Хьекъал долу воккха стаг а къиза эла а 4 класс план урока

Обновлено: 30.06.2024

— Д1аяханчу урокашкахь 1амийнарг карладоккхур ду вай.

— Стенах олу ц1ердош?

Слайд:

Ц1ердош — иза къамелан дакъа ду.

Цо х1ума билгалйо, мила? муьлш? х1ун? бохучу хаттарна жоп ло.

Масала : мила? к1ант, муьлш? дешархой, х1ун? дитт.

— Билгалдош стенах олу?

Слайд:

Х1уманан билгало а гойтуш, муха? муьлха? муханиг? хьенан? стенан? бохучу хаттаршна жоп лучу къамелан декъах билгалдош олу.

Масала: къена, хаза, йишин, аннийн.

— Ткъа х1инца, бераш, хьовсур ду вай х1ун ду ц1ердешан, билгалдешан цхьатера а, вовшех къаьстарг а?

Слайд:

-Х1ун ю ц1ердош, билгалдош?

-Х1ун билгалйо ц1ердашо а, билгалдашо а?

-Муьлхачу хаттаршна жоп ло цара?

-Дукхахьолахь предложенехь муьлха меженаш хуьлу уьш?

Слайд: (Нийса жоп).

-Ц1ердош а, билгалдош а къамелан дакъош ду.

-Ц1ердашо х1ума билгалйо, ткъа билгалдашо х1уманан билгало гойту.

-Ц1ердашо мила? муьлш? х1ун? бохучу хаттаршна жоп ло, ткъа билгалдашо муха? муьлха? муханиг? хьенан? стенан? бохучу хаттаршна жоп ло.

-Дукхахьолахь предложенехь ц1ердош подлежащи хуьлий лела, ткъа билгалдош къастам хуьлий лела.

Слайд:

Масала: Дешархоша школан низам лардо.

Тхан юьртахь баьллийн бошмаш ю.

Хьалхарчу предложенехь х1ун до? лардо — сказуеми ду, лардо хьан? дешархоша – подлежащи ду.

Шолг1ачу предложенехь ю – сказуеми ду, ю – х1ун? бошмаш – подлежащи ду, бошмаш стенан? баьллийн – къастам бу.

— Вайна ма- гарра предложенехь билгалдешнаш ц1ердешнашца уьйр йолуш хуьлу.

— Ткъа х1ун башхо йолуш хуьлу те оцу шина къамелан декъан дожаршца а, терахьашца а хийцадалар?

Слайд:

— Ц1ердешнаш цхьаллин а, дукхаллин а терахьашца хийцало.

Слайд:

— Цхьадолчу ц1ердешнаша дукхаллин терахье довлуш шайн кеп хуьйцу.

Слайд:

— Цхьаллин а, дукхаллин а терахьан ц1ердешнаш дожаршца хийцало.

Слайд:

Дл. коран корийн

Л. корана корашна

К. кораца корашца

-Лаамаза билгалдешнаш цхьадерш бен ца хийцало терахьашца.

Слайд:

-Лааме билгалдешнаш дерриш а хийцало дожаршца, ц1ердешнаш санна.

Слайд:

—Ц1ердош долччу дожарехь хуьлу билгалдош.

Слайд:

Дарин кучан – доланиг дожар;

аннийн кертах – хотталург дожар.

-1амийнарг т1еч1аг1деш цхьа т1едиллар кхочушдийр ду вай.

— Х1ара ц1ердешнаш дукхаллин терахье даха:

Слайд:

Лам, к1ант, седа, 1ам, буц, кетар, шад, г1аж.

Слайд:

-Лахахь далийна билгалдешнаш шина б1ог1амалге декъа. Хьалхарчу б1ог1амалге язде терахьашца хийцалурш, шолг1ачу б1ог1амалге – ца хийцалурш.

Слайд:

1аьнан буьйса, йоккха г1ишло, генара хьаша, юткъа шок, жима гали, т1улган некъ, буткъа сара, шийла мохь, исбаьхьа сурт, хаза коч, маьлхан з1аьнарш, стомма аз, воккха стаг, деха т1ай.

Слайд:

Йоккха г1ишло 1аьнан буьйса

Юткъа шок генара хьаша

Жима гали т1улган некъ

Буткъа сара шийла мохь

Стомма аз исбаьхьа сурт

Воккха стаг хаза коч

Деха т1ай маьлхан з1аьнарш

— Тахана вай ц1ердашах а, билгалдашах а лаьцна 1амийнарг карладаьккхира.Евзира церана башхаллаш.

— Кху т1ехь вай ерзайо вешан рог1ера урок . — 1одика йойла шун. Марша 1ойла!

Урокан 1алашо:туьйранан чулацаман к1орггера маь1на довзийтар ;дика а,вон а,хьарам,хьанал,ямартло,тешнабехк бохучу дешнийн маь1нина дешархой т1екхиор;Нохчийн халкъан барта кхолларалла мехала ларар;Даймахке а,нохчийн матте а болу безам алсамбаккхар,дешархойн къамел кхиор.

Белхан г1ирсаш: киншка,карточкаш,компьютер,экран,слайдаш.

I. Маршалла хаттар. Урокана кечам бар.

Шуьга ду маршала

Могуш –маьрша шу гар-

Дийнан беркат ду.

1илмане шу кхийдар-

Мах боцу совг1ат.

II.Ц1ера болх таллар.

1.Х1ун хаьа вайна х1окху туьйранехь вийцинчу стагах лаьцна?

2.Х1ун къевсира воккхачу стага а,совдегаро а?

3.Муха йола аьлла кхиэлахочо йо1е?Д1аеша и меттиг.

III.Тобанашкахь болх байтар.(слайд №9 ,10,11,13,14)

1-ра тоба- Кхиэлахочо т1едиллинарг муха кхочушдина совдегаро? 2-г1а тоба- Уггаре ерстинарг гуьйре х1унда ю аьлла хета шуна? 3-г1а тоба- Хазаниг я аьлчи б1аьсте олий жоп х1унда ло йо1а. Муха кхета шу цуьнах? 4-г1а тоба- Уггар масаниг (ойла) ю х1унда аьлла? Цуьнан маь1на де.

IV. Керла тема йовзийтар.

Хьехархочо д1айоьшу текст шера, къаьсташ, кхетош.V. Сада1аран миноташ.(слайд №16)

VI. Тобанашкахь болх.

1-ра тоба-Кицнаш вовшах таса.

2-г1а тоба- Дешнашна синонимаш а ,антонимаш а даладе.

3-г1а тоба- Нохчийн а,оьрсийн а маттахь фразеологизмаш даладе.

4-г1а тоба-Дайна элп дилла.дешнаш оьрсийн матте даха.

VII. Урокан т1еч1аг1ъяр.

Сурт х1оттор. (сценка)

4.Йоь1ан хьекъало толам баккху.

VIII. Урокан жам1 дар. Рефлекси.

Чекхъяккха предложенеш Суна урок………………Тахана суна урокехь хиира…Ас тахан бинчу балхана со реза………..Хадабе шаьш бинчу белхан мах.(вовшийн мах хадабойту)Ц1ера болх: аг1о.82-86 еша,барта схьайийца.

Баркалла массарна а! Дела реза хуьлда!

Нийса вовшах таса кицнаш.

Коьртехь хьекъал ца хилча,……къамел доца хир ду.

Кхоччуш хьекъал долчуьнан ……цкъа а хир дац.

Ткъа шарчохь ца хилла хьекъал…..когаш къа хьоьгу.

Хьекъал долчу коьртехь,….хьекъал а лара.

Стеган хазалла ца лоруш,дикалла а….куралла хир яц.

Нохчийн а,оьрсийн а маттахь даладе фразеологизмаш.

Дайна элп дилла.

Туь…ра, кхи…лахо, с…вдегар, хьекъ..л,з1ок…еттарг,гуь…ре,юьстах…юьйлу.

Оьрсийн матте даха дешнаш:

1 тоба-Кхиэлахочо т1едиллинарг муха кхочушдина совдегаро?

2 тоба-Уггаре ерстинарг гуьйре х1унда ю аьлла хета шуна?

3 тоба-Хазаниг я аьлчи б1аьсте олий жоп х1унда ло йо1а.Муха кхета шу цуьнах?

4 тоба-Уггар масаниг (ойла) ю х1унда аьлла? Цуьнан маь1на де.

Алсам дешнаш х1иттаде.

Посмотрите также:

Наверх Бесплатные презентации по различным предметам, 2016—2019
Все права на материалы, находящиеся на сайте, принадлежат их авторам. Все презентации были собраны из открытых источников.

Урок д1аяхьар.

1.Ц1ера болх таллар.

2.1алашо йовзийтар.

3.Керла туьйра довзийтар.

1.Хьехархочо д1адоьшу туьйранан 3-г1а дакъа.

Овкъарш-дечиг дагийча бухахь юьсу х1ума,

3. Чулацамах къамел дар.

-Муха ц1а кхечира миск стаг?Цо стенан ойла йора?Хьаьнга дуьцу цо шена т1едиллинарг?

-Йо1а х1ун олу шен дега?Муха йоьду иза кхиэлахо волчу?Х1ун дира йо1а хьозанна?

-Х1ун хаьттира кхиэлахочо йо1е?Ткъа йо1а?

-Йо1а кхиэлахочуьнга юха х1унда дуьйцуьйту ша т1едиллинарг?

-Х1ун олу цуьнан жоьпана кхиэлахочо?

-Х1ун 1оттар йо йо1а кхиэлахочунна?

4.Сада1аран миноташ.

5.Бераша д1адоьшу туьйра.

-Дахарехь хила тарлой ишттаниг?Ахь х1ун эр дара совдегаре?Кхиэлахочуьнга?

-Х1унда дара кхиэлахочунна бакъ луьйш верг каро хала?

6.Къастош ешар.

-Муха яхара йо1 кхиэлахо волчу? Д1аеша и кийсак.

-Х1ун дара йо1ана кхиэлахочо т1едиллинарг? Д1адеша.

-Ян мА йола , ца йог1уш мА 1е аьлча х1ун дийр дара боху йо1а ша?Д1адеша.

-Муха кхиийна боху йо1а ша? Д1абеша и мог1анаш?

-Х1ун дара шуна гуттар а хазделларг?

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА

ПО УЧЕБНОМУ ПРЕДМЕТУ «ЛИТЕРАТУРНОЕ ЧТЕНИЕ

КОСУМОВОЙ АЙШАТ ЗАЙНАДИЕВНЫ

Э.Х.Солтаханов,И.Э.Солтаханов. Дешаран книжка.

ДОВЗИЙТАРАН КЕХАТ

белхан программа х1оттийна хIокху документийн бух тIехь:

Примерная основная образовательная программа начального общего образования (одобрена решением федерального учебно-методического объединения по общему образованию (протокол от 8 апреля 2015 г. № 1/115);

Учебный план образовательного учреждения на 2020/2021 учебный год.

Литературни ешар - юьхьанцарчу классийн предметашна юккъехь коьртачарах цхьаъ ю. Нохчийн матто санна, цо а 1амадо бер шера а, нийса а яздан, аьтто бо юккъара кхиарехь а, г1иллакх-оьздангаллин мехаллаш т1ехь кхиош а. Х1окху предметехь кхиамаш бахаро таро ло берана юьхьанцарчу школан вукху предметашца ларош деша.

1 класс- 66 сахьт (33 к1ира, ши сахьт к1иранчохь)

2 класс-68 сахьт (34 к1ира, ши сахьт к1иранчохь)

3 класс-68 сахьт (34 к1ира, ши сахьт к1иранчохь)

4 класс-68 сахьт (34 к1ира, ши сахьт к1иранчохь)

Программа лерина ю 4 шаранна.

ПРЕДМЕТ 1АМОРАН 1АЛАШОНАШ

-кхетаме, нийса, шера къастош еша;

-ша йоьшучу текстан а, цуьнан чулацамца йолу шен юкъаметтиг а билгалйоккхуш болчу къастош ешаран коьртачу г1ирсех (соцунг1а, интонаци, маь1нин тохар, ешаран чехкалла) пайда а оьцуш, еша;

-дешаран книгин чулацамах кхиар, шенна справочни аппаратах пайда эца хаар (т1етовжар, корта, абзацаш и д1. кх. а.);

-исбаьхьаллин -кхоллараллин а, х1ума довзаран а хьуьнарш шегахь кхиор, исбаьхьаллин произведенино шена бина т1е1аткъам шен синхаамашца бовзийтар; дешан исбаьхьалле йолу эстетически юкъаметтиг кхиор;

-исбаьхьаллин текстан г1ирсашца синъоьздангаллин мехаллаш юьхьанцарчу классийн дешархошкахь кхиор; дика а, вуо а къасто хууш, кхидолчу къаьмнашка лерам болуш кхиор.

Юьхьанцарчу школехь литературни ешаран коьрта 1алашо - иза шена оьшшу книга харжа хаарца а, и кхеташ ешарца а ша-шен терго яран дешар карадерзоран хьуьнарш шегахь кхиор ю. Цу г1уллакхана ох1ла хилар билгалдолу ешначух кхеташ, дика еша хаарехь, книгаш йовзарехь а, шенна харжа хаарехь а, шен синъоьздангалла лакхаяккхарехь книга оьшуш хиларх кхетам кхиъна хиларехь а.

ПРЕДМЕТ 1АМОРЦА ДОЬЗНА ДОЛУ ЖАМ1АШ

Литературни ешар 1амочаьргахь хила деза личностни жам1аш:

Россин юкъара этнически а, граждански а цхьааллаш кхиор, вуьшта аьлча

ша муьлхачу къоман векал ву а, Россин пачхьалкхан гражданин ша хилар а кхетор; юкъара российски а, граждански а, нохчийн г1иллакх-оьздангаллин а мехаллаш шегахь кхиор;

-исбаьхьаллин произведенийн буха т1ехь шегахь адамаллин а, демократически а мехаллаш кхиор;

-шен къоман культурех, бусулба динах а долу хаарш хилар, кхечу къаьмнех а, церан культурех, динах лаьцнарг а девзаш хилар; кхечу къаьмнийн культуре а, динца доьзначу ламасташка а ларам шегахь хилийтар;

-шен къоман г1иллакхаш а девзаш, кхечу къаьмнашца а г1иллакхашца а, динца а йоьзна йолу юкъаметтигаш ларъян хаар;

-доьзалан ламасташка тергаме хила везар шегахь кхиор,

1алам лардан а, шен а, нехан а могушалла ларъян езарх кхеташ хилар;

-таханлерчу дуьненахь вахаран 1алашонца шен амал кхиор; шен нийсархошца а, баккхийчаьрца а девне ца вуьйлуш, машаре ваха болу лаам шегахь кхиор;

-дешархочун социальни декхарш карадерзор; дешаре лаам кхиор; дешар шена оьшуш хиларх кхетар;

-къоман а, кхийолу а литература ешарца синъоьзданагаллин мехаллаш а, эстетически синхаамаш шегахь кхиор.

Литературни ешар 1амочаьргахь хила деза метапредметни жам1аш:

-дешаран 1алашонех а, декхарех а кхеташ хилар, кхоллараллин кепара хьесапаш кхочушдар;

-шена хьалха х1оттийнчу декхаре хьаьжжина, дешаран декъехула билгалдан леринарг къасто а, цуьнан мах хадо а, и кхочушдархьама эвсаре некъ харжа а хаар;

-ша баьхначу кхиамийн бахьанех кхеташ хилар шегахь кхиор (ткъа иштта цададаларан бахьанех а, иза лазаме ца долуьйтуш т1еэца хууш а хилар;

-коммуникативни а, х1ума довзаран а декхарш кхочушдаран 1алашонца меттан г1ирсех пайда эцар;

-дечун логически кепаш (дустар, анализ, юкъара маь1на дар) караерзор;

-кхечу къаьмнийн нийсархошца цхьаьна дечу г1уллакхашкахь юкъара 1алашонаш билгалъяр, хьан, х1ун дийрду къастор, цаьрца цхьаьна тергам латтор, ша а, вукхара а дечун цхьанакепара мах хадор; девне ца дерзош, 1оттаме дерш д1адерзор, ларамца т1еэцар кхечу къомах волчун амалехь дерг;

-базови предметийн кхетамаш, кхечу предметашца боьзна кхетамаш а караберзор, шен предметца уьш буозар.

Литературни ешар 1амочаьргахь хила деза предметаца доьзна долу жам1аш:

-къоман а, дуьненан а, культурийн хилам а, синъоьздангаллин мехаллаш, ламасташ лардаран а, кхид1а а д1акховдоран г1ирс санна литературех кхетар;

-ша-шен кхиарехь ешаран мах лакхара хиларх кхетар; виллина йоьшуш хила везаш хилар болу лаам шегахь кхиор; дуьненах а, къоман исторех а, культурех а болу кхетамаш кхиор; юьхьанцара г1иллакх-оьздангалла кхиорехь литературо д1алоцу меттиг къасто а, дика а, вуо а х1ун ду хууш хилар;

-х1унда еша еза бохучух кхеташ хилар, цу декъехь тайп-тайпанчу ешарх пайда эцар;

-дешаран а, 1илманан кхетаме, исбаьхьаллин тексташ ладог1арца т1еэца а, кхеташ еша а, цхьанатайпана царах кхета а хууш хилар; стихотворенин кепехь йолу тексташ къастош ешаран юьхьанцара хаарш карадерзор;

-прозаически исбаьхьаллин произведенеш юхасхьайийца а, церан чулацамах долчу хаттаршна жоьпаш дала а, ешначу дешаран, 1илманан кхетаме, исбаьхьаллин текстийн бахьанин-т1аьхьалонийн з1енаш къасто а хаар карадерзор;

-меттан бакъонаш а ларъеш, йозанехь а, барта а доцца дийцарш х1итто хаар карадерзор;

-хьайца къамел деш волчуьнга а ладог1а а, цо дуьйцучуьнца реза вацахь а, делил далорца айхьа бохург т1еч1аг1дан а, г1иллакхехь вистхила а, диалог д1аяхьа а хаар карадерзор;

-исбаьхьаллин текстийн башхаллийн дуьхе а кхуьуш, дешаран, 1илманан, исбаьхьаллин тексташ вовшех къасто хаар;

-ешначу исбаьхьаллин, 1илманан, дешаран текстийн теманах, коьртачу маь1нах кхеташ хилар; исбаьхьаллин текстехь балийна меттан исбаьхьаллин г1ирсаш ган а, яздархочо мича 1алашонца уьш юкъа балийна а хаар;

-ша ешначу исбаьхьаллин произведенин мах хадо а, цунах лаьцна шена хетарг ала а хаар;

-ешначу текстехь йолу синъоьздангаллин мехаллаш йовзийта а, уьш шегахь кхио а хаар;

-оьрсийн а, нохчийн а исбаьхьаллин произведенийн персонажаш (дакъалацархой) вовшашца буста а, церан амалехь, г1уллакхашкахь цхьаьна дог1ург схьа а лохуш, царна харакатеристика яла а, цаьрга шен болу хьежам гайта а хаар;

-шена хаза хета книга шенна схьахаржа а, т1ебузучу хаамийн справочни хьостанех пайда эца а хаар.

Читайте также: