Сочинение къинхьегам шолг1а нана

Обновлено: 05.07.2024

Нохчийн г1иллакх-оьздангалла – вайн къоман хазна ю. Х1унда аьлча, адамийн дахарехь коьрта лехамаш бу: эхь-ийманний, яхь-оьздангаллий, г1иллакхе-лераме хиларий. Оцу лехамех муьлххачу цхьаннах стаг д1ахаьдда велахь, цуьнан дахар дуьззина хир дац. Адамаша вовшашца лело дезачу г1иллакхийн кепаш дуккха ю, адаман ц1е бакъ а еш вахархьамма а, иштта оцу бакъ ц1арца Далла къематдийнахь дуьхал ц1еначу дог-ойлица вахархьамма а лелош ерш. Царна юккъехь къаста дан лаьа деца-ненаца лело деза г1иллакх. Х1ора а угар хьалха, шен деца-ненаца г1иллакх лаьцна, иза д1акхоьхьуш хила веза: церан сий-т1алам беш а, цара аьлларг кхочушдеш а. Уьш т1ебаьхкича, хьала а г1аьттина, царна охьаховша меттиг яла еза, цара аьлларг дан деза, царна муьт1ахь хила веза. Нагахь санна, шаьш г1аш цхьанхьа даха новкъа девллехь, аьрру аг1ор, жима т1аьхьо х1оьттина ваха веза. Амма цхьа кхерам х1оьттинехь, дега-ненера хьалхе яккха а еза.

Иштта деца-ненаца к1оршаме цахилар, уьш кхайкхича – к1еда-мерза жоп далар, царна халахетар ца дар, цаьрца къинхетаме хилар, г1о дар, чохь-т1ехь оьшург латтор, цаьрга терра кхин а дуккха х1уманах т1ехь ду доьзалхочунна, х1унда аьлча, цунна дахар делларг цуьнан да-нана ду.

Дай-наношца леладо г1иллакхаш лардан деза йиша-вешица а, шеен дехошца а, ненахошца а, лулахошца а, хьехархошца а, шайн дай-нанойн дикачу, догц1енчу доттаг1ашца, хьешашца а, баккхийчу нахаца.

Цаьргара масал а оьцуш, царна дан долу г1о-накъосталла деш хила веза х1ора г1иллакхе стаг, шена товш доцург, царна а товр доций а хууш.

Г1иллакхе а, товш а ду, заманан лехамашка хьажжина, шеен духарца оьзда хилар.

Дерзош, сайна ч1ог1а хазахеташ йолу байт яло луур дара суна. Цуьнан автор ву Гелогаев Сайд-Мохьмад.

Кхуьийла Нохчийчохь ворх1 т1аьхье къоман,

Ц1ерш дагахь латтаеш ворх1е а ден.

Ворх1е а стигал к1ел ворх1 нана хьоме,

Йиц ца еш, ехийла вайн ворх1 т1аьхье.

Ворх1 ден ц1е ца хуург лай лоруш хилла.

Ворх1 нана йицйинарг ву кхузза лай.

Лайн амал сих йоьлларш безна бац Далла.

Ларлойла цу амалх ворх1 т1аьхье вайн.

Ворх1 йишин цхьа ваша иллешкахь вуьйцу,

Уьш хиларх воккхавеш, сий дарна цо.

Ворх1 вашас йишин дог цхьатерра хьоьсту:

Автор ларйоцуш ца дов д адахнарг

. Нохчийн истори евзачарна бевзашболу и хиламаш Арсанукаев Шайхис исбаьхьаллин дешнашца буьйцу, ткъа исбаьхьаллин дош . повесть йоьшуш Тимаран къамелашкахь дешархочунна го цуьнан къизалла, ямартло, хIилла. Ша-шех тоам бина, бIаьрг . кхайкхайо адамашна кхиэл: ТаIзар сан Ду царна нийса: Уггар а лекха берд, КIорга . заманахь муьлххачу а халкъана сийлахь а, веза а хилла илланча, дешан говзанча. Иштта .

Цхьатерра ло цунна дог х1ораммо.

Ду нохчийн ворх1 г1иллакх

ворх1 ломал сийлахь:

Ларар шен да-нана, дар халкъан сий,

Дайн г1иллакх д1акхехьар, йижарий сий дар,

Собар дар, бакъ хилар, ц1е ларъяр шен.

Г1иллакхе а, товш а ду, заманан лехамашка хьажжина, шеен духарца оьзда хилар.

Дерзош, сайна ч1ог1а хазахеташ йолу байт яло луур дара суна. Цуьнан автор ву Гелогаев Сайд-Мохьмад.

Кхуьийла Нохчийчохь ворх1 т1аьхье къоман,

Ц1ерш дагахь латтаеш ворх1е а ден.

Ворх1е а стигал к1ел ворх1 нана хьоме,

Йиц ца еш, ехийла вайн ворх1 т1аьхье.

Ворх1 ден ц1е ца хуург лай лоруш хилла.

Ворх1 нана йицйинарг ву кхузза лай.

Лайн амал сих йоьлларш безна бац Далла.

Ларлойла цу амалх ворх1 т1аьхье вайн.

Ворх1 йишин цхьа ваша иллешкахь вуьйцу,

Уьш хиларх воккхавеш, сий дарна цо.

Ворх1 вашас йишин дог цхьатерра хьоьсту:

Цхьатерра ло цунна дог х1ораммо.

Ду нохчийн ворх1 г1иллакх

ворх1 ломал сийлахь:

Ларар шен да-нана, дар халкъан сий,

Дайн г1иллакх д1акхехьар, йижарий сий дар,

Собар дар, бакъ хилар, ц1е ларъяр шен.

Нохчийн г1иллакх а, оьздангалла а.

По чеченскому языку — нохчийн мотт г1иллакхийн хьоста

. садолу х1уманца оьзда хилардала мел кхоьллина чохь садоцу х1уманца оьзда хиларша кхоьллинчу Делица оьзда хиларша шен дег1аца оьзда хилар.Собаре, къинхетаме, хьанал кхуьу оьзда стаг. Оьздангалла и адмийн . йоккха доьзалхочо жималлехь дукхайолу хан. Доккха дакха лоцу нохчийн сийлахьчу нанас доьзаллехь бакъболу нохчийн к1ентий кхиош.Воккхачуьнца г1иллакхе волуш, жимачуьнца собаре солуш хуьла .

Башхалла а, адмалла а шайца йолуш г1иллакхаш ду нохчийн къоман.Уьш дерригге а цхьаьна тоьхча — Iадат — олу цуьнах. 1адат — нохчийн къоман дахаран низам ду. Г1иллакхах д1акъасто йиш яц оьздангалла. Г1иллакх а, оьздангалла а цхьаьна хьерчаш ду. Нохчийн г1иллакх — оьздангалла лелоро а, ларъяро а — кегийрхойн дегнашкахь кхиайо НОХЧАЛЛА. НОХЧАЛЛА бохучу дешан чулацам бовзуьйтуш — дуккха а тептарш яздан дезар ду. Доцца вай аьлча, Аллах1 резавеш ду НОХЧАЛЛА бохучу дашо чулоцург.

Бусалба дин т1еэцча, Аллах1 резавоцу г1иллакхаш нохчаша д1атесна. Нохчийн г1иллакхаш а, оьздангаллаш а Аллах1а билгалдинчу суннаташна там беш хиларх теша вай. Яханчу заманахь кхечу къаьмнийн лай а, элий а хиллехь, нохчаша и тайпа дахар

къобалдина дац. Аллах1 цхьаъ а веш, г1иллакх — оьздангалла шеца ерг — эла а, иза йоцург — лай а лоруш, б1ешерашкахь баьхна нохчий. Г1иллакх — оьздангалла шеца хиларо хьайбанах къастадо адам, иза доцург ж1аьлех тарло — алара, вайн къонахий хиллачу дайша.

Ненахошца, стунцхошца лераме а, г1иллакхе а велахь, рог1ехь шена т1едоьжна г1уллакх кхочуш а дахь — и тайпа стаг тоуьйтуш хилла вайн дикачу дайша.

Оьшуш а, пайде а долу х1ума: лелош а, лардеш а, ц1индеш а ца хилча — тиш а ло, адамо диц а до.

Вайн дайша, наноша, вежарша, йижарша нохчийн 1адатера г1иллакхаш лелор а, лардар а муха хилла довзуьйтуш, лахахь — ши — кхо масалла даладар бакъхьа хета:

1 .Зуда ялийча, иза дуьххьара х1усамна чуйоккхуш: нускална моз кхаллош а, кара жима к1ант — бер луш а, цуьнан когашка куз я верта тосуш а — г1иллакх ду нохчийн. Нускална моз кхаллоран а, цуьнан кара жима к1ант- бер даларан а маь1на довза хала ду аьлла ца хета.

К1орге йолуш маь1на а, инзаре боккха чулацам а болуш ду, нускална, керлачу х1усамнанна — когашка верта тасар. Цу нохчийн г1иллакхан дозалла а, маь1на а ма дарра довзийта, вай иза йозане дуьллуш къахьегча — дуккха а тептарш яздан коьчалла ю иза.

Доцца вай аьлча, верта: вайн дайн безам а, нохчийн къоман хазна а ю. Оццул деза, хьоме верта несанна когашка тасар — х1усамненан нохчийн къомо сий — ларам беш хилар ду.

Шена хьалха тесна верта когашца ца хьошуш, иза лаьттара схьа а эцна, дегош, тамехь д1анисдар, нускало: х1усаман а, доьзалан а, мехкан а сий лардан — ша юкъ йихкина хилар гайтар ду.

Иштта деза, доккха маь1на а, чулацам а болуш ду — нускалан когашка верта я куз тасар.

2 .Юьртахь, доккхачу тезетахь дара иза. Сан дейтта шо хир дара цу хенахь. Тезета веара юьртара воцу цхьа жима стаг. Юьртара баккхийнаш бара коьртехь хевшина 1аш. Царна юккъехь хиъна 1аш вара сан да а. И жима стаг тезета т1евогуш, цо салам а далале, хиъна1ачура г1аьттира сан да. Кхиболу баккхийнаш хевшина 1ара. До1а а дина, кхелхинчун верасашка кадам бина ваьлча: тхан дас хьал-де а хеттира цу жимачу стаге, билгалйинчу метте охьа а хаийра иза. Цул т1аьхьий а бен, охьа ца хиира сан да. Геххьа хан яьлча, тезетан дас и жима стаг — хьаша д1авохуьйтуш, цунна т1аьхьа а велира сан да — цуьнга вист а хуьлуш. Нохчийн г1иллакхехь, жиманиг т1евеъча — воккханиг г1оттуш меттиг байна вацара со.

по чеченскому языку «Родной язык-моя гордость

И сурт дайначу сан дагчохь цакхетам кхоллабелира. Х1унда г1аьттира — те сан да цу жимачу стаганна хьаьла? — боху хаттар дара хьалха х1уьттуш. Цуьнан бахьана довза лаар дара дагехь сецна. Цу тезетара ц1а вахча, ас дега хаьттира цуьнах дерг.

Майртупара ма вара и тезета веана жима стаг. И т1евеъча, сан хьаьлаг1аттар: ненан сий дар а, цуьнан лерам бар а дара. Сан нана Майртуапара ма хилла — олуш, со кхетош, б1аьргех девла хиш а хаалуш, сихха жоп делира сан дас.

Сан нана а яра Майртупара. Дас цу тезетахь далийначу г1иллакхо, цу масалло, кхетийра со: ненахойн бан безачу лерамах а, цаьрца лелодезачу г1иллакхах а.

Лаа дац: — Ненавешин букъ т1ехьа вижчий а бен, парг1ат наб ца кхетта луралла шена т1ехь долчу к1антана — олуш, нохчийн кица. Ненахошца лелодезаш дуккха а ду г1иллакхаш.Уьш лелор — ненан лерам бар а, сий дар а ду.

3. Х1усаме хьаьший баьхкича, шена сил дукхаеза, хьоме нана цамгарца юй а ца хоуьйтуш, уьш т1е а эцна — царна хьошалла деш хилла нохчийн к1ант, Болат. Хьешашна хьошалла деш, меттиг а боккхий, хьалха чохь, цамгарца меттахь 1уьллу шен нана ган воьдуш хилла иза — цуьнгара хьал довза.

Нана, ахь: — Хьаша ларалахь — бохуш, со кхийна хиларна, баьхкинчу хьаьшашна хьо цамгарца юй ца хоуьйтуш, уьш т1е а эцна, царна хьошалла деш ву-кх со — элира боху к1анта, дуьххьара ша нанна т1ех1оьттича.
Со х1инца г1олехь ю хьуна. Хьаьший ледар ма биталахь — элира боху нанас к1анте, шегара хала хьал а ца довзуьйтуш.

Кхо де — буьйса даьлча, хьаьший д1абаха тохабелира. Юьртахбовллалц, т1аьхьаволуш, хьаьший д1а а хьовсийна, юхавирзина, шен х1усаме кхаьчча — нана кхелхина карийра Болатна.

Сихонца шен нана д1аерзо кечамаш бан вуьйлира и нохчийн к1ант. Кхечу юьртахь 1ашволчу шен ненавеше хаийта хьадалча а вахийтира Болатас. Дикачу говрахь маса воьду и хьадалча, Болатан х1усамера шайн говрашкахь ц1абоьлхучу хьаьшашна т1екхиира. Салам — маршалла вовшашка хеттина даьлча, хьадалчо довзийтира: Болатан нана кхелхина хилар а, ша хьошдолу г1уллакх а.

Иза — м бакъ дацара. Дукха хан яц, ахь вуьйцу Болатера х1усамехь хьошалг1ахь а 1ийна, тхо вовшех къаьстина — элира, цу хьешех цхьамма.
Иза бакъ хилар шеко яц. Ша сиха ву — олуш, говр а човхош, и хьадалча д1авахара.

Хьешех, воккхачо: — Х1ума хиларан сахьт дац. Хьовса деза вай… — олуш, юхабирзира боху уьш. Бог1учу хьаьшашна, шайна хьошалла динчу Болатеран кертахь — х1оьттина т1езет дайра. Шайн гергарчу стеган, Болатан, нана д1айоллалц, цу тезетахь а 1ийна — ц1ехьа бахара боху и хьеший. Оцу нохчийн г1иллакхо гойту, мел боккха лерам бо нохчаша хьешан — иза муьлххачу къомах велахь а.

Лакхахь, доцца олуш, 1адато нохчийн къоман дахарехь д1алоцу меттиг а йовзуьйтуш, цу 1адатан цхьадолу г1иллакхаш билгалдехи вай, къонахий хиллачу дайша, наноша, йижарша, вежарша уьш лелор а, лардар а муха хилла хоуьйтуш.

Тахана нохчийн къомехь долу чолхе хьал тидаме а оьцуш: — 1адатера г1иллакхаш нохчаша лелор а, лардар а муьлхачу т1ег1анахь а, барамехь а ду? — олуш, хаттар

х1оттийча. Цу хаттарна бакъонца долу жоп лохуш вай къахьегча, гучудолу, нохчаша цхьадолу 1адатера г1иллакхаш д1атосуш хилар. Халахетар а, чамбар а хуьлу, нохчийн г1иллакх — оьздангаллийца (1адатца) ца дог1у х1уманаш нохчашна юккъехь оьгуш хааделча.

Напишите дегайовхо. зарание ❤️

Воккхачун лерам бар г1елделла. Божаршна а, зударшна а юккъехь эвхьазлонаш алсамъевлла. Хаамийн г1ирсашкахь нохчий хаало вовшашна луьйш а, меттаза дерш дуьйцуш а, лелош а. Кхечарна хьалха дас-нанас бер караэцар а, иза хьастар а, керла зуда ялийна жима стаг дена, кхиболчу баккхийчарна гучувийлар а, жиманиг воккхачунна хьалха хиъна 1ар а, кхидерш а лелош — нохчийн 1адатера г1иллакхаш лар ца до цхьаболчу кекгийрхоша. Вайн къонахий хиллачу дайша стеган а, зудчун а мах хадош: Аллх1аца йолу юкъаметтиг ларъяр а, г1иллакх — оьздангалла хилар а коьрте оьцуш хиллехь, х1инца нохчаша, дукхахьолахь — сом хиларца хадабо адаман мах.

Муьлххачу а адамна, корта охьа а ца та1ош, б1аьргашна чу хьажа йиш хилар — и бу коьртачех къонахчун бахам — алара вайн дикачу дайша, кегийрхошна хьехам беш. Вайна гуш ду тахана нохчашна юккъехь оьгу дастаме х1уманаш.

Диканиг вочух къасто коьрте хьекъал а доссале, ненан шура балдашна т1ехь якъа а ялаза, кегийрхой бу яккхий мажош а йитина лелаш. Нохчийн г1иллакхехь (1адатехь) маж йитар, стага: Далла а, нахана а хьалха — шена т1е инзаре доккха жоьпалла т1елацар ду. Цундела Нохчочо, Дела резавоцурш ца дан ч1аг1о а, нигат а дой бен — атта ютуш ца хилла маж. Ледарлонаш шегара юьлуьйтучу стага маж йитича: — Маж-м газанан а хуьлу — олу нохчаша.

Далла гергахь къилахь доцу, вайн дайша лелийна а, лардина а 1адатаре г1иллакхаш, пусар дар а доцуш, нохчийн кегирхоша д1атийсар, вайга хаьттича — къоманна боккха эшам бу. И г1иллакхаш ца лардар — нохчийн къоман орам бакъабар а, ч1аг1ам г1елбар а ду.

Къоман г1иллакх — оьздангалла (1адат) лелор а, лардар а нохчашна юккъехь тахана г1ийла хиларан бахьанаш дукха ду. И бахьанаш билгалдахар кхечарна а дитина, ала лаьа, мел яккхий халонаш шайна т1ех1иттарх: дин а, мотт а, нохчийн г1иллакх — оьздангалла а (1адат) — вайн къонахий хиллачу дайша, наноша, вежарша, йижарша лардина хилар. Деши санна ц1ена, адамалла шайца йолу нохчийн г1иллакхаш, оьздангаллаш вай ца лелош а, лар ца еш а, д1атасахь, доцца вай аьлча — яйна т1аьхье хир ю вайх.

Алаг1ертарг дерзош, вежаршка, йижаршка кхойкху: Делан дош а, нохчийн мотт а, г1иллакх — оьздангалла а т1аьхьенна йовзуьйтуш — къахьегаре а, само яре а.

Къанойн Кхеташонан тхьамда — Хучин Ахьмад.

Примеры похожих учебных работ

По чеченскому языку — нохчийн мотт г1иллакхийн хьоста

. декъе декъа мегар ду:адмашца оьзда хиларкхиндолу чохь садолу х1уманца оьзда хилардала мел кхоьллина чохь садоцу х1уманца оьзда хиларша кхоьллинчу Делица оьзда хиларша шен дег1аца оьзда хилар.Собаре, къинхетаме, хьанал кхуьу .

Йо1ан эхь к1ентан яэь ма эшайойла

Шозлаг1а бахьана ду вайн кегийрачу нахана юкъахь даьржаш вайн къоман г1иллакх-оьздангаллица ца дог1у г1иллакха. Кхозлаг1а бахьана ду доьзалшна а, кегийчу нахана а, берашна а телевиденехула къоман 1адаташ дохош гойтуш долу къизаллин, оьздангаллица ца .

по чеченскому языку «Родной язык-моя гордость

Напишите дегайовхо. зарание ❤️

Автор ларйоцуш ца дов д адахнарг

Технологически карта

1. Класс: 5

2. Терахь: 04.02.21ш.

3. Предмет: Нохчийн мотт.

5. Урокан тайпа: Дозуш долу къамел кхиор.

6. Урокан кеп: кхолларалин болх.

7. Урокан г1ирс: ручка, тетрадь.

8. УМК : М.Р. Овхадов, Ж.М.Махмаев.

9. Х1оттош долчун хьесап (гайтамаш) (Урокан 1алашонаш):

Предметни (Кхеторан): Дозуш долу къамел кхиор. Шена гинарг а, гуш дерг а, шен ойла а йозанца нйса д1аяздан хаар.

Метапредметни (Кхиоран 1алашо): Текстаца болх бар. Нийса предложенеш х1иттор (шайн ойланца кхетамца). Предложенешна юкъахь уьйр хилийтар, цхьаьцхьаьнца а, вукхуьнца а доьзна хилар.

Личностни (Кхетош - кхиоран 1алашо): Ненан меттан, йозане берийн безам кхиор.

Хьехархочун болх

Дешархочун болх

Планехь долу хиндерг

Метапредметни

Шен, долахь долу

Берийн ойла дешарна т1еерзор

Белхан меттигаш кийча хилар таллар. Маршалла хаттар.

Урокана кечам бо.

Хьехархочуьнга маршалла хаттар.

Хезчун маь1на къастор, шайн дешнашца.

(Х1орамма шен белхан кечам бар).

Познавательни: керлачун хаам бар.

(Х1ора дешархочун урокан мотиваци яр).

Хаарийн актуализаци

Йина 172- г1а шардар толлу. Дешархошка язйина предложенеш йоьшуйту.

Хаттарш луш 1амийнарг карладоккху

Шаьш ц1ахь язйина шардар т1ера предложенеш йоьшу.

Т1едиллар кхочуш дар

Познавательни: шен оьшуш йолу материал къасто хаар.

ларамца цхьа барт хилар

Хьехархочо д1айоьшу сочиненин текст

Хьехархочо д1айоьшу сочиненин текст.

Нана ма ю,шен сина эшам а беш, вай кхетош, вай кхиош, вай нисдеш, вайх нах деш ерг а, даккхий хилча а т1ехь, хьоьстуш, шен т1ома к1ел ийзош. Х1ора беранна шен нана дуьненал сийлахь а, ломал лекха а, маьлхан нуьрал хаза а, шовданал ц1ена а хета. Доьзалан марзо а ненехь ю. Нана ю доьзална юккъехь бартбийриг а, х1ораннан амалш к1адъеш, церан юкъаметтигаш, церан уьйраш хер ца йолуьйтуш,х1оранна а шен-шен меттиг д1аелла, эвхьазлонах, эхьах, бехках, вовшийн хьог1ах, гамонах ларбеш, церан нийса накъост хилла, кертан а, кхерчан а 1у хилла лаьтташ ерг.

Вай дахаран шуьйрачу новкъа доху наноша .Т1аккха шен доьзалхо маца ц1а вог1у-те бохуш,б1аьрса артдаллалц некъ ларбеш 1а наной. Сан ненан марзонах дуста х1умма а дац..И йоцуш муха хир дара хаац суна я хаа а ца х1утту. Дахарехь цхьа хазахетар хилча, иза декъа нана лоху вай. Цхьа халахетар, цхьа цатам хилча ненах дагадовлу вай. Дог доьхначу хенахь ненехь синтем карабо. Охьакхетта ког-куьг лазийча, цхьа сиркхо хьакхаелла цомгуш хилча, нанас куьг хьаькхча, цо хьаьстича, лазар дайло. Веза-Воккхачу Дала шен къинхетамах ма йоккхийла цхьа а нана!

Ладуг1у, цхьац долу х1ума шайн тетрадаш т1ехь д1аязйо

Нийса предложенеш х1иттор. (шайн ойланца кхетамца).

Хьехархочунга болу безам ч1аг1бар.

Хаттарш а, т1едахкарш а

Хаттарш а луш, дешархошка буьйцу сочиненин чулацам.

Цул т1аьхьа х1оттайо план.

2. Доьзалан марзо а ненехь ю.

3. Сан ненан марзонах дуста х1умма а дац.

Деллачу хаттаршна нийса жоп луш, план х1оттайо.Оцу план т1е а хьожуш, масех дешархочо схьаюьйцу сочиненин текст.

Т1едиллар кхочуш дар

Проблемни хаттарш х1иттадо.

шен оьшуш йолу материал къасто хаар.

ларамца цхьа барт хилар.

Дешархошка шайга болх байтар

Оцу план т1е а хьожуш, масех дешархочо схьаюьйцу сочиненин текст.

Хьехархочо шолг1а д1айоьшу текст.

Дуьххьара дешархоша язйо сочинени цхьана кехат т1ехь. Цул т1аьхьа бен ца язйо тетрадаш т1е.

Нана уггаре ч1ог1а хаза а, деза дош ду. Сун ч1ог1дукх ез сайн нана, хоранне а еза шен нана. Ненан когаш къелахь ю ялсмане, олуш ду. Вай ларо ез, вай алаш я ез нана. Вай кигий долш вай лелин цо, буьйсан наб ца яш, юаг шен ца юууш вайн яош, вай кога хоттийна цо. Вай кхоьллин волу Аллаха аьлла: уггаре дукха нана ез йез, шолг1а а нана ез йез, кхоолг1а а нана ез йез, т1акха да вез вез.Дал лар бойл вайн наной, Дала цер г1о ма гойтийл вайн.

1) Жена набросилась на Дурака и спросила, где он пропадал.
2) Жена сказала Дураку, чтобы он пошел и продал свою правду, чтобы много за нее не спрашивал, а столько, сколько дадут, что все равно от нее толку никакого.

Жизнь этого дворца началась с убийства хозяина дворца - императора Павла, люди говорят видели его призрак, бродящий по дворцу.

4) клонилось,т.к. можно заменить словом кланяться

2) вывороченной ,т к все остальное это не причастия

1. И так понятно раритеты что уникальные
На выставке можно увидеть раритеты.
2. Памятные-лишнее
Ветеранам были вручены сувениры
3. Мемориальный-лишнее
В нашем городе был торжественно открыт памятник.
4. Первый-лишнее
Сегодня у моего брата дебют-он выступает на концерте перед ветеранами.
Надеюсь помогла))

Южнорусских пишется слитно, так как, есть правило русского языка, согласно которому, что сложные прилагательные, которые состоят из наречия и прилагательного и это сложное прилагательное характеризует, например породу собаки, то есть идет подчинение пишутся слитно.
Например: среднеазиатская овчарка, южноафриканская овчарка.
А вот сложные прилагательные, которые характеризуют названия географических или административных объектов пишутся через дефис.
Например, Восточно - Европейская равнина, Южно - Африканский союз

Образуй от данных слов имена существительные, имена прилагательные. глаголы. Найди и выдели в словах корень: Зелень. . Тр

Помогите. Срочно!Прочитайте, соблюдая правильную интонацию. Перепишите,расставляя знаки препинания,вставляя пропущенные буквы и

Определите спряжение глаголов: лететь,спешить,прятаться,достигнуть,дышать,побежать,делать,говорить,закрыть,предложить,рекламиров

Сделать синтаксический разбор и составить схему: сильные морозы заставили кочевников придумать, где бы остановить привал

Вайн махкахь г1ара ваьлла вевзаш стаг хилла обарг Зеламха. Зе¬ламхин йо1 ю Энист. Д-кха хан йоццуш сайца дешархой цхьаьна а болуш иза йолчохь хилира со. Энистца цхьаьнакхета доьлхуш тхан коьрта 1алашо яра 3еламханах долу тхайн хаарш алсамдахар, иза вехаш хил лачу хенахь вайн халкьана юкьахь кхолладелла долу социально-политически дахар к1орггера довзар.

Юьхьарлаьцна 1алашо дика кхо чуш хилира тхан, ч1ог1а хазахеташ т1еийцира тхо Эниста. Тхо Хорачуьра дуй хиьча, ша къена хилар диц а делла, берх1ийта шо кхаьчна йодуш санна, хьийзара иза.

Бераша цуьнан нехан цераш яьхча, Эниста уьш шен ден-дай бу, элира. — Уьш сан гергара нах бу. Шу цу нехан гергарчу х1усаме кхаьчна. Цо дехха хеттарш дира, хьал-де хаа лууш. Цо дечу къамелехь хаалуш дара йоккхучу стеган берех ч1ог1а дог лозуш хилар. Шен дахарехь цунна гин чу халонаша аьгначу цуьнан юьхьа т1е хьаьжча а гуш дара цуьнан деган ойлано кхузаманахь дехачу берашна цкъа а шенчух тера дахар хуьлуьйтур доцийла, шен ницкъ а кхочуш. Цуьнан къамеле ладог1ча а хаьара цунна вайн берийн дахаран кхане ирсе хила лууш хнлар. Тхо дерриге а шен хIусама чу ма кхаьччинехь, гуобаьккхииа охьаховшийра цо тхо. Т1акха долийра цо Зеламханах лаьцна долу шен къамел.

- Ша обарг волчу хенахь маса шо долуш стаг вара Зеламха?— аьлла, Энисте шен хатар дира Зулихас.

— Иза обарг волучу хенахь жима стаг вара Зеламха. Г1еметта х1оьттина стаг вара ала мегар долуш. Амма цхьа х1ума бакъду. Цу заманахь, тахана санна, стаг вина шо билгалдоккхуш дацар а.

—Баба, довзийтахьа тхуна Зеламханан юьхь-сибат, дийцахьа цуьнан куьцах, дег1ах, амалех, — аьлла, дийхира Маликас.

-Дера, сан бераш, книжки т1ехь ч1ог1а 1аьржачу аматехь диллина цуьнан сурт. Бакъду, иза иштта 1аьржа-м вацара. Ц1ен йогуш беснеш а йолуш, буьрса девлла даккхий мекхаш а, ц1оцкъамаш а долуш вара сан да. Ша пхьоьхана воьдуш гуттара а кечлой араволура иза. Т1е г1овтал а юхий, юкъах шаълта а йоьхкий. Доьзалехъ ч1ог1а к1еда-мерза вара Зеламха. Х1инца санна дагадог1у суна иза лулахойн кегий бераш хьоьстуш арахь хиъна 1ийна хилар.Делахь а ,массерал а товш а, куц долуш а вара сан деваша Сол-гамурд. Иза вайнехан ловзарга д1акхаьчча цунна т1ехь соцура аьлла хета сунна цигарчу бер риге а мехкарийн б1аьрг.

- Зеламха обарг валаран бахьана х1ун да¬ра-те? - аьлла, хаттар дира Энисте Йиситас.

Доккха са а даъккхина, жимма соц1унг1а а хилла, Эниста—бабас долийра цу хьокъехъ до¬лу шен дийцар:

— Баба, хьуна хала-м хир ду дийца хьайн ден д1акхалхарх лаьцна. Ткъа муха,мича бахьанашца нисделира иза кхалхар? - аьлла, хаьттира Хедижата.

— Х1ун дийр ду ткъа?! Массо а адам дала дезаш ду-кха цхьацца шена кхоьллинчу бахьанех Бакъду, сан ден валар ч1ог1а дагахьбаллам болуш нисделир-кха, цу хенахьлера ямартло, тешнабехк, харцо бахьана долуш. Шелахь, шен гергара стаг волчохь, х1усамдас шена теттина пайда хир бу моьттуш к1ело нисйиркха 1едална. Буьйсанна и стаг волчохь 1аш волчу хенахь 3еламхас цкъа а, шозза а аьлла Хилла цуьнга ма реза вац-кха со тховса хьуна, хьо х1инцалц санна, ма вац. Оцу арахь еш йолу г1овг1анашйийраш муьлш бу те? И ж1аьлеш х1унда лета - те ? — аьлла. Амма х1усамдас доцца жоп луш хилла: Цигахь дерг х1умма а дац, парг1ат хила. Карзадхдаьллачу даго, хетарехь, синтем байина хилла Зеламхин. Ц1ачуьра сиха араиккхина иза. НеIарал ара воллушехь тхов т1ера чу топ тоьхна аьтту белш лазийина цуьнан. Амма цу мннотехь Зеламханаялийтинчу тоьпо сиха чуваийтииа тховт1ерниг. Т1аккха катоьхнна бешарчу г1адмойн такхорана т1евахана иза. Амма кертана гуобаьккхина д1ах1иттийнчу паччахьан салташа т1еетта йолийна кхунна тоьпаш. Буьйса т1ех 1аьрж а хиларна ваьлла хир вара Зелам ха царех дукхах йолу шокьалеш шена ца кхеташ. Шен г1евланга г1одмийн ц1ов а биллина, шен вертанан т1ам юьхьа т1е а тесна, ша шена еса а доьшуш, са далар нисделла цуьнан. Цу буьйсанна цунна т1ебаха ца баьхьаш, сахиллалц цунна т1е тоьпаш етташ, 1ийна салтий. Шолг1ачу дийнахь тхан х1усаме баьхкира паччахьан эпсарш тхоьга тешалла дайта: шаьш вийнарг Зеламха ву я вац хаархьама. Цара вийначу Зеламхане хьовса со а, сан йоккхах йолу йиша Мединт а, тхан нана Бици а дахара цига. Дукха халкъ дара цигахь д1ах1оьттина 1аш. Цу халкьана юккьехь 1уьллуш тхан Зе¬ламха а вара. Со а, сан йиша а ч1ог1а йилхира, амма тхан ненан б1аьргех хинт1адам а ца белира. Цуьнан дог ч1аг1деллера 3еламханина бина тешнабехк ла ца луш. Цунна хаьара - цигахь хилла долчу мискачу к Iечу нохчийн халкъан дахар Зеламхин дахарца доьзна дуйла, замано иза шен кеппара д1асалуьстур дуйла, бакъонан лар йоцуш иза дуьсур доцийла. Ткъа иза иштта хила а хилира.

Дикка ладийг1ира оха Энистан дийцаре. Цуьиан дийцаре ладуг1уш тхуна ма-дарра девзира паччахьан 1едало вайн к ъомехь латтийна 1азап, цу 1едалан ямартло. XIара дийцар чекхдоккхуш тхуна Энистана доккха баркалла ала лаьа, цуьнан дахарехь ирс-аьтто хуьлийла лаьа. Иштта лаамаш бу Энистан х1усамна а, цуь¬нан доьзал а лоруш бол чу Харачуьрчу юккъерчу школан дешархойн а, хьехархойн а.

Читайте также: