Сочинение про экологию на башкирском

Обновлено: 05.07.2024

Башкортостан — это республика, лежащая на стыке Европы и Азии. Край, где сошлись горы, леса и степи. В своих стихах поэты описывают Башкирию как ладонь, раскрытую для приветствия всем народам страны. Также Башкортостан можно сравнить с березовым листком по очертаниям его границ. Этот край можно представить сердцем России, которое мирно бьется, оплетенное автомобильными макистралями, трубопроводами и дорогами.

Башкортостан — край, который природа щедро наградила природными дарами: обширные пастбища для лошадей, коров, баранов и коз; непроходимые густые леса, переполненные большой разновидностью зверей и птиц; степи, как море, волнующиеся ковылем; целебные источники, тихие озера и красавицы реки. Особо любима у башкир река Агидель. Ее называют так за беловато- серебристый цвет воды. Но и озера неотъемлемая часть природной среды. Реки и озера — это не все богатства Башкирии. Как прекрасен башкирский пчелиный мед! Он хорошо сохраняется и не портится в течении сотен лет. Во многих районах имеются крупные пасеки, насчитывающие до нескольких сотен ульев.

Другие сочинения: ← Моя малая Родина Москва↑ Родной крайНовосибирск — мой родной город →

Тема Уфа на английском языке: достопримечательности, рассказ о городе

Ufa is the capital [кэпитал] of Bashkortostan Republic [рипаблик] and one of the biggest economical centres [сентрэс] of Ural area [эрия]. — Уфа — это столица республики Башкортостан и один из самых крупных экономических центров Уральской области.

It is situated [ситуэйтид]on the river White [уайт] — Город расположен на реке Белая.

Ufa has a population about 1.5 million people [Уфа хэз э популэйшн эбаут уан энд э халф миллион пипл] — Население Уфы составляет около 1,5 миллионов людей.

About 50% of that people are Russian, others are Bashkirs, Tatars and other nationalities [эбаут фифти персент оф зэт пипл а рашн, азэс а башкирс, татарс энд азэ нэшионэлитис] — Примерно 50% этих людей русские, остальные башкиры, татары и других национальностей.

Ufa’s climat [клаймэт] has special features [фичерс]: summers are very hot, winters are very cold — Климат Уфы имеет определенные черты: очень жаркое лето и очень холодная зима. Ufa is famous of its sights [Уфа из фэймос оф итс сайтс] — Уфа известна своими достопримечательностями.

One of them is mosque Lyalya-Tulip [моск ляля-тьюлип]. It is so cold because of its minarets’ roof [минэрэтс руф]. Minarets are built in form of a tulip and is 53 metres high [фифти сри мэтэс хай]. — Одной из них является мечеть Ляля-Тюльпан. Она названа так из-за крыши минаретов. Они построены в форме тюльпана и имееют высоту 53 метра.

Buildings of Country land bank (it is built in 1906) and Officers’ House [офисиерс] (it is open in 1904) are examples of traditions of the Russian architecture [акитекче]. — Здания Крестьянского поземельного банка (построены в 1906 году) и Дом офицеров (открыт в 1904 году) являются образцами традиций русской архитектуры.

Bashkir academic theater [сиэтэ] is other Ufa’s sight.Bilding has both [бос] west and russian architecture features.All statements [стэйтментс] are only in Bashkir language [лэнгуич] — Башкирский академический театр — еще одна достопримечательность Уфы. Здание включает как восточные так и русские архитектурные черты. Все постановки идут только на баркирском языке.

Also there are other beautiful places to visit such as Opera and ballet theatre, Friendship memorial [фрэндшип мимориал], Botanical garden [ботэникал гадэн] and a lot of museums [мьюзиэмс] in Ufa. — Также в Уфк много других красивых достопримечательностей таких как Театр оперы и балета, мемориал дружбы, ботанический сад и различные музеи.

Сочинения на башкирском языке Пою мою Республику

Башҡортостан — ожмах иле.

Башҡортостан — минең тыуған республикам. Мин уның менән ысын күңелдән ғорурланам. Башҡортостан үҙенең ҡосағына ниндәй генә милләтте һыйҙырмаған — башҡорт, татар, рус, сыуаш һ.б. Улар бөтәһе лә үҙ-ара татыу йәшәй. Республикамда һәр бер ҡала, һәр бер район үҙенең халҡы, тәбиғәте менән дан тота. Әйтәйек, Өфө — Башҡортостандың баш ҡалаһы, Стәрлетамаҡ — шихандары, Бөрйән — Шүлгәнташ мәмерйәһе, Әбйәлил тәрән күлдәре менән бөтә илгә билдәле. Ә беҙҙең Салауат ҡалаһы үҙенең эшсән, талантлы халҡы менән башҡаларҙан айырылып тора. Республикабыҙҙа йылҡысылыҡ, умартасылыҡ, игенселек, урмансылыҡ, һунарсылыҡ алға киткән. Тыуған яғымдың тәбиғәте һәр бер кешене үҙенә ылыҡтырып, ымһындырып саҡырып тора. Юҡҡа ғына Башҡортостанды икенсе Швейцария тип атамайҙар. Ошондай мөғжизәле ожмахтай ерҙә йәшәүем менән мин бик бәхетлемен.

Ҡараһаң яҡшы ғына,

Башҡортостан шул картала

Тыуған Башҡортостанымды бөйөк шағирыбыҙ Мостай Кәрим ҡайын япрағы менән тиңләй. Ҡайын япрағындай ғына булһа ла, минең республикам бик ҙур. Башҡортостан үҙенең ғорур тауҙары, тәрән йылғалары, таҙа күлдәре менән данлы. Ҡурай моңо, хуш еҫле балы тик минең тыуған яғымда ғына бар. Ҡуйы урмандары, борма-борма ағып ятҡан йылғалары, ҡая өҫтөндә таш араһында үҫкән ҡарағайҙары менән һәр кемде хайран ҡалдыра. Минең республикамда эшһөйәр, ярҙамсыл халыҡ йәшәй. Мин дә Башҡортостандың үҫешенә үҙ өлөшөмдө яҡшы уҡыуым менән индерәм. Сөнки республикамдың киләсәге беҙҙең ҡулдарҙа.

Һәр кемгә ғәзиз, яҡын тыуған ил берәү генә була. Башҡортостан-минең илем. Бында тыуҙым, үҫтем, йәшәйем һәм бының менән сикһеҙ ғорурланам. Сөнки тыуған яғыбыҙ тәбиғәтенең байлығы, матурлығы, ғорур тау-ҡаялары, йылға-күлдәренең күплеге, һыуҙарының муллығы һоҡланғыс! Башҡортостандың тәбиғәте үҙе бер мөғжизә. Бында мәғрүр ҡаялар, бейек тауҙар менән бер рәттән сикһеҙ далаларҙы ла осратырға мөмкин. Тыуған илемдең үҫемлектәр һәм хайуандар донъяһы ла бай һәм күп төрлө. Башҡортостан -бәрәкәтле ер. Башҡорт балы һәм шифалы ҡымыҙының даны башҡа илдәргә лә таралған. Мин шундай республикала йәшәүемә бик шатмын.


Сочинение на тему башкортостан мой край родной 3 класс

Главная > Литературное творчество > Фестиваль “Серебряный луч” > За тридевять земель > Сочинение “Башкортостан – жемчужина Урала” Сочинение “Башкортостан – жемчужина Урала” Вступление

Уфа – это прекраснейший город

Уфа – город, который находится на территории России, он является столицей Башкортостана. Несмотря на это, все же большую населенность этого города составляет русский народ, а не башкирский. Русские занимают около пятидесяти процентов населения Уфы. А двадцать процентов занимают татары. Климат в этом городе бывает разным и непредсказуемым. В зимнее время года могут быть морозы, достигающие тридцать градусов, да и летом можно не удивляться, если выпадет снег. Снега в зимнее время достаточно много. Лето тоже бывает непредсказуемым. Оно бывает порой то дождливым, то засушливым. Летом температура может достигать тридцати градусов тепла.

Местных жителей этого прекрасного города называют уфимцами. Природа здесь примечательна своей красотой, так как Уфа расположилась в предгорьях Уральских гор. Потрясающе выглядит, когда на горах расположился густой лес.

Достопримечательностями города является знаменитый памятник, принадлежащий Салавату Юлаеву, герою и поэту Башкирии. Эта фигура обладает достаточно внушительными размерами, достигающая почти десять метров в высоту. Весит такой памятник аж сорок тонн. Также туристам и постояльца можно прогуляться до набережной реки под названием Белая, где располагается еще один удивительный памятник Монумент Дружбы.

Район набережной Белой реки является местом, где очень приятно прогуляться около реки в теплые солнечные дни, отдохнуть от городской суеты, наслаждаться красивой природой и спокойствием.

Любимым местом жителей города является Гостинный двор. Это огромный торговый центр, на котором расположились разные кафешки, рестораны. Украшает эту площадь красивый фонтан с подсветкой.

Уфа-удивительный город, здесь есть на что посмотреть. Всего насчитывают около двадцати музеев, сорока памятников, восьми парков. А также радует глаз бескрайние леса, реки, поля.

  • Для учеников 1-11 классов и дошкольников
  • Бесплатные сертификаты учителям и участникам

Минең тыуған яғым- Башкортостан.

Минең тыуған яғым -Башкортостан. Беҙҙең республикабыҙ бөйөк Рәсәй киңлектәрендә урынлашҡан. Бында бик күп милләт дуҫлыкта һәм берҙәмлектә матур ғүмер кисерә. Уларҙың уникаль ғөрөф-ғәҙәттәре, боронғо культуралары тыуған яғыбыҙҙың иң мөһим рухи байлығы.
Һәркемгә үҙ тыуған яғы йөрәгенә бик яҡын һәм ҡәҙерле. Ҡайҙа ғына булмаһаң да, ниндәй генә матур ерҙәрҙе күрмәһәң дә күңел барыбер үҙ тыуған яғыңа тартасаҡ, сөнки бында тәбиғәт тә матурыраҡ, һауа да таҙараҡ. Беҙҙең өсөн ҙур ғорурлыҡ шулдыр – кем генә Башкортостанға ҡунаҡ булып килмәһен, барыһында бындағы йәшел ҡуйы урмандар, саф таҙа һыулы йылғалар, бөйөк Урал тауҙары һәм ҡунаҡсыл, нескә күңелле башҡорт халҡы таң ҡалдыра. Тыуған яҡ - ул минең яратҡан ғаиләм һәм тыуған йортом ғына түгел, тыуған яғым минең бөтә Башкортостан.
Эссе йәй көндәрендә урманда ҙур имәндәр һәм төҙ кайындар күләгәһендә, еләҫтә йөрөү иң рәхәтелер. Кайҙалыр яҡында ғына етеҙ шишмә үҙенең моңло йырын йырлап йөгөрә, ул бер ҙә арымай: ҡышын да, йәйен дә, яҙын да, көзөн дә ҡаялыр ашыға ла ашыға. Минем тыуған яғым урмандары төрлө-төрлө еләк-емешкә, бәшмәктәргә, дарыу яһай торған үләндәргә бай. Уларҙы барыһында ҡурыҡмайынса ҡулланырға мөмкин, сөнки улар саф һауада, кеше аяғы баҫмаған ерҙә үҫкәндәр. Был бөтә байлыҡты беҙҙең яҡшы мөнәсәбәтебеҙ генә һаҡлап киләсәк быуындарыбыҙға ла еткерер.
Минең өсөн ҡәҙерле һәм яҡын булған яҡ ул минең тыуған ауылым Бажан. Тыуған ауылым ҙур түгел, кескәй генә, ул ике ҡалҡыулыҡ аҫтында урынлашҡан. Был ике ҡалҡыулыҡ ҡыш көнө һалҡын елләрҙән һаҡлай беҙҙе, ә йәйен бында ауыл халҡы урман еләге йыйып шау-шыу килә. Кескәй генә тауҙарыбыҙҙы етеҙ йылға уратып алған. Бала-сағаға йөй көнөндә иң ҙур шатлыҡ иртәнән кискә тиклем ошо йылғала ташбаш йәки ҙур булмаған табан балыҡтарын тотоп ултырыу. Йыраҡ түгел генә беҙҙең урманыбыҙ да бар, унда беҙ йәй көндәрендә еләк һәм бәшмәк йыйып ваҡытыбыҙҙы уҙҙырабыҙ. Урал тауҙары беҙҙең тыуған ауылыбыҙҙан йыраҡ урынлашҡан. Минең тыуған яғым – сикһеҙ ҡалҡыулыҡлы дала, ҡайһыбер ерҙә уны зәңгәр һыулы йылғалар кисеп сыға.
Башкортостанда уникаль тәбиғәт һәм мәҙәниәт байлыҡтары бик күп. Бында булған сәйәхәтселәрҙең күңелендә Башкортостанда күргән матурлыҡтар оҙаҡҡа һаҡлана һәм тағын да ошо тылсымлы ергә боролоп кайтаһы килеп торалыр.
Беҙҙең бурысыбыҙ - ошо тәбиғи байлыҡтарҙы, тыуған яғыбыҙҙың матурлығын һаҡлауға барлыҡ көсөбөҙҙе һалыу, тыуған еребеҙгә ҙур ихтирам менән ҡарау. Шулай булһа ғына бында килеүсе ҡунаҡтарыбыҙ ҙа беҙҙең тыуған яғыбыҙға, тыуған еребеҙгә ихтирам менән ҡарарҙар һәм уға ҙарарлыҡ килтермәҫтәр.


3 кеше һәм тәбиғәт был әйберҙәрҙе ата - әсәләр һаулығы баһаланырға тейеш.

Хөрмәтле ата - әсә һәм ата - әсәһенә буйһонорға кәрәк да эшләргә кәрәк, сөнки уларҙы ҡушҡан.

Нисек инде үҙең белмәгән ата - әсә хәстәрен бүләк тап һеҙгә булыр, уларҙы тыңлау һәм барыһы ла шулай эшләп булмай, тип әйтә улар.

Һаулыҡ өсөн спорт менән шөғөлләнә, сәләмәт ризыҡ ашарға кәрәк, үҙен һаҡларға, саф һауа һулай.

Әммә онота торған түгел, шуның өсөн уны беҙгә бирергә һәм тәбиғәт һәм саф һауа кәрәк тип ғәйрәт лә сәләмәт туҡланыуҙы.

Туған тәбиғәт сберегать кеүек эшләргә ярай?

Бер нисә мөһим ҡағиҙәне үтәргә тейеш, ул тәбиғәтте һаҡларға ярҙам итә.

Бер ҡасан да 1 һыу һәм һауаны бысраталар.

Һауа бысраҡ машина менән барып, уның кем булыуын һәм диңгеҙ йәки йылға һыуҙарын бысратыу, сүп - сар ҡомға.

Бөтә сүп - сар һыу менән сүп - сар ташларға махсус урналарға ташларға һәм үҙемдең һеҙҙе бер ҡасан да өҙгән.

Мөмкин тиклем күберәк файҙаланырға тырыштым яҡшы машиналарҙа әҙерәк йөрөй.

2. бөжәктәр һәм хайуандар тураһында ҡайғырта.

Бик күп насар кеше, хайуан үлтергән ябай, әммә ул хайуандарҙың ни эшләп насар түгел.

Бесәй бесәй һәм башҡа бик күп кеше үҙен насар йәшәүсе кешеләр бөжәктәр һәм хайуандар улар бер ҡасан да тәбиғәттең бер ҡасан да эшләргә кәрәк боль бөтә ҡоштар һәм хайуандар үлтерә.

3. бер ҡасан да үткәрергә, урманда янғын, утта күҙәтә.

Урман ут тоҡандырып һүндерелә һәм уның аҙағына тиклем бик күп кешеләр онотмай.

Ә һуңынан ни булыр?

Цивилизация алыҫ урамында ҡараусыһыҙ ҡалдырылған.

Бик күп ябай кеше, хайуан насар эшләй боль, уларҙы һындыра һәм башҡалар, ә быны эшләргә ярамай.

Ул бер ҡасан да ташлай һәм хайуандар урамы, унда кеше юҡ, һәм шунда яҡында, бында ул үҙенә ризыҡ таба ә һуңынан ни булыр?

Өйҙә кеше инде, ә урман һәм янғын сығыу эҙһеҙ күрелмәле.

Шуны уҡ эшләргә кәрәк, н өсөн шулай булған?

Тәбиғәт усағында ял һәм хәленән килгәнсә һеҙ ҡасан тоҡандырма, был ут түгел, ағасҡа эләгә.

Һеҙ ҡасан йыйылған урындарҙы бысрата ҡайтып китһә яҡшы, был урын буйынса бара һәм унда ут яна.

Ярҙам шулай бик яҡшы, әгәр һеҙ урында күмер, ер һәм унда ут яна.

Урман һәм йорт травма ярамай травма ярамай, әгәр һеҙ күрепме, өлкәндәр был зарарлы ғәҙәттәрҙән баш тартыу траву булыр тип кем һорай, кеше үлтерә ала торған ғына түгел, ә тәбиғәт.

4. ҡайҙа һәм ҡасан шешә һәм банкылар туҡмап түгел.

Был килтерергә мөмкин, сөнки был хайуан йәки кеше етди йәрәхәттәр ала ала.

Ҡасан был эшләргә түгел, ә әгәр һеҙ күреп, был кем булыр банка йәки шешә өйә ҡыйрата, кеше йыйыр өсөн дә, хайуандарға ла зыянға түгел.

Шулай итеп, йомғаҡ яһалғанда, беҙ ни эшләй ала, уҡ өсөн, тәбиғәтте һаҡларғf туҡмап түгел, буш шешә һәм быяла банкыларҙа һәм хайуандарҙы үлтерергә ярамай усаҡтарҙы аҙағына тиклем ҡыйратырға ярамай һыу һәм һауаны бысратырға ярамай һүндерелә ҡалдырырға ярамай.

Уникальность башкирской природы.
Милая моя земля,
Реки сладкие, поля…
Я одну мечту таю:
Родину воспеть мою.
Салават Юлаев
Я живу в республике Башкортостан. Природа в Башкирии необыкновенна хороша. Горы, леса, реки, озера окружают со всех сторон. А сколько разновидностей животных, птиц, рыб здесь, которые занесены в Красную книгу!
Каждое время года особенно прекрасно. Весной текут ручейки, журчат реки. Мне нравится пускать по ним кораблики. Как приятно увидеть зеленеющую травку. Поднимается настроение, душа начинает петь, а сердце учащенно биться.
Когда приходишь в лес, то чувствуешь, что попал совершенно в другой мир. Птицы ласково поют, набухают почки. И все кругом оживает. Летом вокруг тебя поля ароматных цветов, над которыми летают бабочки, шмели, пчелы. И все же удивительное чудо нашего края – озеро Кандры –Куль. С разных республик приезжают сюда люди отдохнуть, полюбоваться жемчужиной Башкортостана. Природа просто благоухает!
Осень – самое яркое и прекрасное время года. Это время года любил А.С. Пушкин, люблю и я. Листья опадают с деревьев и кружатся разноцветными хороводами. Птицы уже начинают собираться в стаи, готовятся к длительному перелету в теплые края. Можно прогуляться в парке. Удивительное ощущение испытываешь, когда под ногами чуть слышно, а то громко начинают шуршать листья.
А как же красив и загадочен зимний лес! Снежинки переливаются на солнце, и, словно бриллианты рассыпаны по земле. Огромные, похожие на сказочных героев стоят в снегу. Деревья покрыты инеем, точно кто-то посыпал их серебром.
Природа в моей республике прекрасна и уникальна. Я горжусь тем, что родилась и живу на такой чудной земле.

Помогите написать сочинение на татарском языке на тему “экология”

Ответы:

Инша темасы: “Экология”01 гыйнвар 0001Инша темасы: “Экология”
Экология-ул ф?н хакында яклау ??м саклау, ?йл?н?-тир? мохит.Ф?н ?йр?н? йогынтысы кешел?рне? окружающюю ч?рш?мбе.Ярд?м ит? ярд?менд? азык-цепочек а?лау,кайда н?рс? ?итми.?ле ул ярд?м ит?”, – дип а?ларга кир?к, табигатьне сакларга.Экология безг? ген? т?гел, кир?к,ул безг? бик кир?к!Бу-безне? йорт!?г?р сез ?з фатирында т?гел булачаксыз прибираться ??м наводить чисталык-дип, аны? бел?н булачак вакытлар?шул ук х?л бел?н экологией… инде х?зер буенча чаралар к?релг?н саклау, хайваннар ??м ?семлекл?р д?ньясы, бар тыюлыклар.Яхшыра ??м качаство азык-т?лек ?итештер? буенча кеше ?чен.Булдырыла тулы бер ссообщества ?йл?н?-тир? мохитны саклау буенча д?нья.Ч?нки тыш, безне беркем д? кайгыртырга гына, саклап кала алабыз ??м коткарып безне? планетасы!Заманча м?гън?г? ия т?шенч? экология ия артык ки? м?гън?г? ия бел?н чагыштырганда, беренче ун елда ?сешене? ?леге ф?н.Безне? заманда бу т?шенч?се булды, бер менде бел?н понятием “тормыш”. Без х?зер XXI гасырда яшибез. Ул безг? ?авап бир?? Н?рс? була, аны? да к?т?рг?? Кайтабыз ” к?пт?н т?гел ?тк?не. Иск? т?шерик экологик тарихы, ХХ гасыр. Нинди экологик проблемалар озатып й?рде бу й?з ел. Беренчед?н алыйк Беренче Д?нья сугышын. Бу бик жестокая война барлык выходящими нче бирег? н?ти??л?ре. Ничек ??м тел?с? нинди сугыш, ул сопровождалась негативными экологик н?ти??л?ре. Иде нанесен зур зыян д?нья табигатьк?. Зыян миллионнарча гектар яшеллек, нык зыян к?рг?н видовой составы хайваннар. Икенче зур сынау ?чен безне? планетаны? булды, Икенче Б?тенд?нья сугышы. Моннан тыш, диг?н иде уничтожена зур ?леш фауна иде гаять зур, демография, атмосфера ?авасын пычратуга. ?мма пычрануы турында атмосфера ?авасын, литосферы, шулай ук гидросферы ди ??м башка факт – ??лак?т. ?леге д?ньяк?л?м экологик ??лак?тен? булды авария Чернобыль АЭС, произошедшая т?нд? бел?н 25, 26 апрель, 1986 ел. Бу авария китерде невиданному загрязнению биосфера, радиоактивному облучению ме? кешел?рне?, к появлению Украина территориясенд? 30-киллометровой “зона отчуждения”, мондый к?п к?л?мд?ге к?рс?ткечл?рне ?ыярга к?чер? халкыны? и? пычранган ?ирл?рне башка т?б?кл?рг?. Безне? фикеребезч?, бу авария булган и? зур экологик ??лак?тен? д?ньяда кешелек тарихында. ??м шундый, мондый ??лак?т к?бр?к гади юл куярга ярамый. Мондый фа?ига, ? ул, ?леге беспечностью, безразличием кеше, – бу гади издевательство ?стенд? безне? планетой.Кайтабыз заманда. ?йл?н? тир? безне д?ньяны буларак, беркайчан да урнашкан экологик куркыныч. Т?п экологик проблемалары х?зер булып торалар:1. Атмосфера ?авасын пычратуга.2. Климат ?зг?р?.3. Д?р. сен к?т?р?, д?нья океан.4. Истощение озон катламын.5. Опустынивание.6. Проблема пресной су.7. Хушлашуы плодородных ?ирл?рне.8. Пычрату азык-т?лек продуктлары.9. Проблема кислотных явым-т?шем10. Пычрату Д?ньяк?л?м океан.11. Кыскарту видового составы.12. Демографик проблемалар.

Инша темасы: “Экология”01 гыйнвар 0001Инша темасы: “Экология”
Экология-ул ф?н хакында яклау ??м саклау, ?йл?н?-тир? мохит.Ф?н ?йр?н? йогынтысы кешел?рне? окружающюю ч?рш?мбе.Ярд?м ит? ярд?менд? азык-цепочек а?лау,кайда н?рс? ?итми.?ле ул ярд?м ит?”, – дип а?ларга кир?к, табигатьне сакларга.Экология безг? ген? т?гел, кир?к,ул безг? бик кир?к!Бу-безне? йорт!?г?р сез ?з фатирында т?гел булачаксыз прибираться ??м наводить чисталык-дип, аны? бел?н булачак вакытлар?шул ук х?л бел?н экологией… инде х?зер буенча чаралар к?релг?н саклау, хайваннар ??м ?семлекл?р д?ньясы, бар тыюлыклар.Яхшыра ??м качаство азык-т?лек ?итештер? буенча кеше ?чен.Булдырыла тулы бер ссообщества ?йл?н?-тир? мохитны саклау буенча д?нья.Ч?нки тыш, безне беркем д? кайгыртырга гына, саклап кала алабыз ??м коткарып безне? планетасы!Заманча м?гън?г? ия т?шенч? экология ия артык ки? м?гън?г? ия бел?н чагыштырганда, беренче ун елда ?сешене? ?леге ф?н.Безне? заманда бу т?шенч?се булды, бер менде бел?н понятием “тормыш”. Без х?зер XXI гасырда яшибез. Ул безг? ?авап бир?? Н?рс? була, аны? да к?т?рг?? Кайтабыз ” к?пт?н т?гел ?тк?не. Иск? т?шерик экологик тарихы, ХХ гасыр. Нинди экологик проблемалар озатып й?рде бу й?з ел. Беренчед?н алыйк Беренче Д?нья сугышын. Бу бик жестокая война барлык выходящими нче бирег? н?ти??л?ре. Ничек ??м тел?с? нинди сугыш, ул сопровождалась негативными экологик н?ти??л?ре. Иде нанесен зур зыян д?нья табигатьк?. Зыян миллионнарча гектар яшеллек, нык зыян к?рг?н видовой составы хайваннар. Икенче зур сынау ?чен безне? планетаны? булды, Икенче Б?тенд?нья сугышы. Моннан тыш, диг?н иде уничтожена зур ?леш фауна иде гаять зур, демография, атмосфера ?авасын пычратуга. ?мма пычрануы турында атмосфера ?авасын, литосферы, шулай ук гидросферы ди ??м башка факт – ??лак?т. ?леге д?ньяк?л?м экологик ??лак?тен? булды авария Чернобыль АЭС, произошедшая т?нд? бел?н 25, 26 апрель, 1986 ел. Бу авария китерде невиданному загрязнению биосфера, радиоактивному облучению ме? кешел?рне?, к появлению Украина территориясенд? 30-киллометровой “зона отчуждения”, мондый к?п к?л?мд?ге к?рс?ткечл?рне ?ыярга к?чер? халкыны? и? пычранган ?ирл?рне башка т?б?кл?рг?. Безне? фикеребезч?, бу авария булган и? зур экологик ??лак?тен? д?ньяда кешелек тарихында. ??м шундый, мондый ??лак?т к?бр?к гади юл куярга ярамый. Мондый фа?ига, ? ул, ?леге беспечностью, безразличием кеше, – бу гади издевательство ?стенд? безне? планетой.Кайтабыз заманда. ?йл?н? тир? безне д?ньяны буларак, беркайчан да урнашкан экологик куркыныч. Т?п экологик проблемалары х?зер булып торалар:1. Атмосфера ?авасын пычратуга.2. Климат ?зг?р?.3. Д?р. сен к?т?р?, д?нья океан.4. Истощение озон катламын.5. Опустынивание.6. Проблема пресной су.7. Хушлашуы плодородных ?ирл?рне.8. Пычрату азык-т?лек продуктлары.9. Проблема кислотных явым-т?шем10. Пычрату Д?ньяк?л?м океан.11. Кыскарту видового составы.12. Демографик проблемалар.

Нажмите, чтобы узнать подробности

Несмотря на то, что химия и литература являются разными направлениями, в произведениях башкирских писателей химические процессы, приводящие к экологическим проблемам, раскрыты с научной точки зрения.

Экология глазами башкирских писателей Выполнил Чингизов Булат Руководитель Асадулина А. Р .

Экология глазами башкирских писателей

Выполнил Чингизов Булат

Руководитель Асадулина А. Р .

Ер убылған, ер уйылған Үтеп елегенәсә. Бысаҡтай ҡаҙалған нәфсе, Бөгөн килеп ыу сәсә. Бер ҡыҙыл ут тоҡанғандай Картала гөлтәп – Сибай. Кәмәгә һыу үткән карап Хәлендә ҡалдыҡ буғай Бөтәбеҙгә бер Ер шары, Үҙеңдән ҡасып булмай. Ятһам, торһам күҙ алдымда Ыуҙан сәсәгән Сибай!

Ер убылған, ер уйылған

Үтеп елегенәсә.

Бысаҡтай ҡаҙалған нәфсе,

Бөгөн килеп ыу сәсә.

Бер ҡыҙыл ут тоҡанғандай

Картала гөлтәп – Сибай.

Кәмәгә һыу үткән карап

Хәлендә ҡалдыҡ буғай

Бөтәбеҙгә бер Ер шары,

Үҙеңдән ҡасып булмай.

Ятһам, торһам күҙ алдымда

Ыуҙан сәсәгән Сибай!

  • Народный поэт Башкортостана Мустай Карим родился 20 октября 1919г. В 1941 году окончил факультет языка и литературы БГПИ. С первых дней ВОв и до победы Мустай Карим был на фронте. Был тяжело ранен, по излечении работал корреспондентом фронтовых газет. После войны всецело отдался творческой и общественной деятельности. Мустай Карим начал писать в середине 30-х годов. В 1938 году вышла в свет его первая книга стихов "Отряд тронулся", в 1941-м - вторая "Весенние голоса". Произведения: сборники стихов и поэм "Черные воды", "Возвращение", "Европа-Азия", "Времена", пьесы "Страна Айгуль", "Похищение девушки", "В ночь лунного затмения", "Салават. Семь сновидений сквозь явь", "Не бросай огонь, Прометей!", повести "Радость нашего дома", "Таганок", "Помилование", "Долгое-долгое детство". С 1955 года - депутат Верховного Совета РСФСР, избирался заместителем председателя Президиума Верховного Совета РСФСР, членом президиума Верховного Совета РСФСР, депутатом Верховного Совета БАССР. В 1951-1961 годах возглавлял Союз писателей Башкирии, избирался секретарем правления Союза писателей РСФСР. Являлся членом комитета по Ленинским и Государственным премиям при Совете Министров СССР. Мустай Карим – Герой Социалистического труда (1979), Народный поэт БАССР (1963), Заслуженный деятель искусств РСФСР (1982), Почетный академик Академии Наук Башкортостана (1992). Награжден двумя орденами Ленина (1967,1979), Трудового Красного Знамени (1955, 1962), Дружбы народов (1984), "Знаком почета" (1949), Отечественной войны I (1985) и II (1945) степеней, Красной Звезды (1944), "За заслуги перед Отечеством" III-степени (1995). Народный поэт Башкирии Мустай Карим скончался 21 сентября 2005 года в Уфе. .

Урал, Урал мой, колыбель моя, Твои кусты, деревья – братья мне, Твоя трава – сестра моя, Урал, К тебе склоняюсь в звездной тишине, …

1. В ходе проведенной аналитической работы мы увидели, что проблемы экологии звучат как в произведениях 20 века, так и в произведениях 21 века.

2. В произведениях башкирских писателей действительно затрагиваются экологические проблемы. Также авторы произведений заставляют задуматься над принципами взаимодействия человека и природы.

3. Природа для писателей - не просто среда обитания, она - источник доброты и красоты. В их представлениях природа связывается с истинной человечностью.

4. Конечно, отрадно видеть, что литература помогает осознать ценности человечества, и все большое количество стихов, рассказов, повестей, поэм, посвященных экологии, с каждым годом пополняет фонд башкирской литературы. С другой стороны, это и настораживает..

5. Я хочу познакомить с результатами исследования своих одноклассников. Думаю, этот материал можно использовать на уроках окружающего мира, родного языка и литературы, истории и культуры Башкортостана. Ведь здесь затронута тема не только экологические проблемы Отчизны, но и знакомство с творчеством башкирских писателей.

Читайте также: