ирекле була алмыйлар. Кеше үзенең наркоман икәнен аңлаганда бик соң була инде. Ләкин чын наркоманнар да үзләрен наркоман итеп таныр г а тел әмиләр. Алар язмышларына буйсынып, тормыш өчен көрәшсәләр, үзләре өчен яхшырак булыр иде .
Энә белән бит әле СПИД вирусы да дус. Күп наркоманнар ВИЧ инфекцияле була икән.ВИЧ инфекцияле наркоман аналардан зәгыйфь балалар туа, күпме кешеләр наркоман туганнары өчен газап чигә. Бу турыда газеталарда бик күп файдалы материаллар б ар . Бу мәкаләләрдә күп төрле файдалы киңәшләр, гыйбрәтле вакыйгалар белән танышырга була.Шушы газеталарда мәкаләләрне,хатларны укыгач ,мин аларның геройлары исәнме,түгелме икәнлеге турында уйлыйм. Алар кайчандыр безнең арада яшәгән кешеләр бит.Аларның язганнары – наркомания дөньясында аяк басканарның уртак язмышы . Мин үземә андый язмыш теләмим .
Берәүләр ләззәтне, рәхәтлекне шул наркотиклардан, тәмәкедән, алкогольле эчемлекләрдән алсалар, яхшы, тәрбияле кешеләр рәхәтлекне, ләззәтне тормышта, яшәештә күрәләр. Бала үзенең гаиләсендә, янәшәдә әти- әнисе, туганнары. Ул алар белән күңелле сөйләшә, әңгәмә кора. Ял көннәрендә бергәләшеп табигать кочагына чыгып керү, тирә-якны күзәтү, гаилә берлеген дә сакларга ярдәм итә бит. Әйе, хәзер әти-әниләрнең вакыты бик күп түгел, күбесенчә ул юк та әле. Гаилә җылысы һәр кешегә рәхәтлек, ләззәт бирә. Әйтик, бала мәктәптә дуслары белән аралаша, белем ала. Әлеге дустына мөгаләмә кешегә рәхәтлек, ләззәт бирмимени? Әлбәттә, бирә. Бары үзеңнең рухи ныклыгыңны саклаган хәлдә, тормышның һәр мизгеленнән яхшылык кына эзләргә кирәк.
Тормыш гел рәхәттән, яхшылыклардан гына тормый. Ләкин бернәрсә дә гомерлек түгел, авырлыклар вакытлыча гына. Аларны ихтыяр көчен саклаган хәлдә, сабыр итеп үткәреп җибәрә белергә кирәк. Әгәр дә кеше үзенә начар гадәтне юлдаш итә икән, авырлыклар үтәр, ә әлеге начар гадәт кешедә калыр. Тормышның матур, сөенечле мизгелләрен кеше тулысынча кабул итә алмый. Ул инде начар гадәт баткаклыгында. Бары тик әлеге сазга килеп эләккәч кенә кеше үзенең кайда икәнлеген аңлый. Ләкин соң була. Мондый хәлдә калмас өчен әти-әниләребез, укытучыларыбыз безне тормышка әзерлиләр, зарарлы гадәтләрдән саклыйлар. Алар безгә бәхетле яшәү серләрен өйрәтүче чын дусларыбыз, киңәшчеләребез.
Менә шушындый әти һәм әниләр, укытучылар булганда, һәр бала файдалы эшләр белән генә шөгыльләнер, начарлыклар, зарарлы гадәтләр безне читләтеп үтәр, дим мин. Бөтен дөньяда яман чирләрне, зарарлы гадәтләрне бетерү - һәркемнең изге бурычы, һәр бала, һәр өлкән кеше көрәшкә кушылса һәм үзе дә яхшы үрнәк күрсәтсә, без моңа ирешәчәкбез.
Читайте также: