Хто смяецца апошнім краткое содержание
Обновлено: 13.06.2024
Комедия “Кто смеется последним?” была написана белорусским писателем Кондратом Крапивой в 1939 году. Действие разворачивается в институте геологии, где директором назначен человек, который к науке не имеет никакого отношения.
Александр Петрович Горлохвацкий смог занять этот высокий пост благодаря влиятельным покровителям. Но он не желает развиваться в новой сфере, а лишь начинает дискредитировать других сотрудников заведения. Автор дает этому отрицательному герою говорящую фамилию, показывая читателю истинный характер этого человека. Он способен вцепиться в горло любому человеку, от которого можно поиметь собственную выгоду. Профессор Черноус и научный сотрудник Туляга вынуждены подчиняться ему и выполнять его наказы. Черноус – скромный и честный сотрудник. Его все очень любят и считают хорошим человеком. Без науки он не представляет своей жизни. Так как в комедии описываются сталинские времена, становится понятным, что любое неподчинение директору для сотрудников может плохо закончиться. Туляга готовит для него доклад по теме, в которой Горлохвацкий совершенно не разбирается. Научный сотрудник все-таки находит в себе силы, чтобы противостоять горе-ученому,который держит в страхе весь институт.
Комедия была написана 80 лет назад, но и сейчас не потеряла актуальность. Ведь многими ведомствами даже в современном мире управляют люди, которые совершенно не разбираются в том, чем руководят.
Выбрав категорию по душе Вы сможете найти действительно стоящие книги и насладиться погружением в мир воображения, прочувствовать переживания героев или узнать для себя что-то новое, совершить внутреннее открытие. Подробная информация для ознакомления по текущему запросу представлена ниже:
Хто смяецца апошнім: краткое содержание, описание и аннотация
Кандрат Крапіва: другие книги автора
Кто написал Хто смяецца апошнім? Узнайте фамилию, как зовут автора книги и список всех его произведений по сериям.
В течение 24 часов мы закроем доступ к нелегально размещенному контенту.
Хто смяецца апошнім — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком
Хто смяецца апошнім
Гарлахвацкі Аляксандр Пятровіч — дырэктар інстытута геалогіі.
Анна Паўлаўна — яго жонка.
Чарнавус Аляксандр Пятровіч — прафесар.
Туляга Мікіта Сымонавіч — навуковы супрацоўнік.
Левановіч — сакратар парткома.
Вера — малодшы навуковы супрацоўнік.
Зёлкін — малодшы навуковы супрацоўнік.
Зіна Зёлкіна — яго жонка, сакратар.
Цёця Каця — прыбіральшчыца.
Нічыпар — дворнік.
Незнаёмая жанчына.
Чалавек у форме НКВД.
Калідор — вестыбюль установы.
Цёця Каця(выходзіць з дзвярэй дырэктаравага кабінета. За ёю Нічыпар). Фу. Добра, што ты якраз падышоў, я ж бы адна гэтаму сталу і рады не дала.
Нічыпар. Гэта, брат, стол! Каб некалі мне такі пляц зямлі, то я б гаспадаром быў.
Цёця Каця. Новы поп, дык новае і маленне. У таго дырэктара, бывала, адзін столік, два крэслы і ўсё. А ў гэтага ж стол гэтакі, а на стале ж мартаплясаў усялякіх панастаўляна — таксама грошай каштуюць.
Нічыпар. А што яму — шкада казённых грошай? Не з свае ж кішэні плаціць.
Цёця Каця. Дзве канапы скураныя, мяккія. I нашто яны? Хіба ён лежачы працаваць думае.
Нічыпар. Далікатнага, мусіць, заводу. Баіцца, каб на цвёрдьга мазалёў не панаседжваць.
Цёця Каця. I вось, скажы ты… Зараз год, як я на гэтым месцы, а не магу ўцяміць, што тут людзі робяць. Такі ж каваль у кузні куе, то знак ёсць, настаўнік дзяцей вучыць, і то знак ёсць, а тут людзі нешта робяць, робяць, і работы гэтай не відаць.
Нічыпар. Кажаш, працуюць і смаку не чуюць.
Цёця Каця. Яны, можа, і чуюць, але я не бачу, які тут смак. Нейкія ўсё каменні, косці перабіраюць, пясок перасыпаюць.
Нічыпар. Гэта яны зямлю вывучаюць.
Цёця Каця. Як гэта зямлю?
Нічыпар. А так, што як паглядзяць на гэтыя косці, дык адразу скажуць, колькі зямлі год і як яна выглядала, калі маладою была.
Цёця Каця. Пляцеш ты абы-што. Думаеш, калі я баба, дык ужо і паверу ўсякаму глупству.
Нічыпар. Запытайся ў Чарнавуса. Ён чалвек дарма што сур'ёзны, а калі разгаворыцца, дык люба слухаць. Раскажа, і дзе некалі мора было, і чаму яго цяпер там няма, і якія жывёлы былі мільёны год таму назад, і як яны елі адна другую. Так дакладна раскажа, нібы ён сам быў пры гэтым.
Цёця Каця. А ў тым інстытуце, што на Шырокай, дык сабак поўна. Там з імі ўсялякія штукі вырабляюць, практыку здымаюць. Мая суседка там прыбіральшчыцай, дык расказвае, што не даюць, каб гэтыя сабакі ротам елі, а папракручвалі дзіркі ў баку ды ўліваюць ім яду туды.
Нічыпар. Ну, гэта хто да якой навукі здатны. Адны зямлю вывучаюць, а другія жывёлу.
Цёця Каця. Але нашто ж дзіркі круціць?
Нічыпар. Чаму нашто? Трэба ж хоць адным вокам глянуць, што там усярэдзіне робіцца.
Цёця Каця. Дык хіба ім не хапае гэтых дзірак, што сабаку бог даў?
Нічыпар. Гэта табе здаецца, што хапае, а ім, бачыш, мала… Загаварыўся тут з табой, а ў мяне яшчэ двор не прыбраны.
Цёця Каця. Прыбярэш, дзе твой двор дзенецца.
Нічыпар. Дырэктар прыйдзе, нагонку дасць.
Цёця Каця. Вельмі твой дырэктар на двор углядаецца. У яго другім галава занята. Учора адвячоркам з Зіначкай за горад імчаў на таксі, дык аж пыл курэў.
Нічыпар. З нашай Зіначкай?
Цёця Каця. А то з якою ж?
Нічыпар. Глядзі ты! У яго ж і свая жонка гладкая.
Цёця Каця. Гладкая, мусіць, прыелася, да шурпатай пацягнула.
Нічыпар. А Зёлкін як жа?
Цёця Каця. А што Зёлкін… Толькі ходзіць на мяккіх лапах ды прыслухоўваецца, хто што гаворыць. Што дырэктар з яго жонкай забаўляецца, дык ён гэтага не бачыць.
Действие происходит в научно-исследовательском институте в 50-е годы. Сотрудник института Туляга рассказывает коллегам — известному ученому Черноусу и молодому научному сотруднику Вере, — что прохожий на улице принял его за полковника Подгаецкого, когда-то служившего в белой армии в Воронеже. Туляга испуган. Он просит никому об этом не говорить. Но разговор подслушивает сплетник Зелкин и передает его директору института Горлохватскому. Кроме того, он распространяет слух о том, что новая рукопись Черноуса, накануне раскритиковавшего Зелкина, получила плохие отзывы. Горлохватский — неуч, по блату попавший на должность директора, — решает использовать ситуацию в своих интересах. Но, как известно, смеется тот, кто смеется последним.
Вера. Ну і што?
Туляга. Гэты чалавек можа сказаць, што ў інстытуце працуе дзянікінскі палкоўнік. (Чарнавус і Вера с. мяюцца.) Не, гэта зусім не смешна. Дакументаў у мяне з таго часу няма — чым я апраўдаюся?
Чарнавус. Ды кіньце вы! Гэта ўсё пустыя страхі.
Туляга. Дык, па-вашаму, няма чаго баяцца?
Вера. Ідзіце, Мікіта Сымонавіч, працуйце, і нікога не бойцеся.
Туляга. Праўда, не баяцца?
Вера. Не бойцеся. Я нікому не скажу, што вы — дзянікінскі палкоўнік.
Туляга (аж прысеў). Тсс. звар'яцелі вы! Хіба гэтым можна жартаваць!
Вера (смяецца). Ай, баязлівец вы, баязлівец!
Разыходзяцца па сваіх пакоях. Туляга варочаецца і падыходзіць да цёці Каці.
Туляга. Кацярына Іванаўна! Вы, калі ласка, нікому не расказвайце пра гэту гаворку, а то яшчэ за праўду палічаць.
Цёця Каця. Хіба гэтаму хто паверыць! Які ж вы палкоўнік?
Туляга. Ай-ан! Не гаварыце гэтага слова! Я вас прашу.
Цёця Каця. Выбачанце, Мікіта Сымонавіч! Больш не буду.
Туляга выходзіць.
Зіначка (уваходзіць). Аляксандра Пятровіча яшчэ няма?
Цёця Каця. Вашага яшчэ няма.
Зіначка. Чаму майго?
Цёця Каця. У нас жа два Аляксандры Пятровічы, але ж з Чарнавусам вы ніякіх спраў не маеце, а падпісвае паперкі вам Гарлахвацкі.
Зіначка. Ой, цёця Каця! Я не ведала, што вы такая злая.
Цёця Каця. Якая ж тут злосць, таварыш Зёлкіна. Я ж праўду кажу: вы сакратар, а ён дырэктар, дык як жа вы без яго можаце абысціся альбо ён без вас?
Зіначка (адыходзячы ў пакой, жартаўліва грозіць пальцам). Ладна, ладна, яхідная жанчына, я вам гэта прыпомню!
Цёця Каця (адна). Хто парасё ўкраў, у таго ў вушах пішчыць. Я і не думала ёй шпільку падпускаць (Корпаецца нешта ў кутку. Нячутна ўваходзіць Зёлкін. Аглядае калідор, заўважае цёцю Кацю.)
Зёлкін (знянацку). Добры дзень, цёця Каця!
Цёця Каця (спалохана). Цьфу ты, нячысты дух! Выбачаііце, таварыш Зёлкін. Гэта ж вы так мяне спалохалі!
Зёлкін. Я ж толькі прывітаўся.
Цёця Каця. Дзякую вам за такое вітанне. I чаму вы, таварыш Зёлкін, ходзіце так заўсёды, быццам у вас не ногі, а мяккія лапы?
Зёлкін. Пра мае ногі вы не турбуйцеся.
Цёця Каця. Я пра сябе турбуюся, а не пра вашы ногі.
Зёлкін. Скажыце, Аляксандр Пятровіч прыйшоў?
Цёця Каця. Таго, які вам трэба, няма.
Зёлкін. А які ёсць?
Цёця Каця. Чарнавус.
Зёлкін. А хто яшчэ ёсць?
Цёця Каця. Усе ёсць.
Зёлкін. Варачка прыйшла?
Цёця Каця. Прыйшла.
Зёлкін. Мусіць, першая?
Цёця Каця. Першая.
Зёлкін. Сядзела на канапе і чакала Чарнавуса?
Цёця Каця. Сядзела і чакала.
Зёлкін (падміргвае). Ці не ўтрэскалася яна?
Цёця Каця. Вы лепш глядзіце, каб ваша жонка не ўтрэскалася.
Зёлкін. Вы за маю жонку не бойцеся, яна ў добрых руках.
Цёця Каця. У чыіх гэта?
Зёлкін. У маіх, вядома. Во, у гэтых.
Цёця Каця. Ха-ха-ха…
Зёлкін. Чаго вам смешна? Гэта нейкія непрыстойныя намёкі. Вы калі маеце што сказаць, дык кажыце проста.
Цёця Каця. Ніякіх намёкаў. Я з вашых рук смяюся, што яны такія малыя.
Зёлкін. Вы, можа, намякаеце на тое, што мая жонка ўчора з некім на машыне ехала? Дык гэта хлусня. Учора адвячоркам мая жонка была тут і працавала. I я прашу вас плётак не распускаць!
Цёця Каця. А я пра машыну і не казала вам.
Зёлкін. Адным словам, пакінем пра гэта гаварыць. Калі даведаецца пра вашу гаворку таварыш Гарлахвацкі, дык ён вас з работы прагоніць.
Цёця Каця. За што? Я ж нічога не кажу, гэта вы самі.
Зёлкін. А пра што яны гаварылі?
Цёця Каця. Што ж я ведаю? Машына толькі мігнулася.
Зёлкін. Ды я не пра тое. Вера з Чарнавусам што гаварылі?
Цёця Каця. Я не прыслухоўвалася.
Зёлкін. Нядобра так, цёця Каця. Мы ж з вамі заўсёды прыяцелямі былі.
Читайте также: