Насып щ1экъуныр арщ насыпыр сочинение
Обновлено: 02.07.2024
Мы нобэрей псалъэмакъым сыхыхьэн ипэ къихуэу сэ куэдрэ сыгупсысащ. Япэрауэ сэ апхуэдэу гъашДэ гъуэгуанэ ин къэзгъэшДакъым хабзэм апхуэдэу куууэ сытепсэлъыхьыну. Ауэ апхуэдэу щыт пэтми, къызгуры1уэ мащ1эмк1э мы псалъэмакъым къыхыхьэ дэтхэнэ зыми садэгуэшэну си гуапэщ.
Ди лъэпкъым ижь-ижьыж лъандэрэ зэрихьэ хабзэмк1э ц1эры1уэу щытащ. Ик1и а хабзэ дахэмрэ нэмысымрэ къыщежьэр адыгэ унагъуэрщ. Нэхъыжьыф1 зырыс дэтхэнэ унагъуэ узыншэми и щ1эблэр щ1еп1ык1 нэхъыжьхэм къыхуагъэна а ф1ыгъуэшхуэм-лъэпкъ хабзэм. Ц1ыхур дунейм къытохьэри ток1ыж, ауэ абы къыф1ащу псэуху зэрихьа и ц1эр къонэ. Апхуэдэщ лъэпкъри и ц1эр игьэпэжу къэгъуэгурык1уэмэ, и хабзэм хуэпэжын хуейщ - ар налкъутнэлмэсу шДэблэ къыщ1эхъуэм хуихъумэфын хуейщ.Ик1и ар къэзыухъуреихь псоми да1ыгъын хуейщ.
Пэжщ, зэманым зэхъуэк1ыныгъэ гуэрхэр егъуэт, ауэ зэманым сытхуэдэ зэхъуэк1ыныгъэ имыгъуэтами, укъызыхэк1а лъэпкъыр пшДэжу, укъэзылъхуа адэ-анэм уахуэфащэу , сэ зэманым сыдок1у жып1эу нэхъ лейуэ зумыш,1у дунейм утетын хуейщ. Дэтхэнэ ц1ыхури щылъагъуэгъуаф1эр и хабзэм щытетым дежщ.
Ди хабзэхэм утепсэлъыхьын щ1эбдза нэужь, куэд къэпт1эщ1ыфынущ зэхъуэк1ыныгъэ дызыхуэмейхэр и1эу. Псалъэм папщ1э иджыри к1эщ1у игугъу сщ1ынщ ди адыгэ хъыджэбзхэм. Сэ гу лъызотэ ди литературам къыхэщыж образхэм еплъытмэ, абыхэми зэрызахъуэжар. Я хьэл-щэнк1и я зьйыгъыкЪкХи, я зыхуэпэк1эк1и ар абыхэм ещхьыжкъым. Сэ сыкъеджауэ щытащяпэм пщащэхэмрэ щауэхэмрэ зэрызэхуэзэу,зэрызэдэгушы1эу къек1уэк1ыу щыта хабзэхэм.
Сочинение Темирова Темирлана,
Пшеунова Т. А
Назначение платежа: Пожертвование на лечение (фамилия и имя ребенка). НДС не облагается.
Основные способы перевода пожертвований в Русфонд
1.Через банк
2. Через терминал QIWI (КИВИ)
3. Через банковскую карту
4. Другие способы
17.09.2014 Пять социальных проектов незрячего, но смотрящего далеко вперед Алексея Фитисова
Алексей Фитисов помогает людям с ограниченными возможностями здоровья найти себя в жизни. Несмотря на то, что сам является инвалидом по зрению I группы, ведёт весьма активный образ жизни.
12.09.2014 “Общество книголюбов Кабардино-Балкарии” живо, благодаря общественникам
Где найти Общество книголюбов в Нальчике – знают многие. Наш адрес не изменился, хотя мы уже давно живём при другом социальном строе, можно сказать, в другой стране.
Темэр:"Таурыхъ телъыджэ."(Акъсырэ Залымхъан и "Дахэнагъуэ"пьесэр).
Насып щ1экъуныр -арщ насыпыр.
Мурадыр:Акъсырэ Залымхъан и "Дахэнагъуэ"пьесэм щыгъэгъуэзэн;
1уэры1уатэр зи лъабжьэ тхыгъэм гъэсэныгъэ-ущииныгъэхуэ
хэлъыр,абы щ1элъ щ1агъыбзэр къэ1уэта зэрыхъуар
убзыхун,лъэпкъым и зэхэщ1ык1ым и 1уэху зэрызиужьым
Урокым къыщыгъэсэбэпыпхъэхэр:Акъсырэ Залымхъан и творчествэм теухуа презентацэ,псалъалъэхэр,пасэрей зэманым къагъэсэбэпу щыта хьэпшыпхэр выставкэ щ1ауэ,макъамэ зэхуэмыдэхэр,интерактивнэ доска.
Макъамэ дахэ къоуэ,абы сабийхэр еда1уэурэ,доскам сурэт зэмыл1эужьыгъуэхэр къыщыдогъэлъагъуэ.СЛАЙД Щ1АУЭ.Сурэтхэм ц1ыху къыщыгъэлъэгъуахэм я нэгухэр зэ1ухащ,гуф1эу щытхэщ.
Егъэджак1уэ:Фи махуэ ф1ыуэ,ц1ык1ухэ!Ди урокым щ1эздзэну сыхуейт мы упщ1эмк1э:сыт хуэдэ гупсысэ мы сурэтхэм фызыхуишэр,сыт мыбы щыфлъагъур?
Егъэджак1уэ:Пэж дыдэщ.Мы сурэтхэм ц1ыхур насыпыф1эщ къыщыгъэлъэгъуащ.Ц1ык1ухэ,фэрэ дэрэ ди насыпщ.Ди уафэр къащхъуэщ,ди щ1ылъэр щхъуант1эщ,дунейр мамырщ.Дривгъэплъэжыт ат1э тхыдэм,щытауэ п1эрэ сыт щыгъуи ц1ыхухэр апхуэдизу насыпыф1эу?Абы къыхощыж,ц1ыхубэ насыпым,щхьэхуитыныгъэм папщ1э бэнэныгъэ иригъэк1эк1 зэпыту къызэрыгъуэгурык1уар.
Слайдхэмк1э къыдогъэлъагъуэ ц1ыхур зыхэта бэнэныгъэр.
Егъэджак1уэ:Урыс тхак1уэшхуэ Юрий Либединскэм мыпхуэдэу же1э:"Художник нэгъэсам и 1эзагъэ уи1эн хуейщ ц1ыхубэм къигъэщ1а хъыбарыжь дыдэр драматическэ сюжетым ибгъэзагъэу усэ жанк1э,усэ дахэк1э къэп1уэтэжын,мы таурыхъ телъыджэр птхын папщ1э".
Сыт хуэдэ хъыбар зи гугъу ищ1ыр тхак1уэм?
Еджак1уэм:1уэры1уатэм щыщ нарт эпосым щыщ зы хъыбарщ.
Егъэджак1уэ:Ат1э сыт фэ фщ1эрэ нартхэм теухуауэ?
Егъэджак1уэм:Иджы сыхуейт,ц1ык1ухэ,пьесэр къызэрыфщыхъуар къэсщ1эну.(тестк1э еджак1уит1 гъэлэжьэн,ЕЩАНЭМ АР КЪЕГЪЭПЩЫТЭЖЫН,ЖЭУАП ТЭМЭМЫР ЗЭРЫТ НАПЭР И1ЫГЪЫУ).
1.Джэримэс ипэ Дахэнагъуэ и лъыхъуак1уэ ежьахэм я 1уэхур дауэ яуха?
2.Абыхэм я мурадыр сытк1э къащхьэщык1рэт Джэримэс игу ирилъхьам?
3.Джэримэс тек1уэныгъэ къихьынк1э щ1эхъуам сыт и щхьэусыгъуэр?
4.Ц1ыхубэр дауэ 1ущ1эрэ Джэримэсрэ Дахэнагъуэрэ?
"Пщым жи1ащи саубыдыну
Си ужь къахур нобэ махуэм,
Къару мащ1эр сухыпауэ
Сыунэхъуакъэ сапэщ1эхуэм?"-хэт мыхэр зи псалъэр ик1и сыт къарык1ыр?
Еджак1уэ:Нап.198.Мыр зи псалъэр Джэримэс къы1ущ1а джэгуак1уэрщ.
Егъэджак1уэ:Хэт сымэ фц1ыхурэ фэ джэгуак1уэхэм ящыщу?
Еджак1уэ:Агънокъуэ Лашэ,Сыжажэ Къылшыкъуэ.Абазэ Къамбот сымэ к1эщ1у я гугъу егъэщ1ын.презентацэр къэгъэсэбэпын.
Егъэджак1уэ:Мы псалъэхэм я мыхьэнэр дауэ къывгуры1уэрэ?
Зи щхьэ закъуэ хуэпсэужхэм
А насыпыр къайхъул1энкъым
Пщыл1уэ щы1эм я гугъап1эр
Хъыбар нэпц1уи къыщ1эк1ынкъым.
1.Сыт хуэдэ гъэ пщыл1ып1эр щы1уахар?
-Епщык1убгъуанэ л1эщ1ыгъуэм,1861 гъэм.
2.Л1эщ1ыгъуэ-илъэс дапщэ хъурэ?
-Зы л1эщ1ыгъуэр илъэсищэ мэхъу.
3.Щэ-сыт хуэдэ бжыгъэц1э?Къызэрык1уэ,зэхэт,зэхэлъ?
-Щэ-р бжыгъэц1э къызэрык1уэщ.
Егъэджак1уэ:Дахэнагъуэ и теплъэр къызыхэщ сатырхэр хэт къигъуэтын?
Нап.207-208.Сатырхэм къеджэхук1э(ЕДЖАК1УИЩЫР ПСЫНЩ1ЭУ ТХЫГЪЭМ ЩЫЩ ПЫЧЫГЪУЭМ КЪОДЖЭ),Дахэнагъуэ и теплъэр сурэту егъэщ1ын.(ЗЫ ЕДЖАК1УЭМ СУРЭТЫР ЕЩ1)
Егъэджак1уэ:Сыт хуэдэ художественно-изобразительнэ 1эмал къигъэсэбэпрэ тхак1уэм Дахэнагъуэ и образыр къыщигъэлъагъуэк1э?
Зэрыжыф1эмк1э.Дахэнагъуэ ц1ыхубз щыпкъэщ.Хэт хуэвгъадэрэ фэ ар?
Еджак1уэ:Си анэм,си шыпхъум.
Егъэджак1уэ:Пэжщ,ц1ык1ухэ,мы тхыгъэр сценэм хуэгъэпсащ.Мы пьесэм лъэпкъ театральнэ искусствэм зиужьынымк1э икъук1э мыхьэнэхухэ и1эщ.Щоджэнц1ык1у Алий и ц1эк1э Налшык дэт театрым и мызакъуэу ар щагъэлъэгъуащ Москва 1957 гъэм,абы и ужьк1и нэгъуэщ1ыбзэхэмк1и зэрадзэк1ыурэ ар щагъэуващ ди къэралым и театр куэдми,нэгъуэщ1 къэралхэми-Англиеми,Болгариеми,Румыниеми.Ар и лъабжьэу композитор Молэ Владимир итха оперэр ди Музыкальнэ театрым щагъэуващ 1991 гъэм.
Словарнэ лэжьыгъэ.
Егъэджак1уэ:"Насып" псалъэм и мыхьэнэр псалъалъэк1э къыхегъэджык1ын.ЕДЖАК1УЭМ СЛОВАРЫМ АР КЪЫЩЕГЪУЭТРИ КЪОДЖЭ
Насып-арэзыныгъэшхуэ бгъуэтам къыуит щытык1э.
-Сыт хуэдэ псалъалъэ мыр?-Адыгэбзэ псалъалъэ,Москва,1999 гъэ.
-Хэт сымэ я 1эдакъэщ1эк1?
-Псалъэ дапщэ ит псалъалъэм?-Мин 31000
Егъэджак1уэ: "Ф1эхъусыр сытми и щыпэщ",-жи1ащ пасэрейм.Адыгэ сэлам хык1эхэм къыхэщу п1эрэ насыпыр?
-Насып къыздихьауэ тхьэм къыщ1игъэк1.
-Насып тегъуатэ ухъу.
Урысыбзэм мыпхуэдэ псалъэхэр дауэ къыхэщрэ?
-Да снизошлет нам счастье.
-Да будет счастье Вам.
Еджак1уэхэр гъэлэжьэн гупу,усэ егъэтхын псалъэхэу насып,анэ,дахагъэ къыхэщу.Синквейн.
Егъэджак1уэ: Нт1э,ц1ык1ухэ,илъэс мин зыбжанэ хъуауэ Дахэнагъуэ ди деж къок1уэ.Ди нобэм къэсауэ п1эрэ?
Егъэджак1уэ:Нт1э,къэсауэ щытмэ,сыт къытхуихьар?
Еджак1уэ:Абы къытхуихьащ насып?
Егъэджак1уэ:Фэ дауэ феплърэ,сыт насыпыр зищ1ысыр?
Егъэджак1уэ:Фыпсэу,ц1ык1ухэ.Насыпыр къызэрвгуры1уар къэдывгъэщ1ащ.
Видео мащ1эм къыщыдогъэлъагъуэ насыпыр ц1ыхухэм къазэрыщыхъур.
Иджы,ц1ык1ухэ,насыпым и мыхьэнэр фэ къызэрывгуры1уэм дедэ1уащ.Иджы сыхуейт фезгъэдэ1уэну ц1ыху зыбжанэм я гупсысэм к1эщ1у.
Егъэджак1уэ:Нт1э,ц1ык1ухэ,уи мурад къохъул1эн папщ1э сыт пщ1эн хуейр?
Еджак1уэ:Ар зы1эрыгъэхьэн,щ1эхъуэпсын,щ1эбэнын хуейщ.
Егъэджак1уэ:Пэжщ,ц1ык1ухэ,ф1ы зигу илъырщ гъащ1эм зи мурадхэр зэщ1а щыхъур.Сыт хуэдэ псалъэжь абы фигу къигъэк1ыр?
Яджар къызэщ1экъуэжын:Нт1э,ц1ык1ухэ,фэри гу зэрыфлъытащи,ц1ыхур насыпым сыт щыгъуи щ1экъун хуейщ.Аращ мы тхыгъэм гупсысэ нэхъыщхьэу щ1элъыр.
Насыпым и лъагап1эм фынэсыну,фи анэдэлъхубзэр ф1урылъу,хабэр фи 1эпэгъуу фыпсэуну,нобэ зи гугъу тщ1а нартхэми хуэдэу фи лъэужь мык1уэдыну сынывохъуэхъу.
СУНДУК Ц1ЫК1УМ ДО1ЭБЭРИ КЪЫДАХ
Хъыдэжэбз ц1ык1ухэр щ1алэхэм йохъуэхъу:
Лъэпщ и лъэщагъыр фи1эрэ
Л1ыгъэр фи нэрыгъыу-
гъащ1э дахэ къэвгъэщ1эну дывохъуэхъу!
Хъыджэбз ц1ык1ухэм щ1алэхэри йохъуэхъу:
Сэтэней удзу фыгъагъэу,
Сэтэней гуащэу фыпагэу,
насыпзащ1эу фыпсэуну дыфхуохъуахъуэ!
Егъэджак1уэ:Мы ди урокым къытхуеблэгъа хьэщ1эхэми дохъуэхъу мыбы лъэбакъуэу къачар насыпу яхуэбэгъуэну,узыншагъэ быдэ я1эу гъащ1э дахэ къагъэщ1эну!
Унэ лэжьыгъэ етын.
Нобэрей псалъэмакъым и к1эухыу К1ыщокъуэ Алим и "Насып" усэм сыкъыфхуеджэну сыхуейт:
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
Классщ1ыб еджэныгъэ
10-нэ классым
К1ыщокъуэ Алим
Зыгъэхьэзырар:
Шордакъ курыт школым
адыгэбзэмрэ литературэ мк1э
и егъэджак1уэ Татрокъуэ Хъ.
К1ыщокъуэ Алим теухуауэ еджак1уэхэм я1э щ1эныгъэм хэгъэхъуэн;
Анэм быным хуи1э лъагъуныгъэм и къарумрэ щ1ыхьымрэ К1ыщокъуэ Алим и усэхэм къызэрыщыгъэлъэгъуар;
Анэмрэ бынымрэ я зэхущытык1э къабзэр, ар хъумэн зэрыхуейр еджак1уэхэм гурэ псэк1э зыхегъэщ1эн.
Урокыр зэрек1уэк1ынур .
Урокым и пэублэ .
Темэмрэ мурадымрэ щыгъуазэ щ1ын.
Урок блэк1ахэм яджар къэпщытэжын .
1.К1ыщокъуэ Алим теухуа псалъэзэблэдз.
2.Зауэ зэманым Алим ныбжьэгъу пэж къыхуэхъуа усак1уэм и ц1эр.
3.Алим и адэц1эр.
4. Алим и 1устазу щыта усак1уэ.
5.К1ыщокъуэр къыщалъхуа къуажэр.
Жэуапхэр пэжмэ, къехыу фыкъеджэнущ Алим и унэц1эм.
2. Усэ сатырхэр и к1эм нэгъэсын.
Псэуну гъащ1э зыхуэфащэр
Мыувы1эу (к1уэхэр аркъудейщ).
Насып жыхуа1эр уэ зэгъащ1э
Насып (щ1экъуныр-арщ насыпыр)
Ф1ым хущ1экъуу ц1ыхур псэумэ,
Арщ ( псэунур псэук1аф1эу)
Абы шырыкъур сэ нэсхьэсмэ,
Ар сщыгъыу (сщ1ынущ ислъэмей).
3. Мы усэхэр зыхуитхар хэт?
Усэ къарук1э бийр бгъэсу
Лъагъуэ насыпым хуэпщ1ат,
Уигу щыплъэм уи 1эр нэмысу
Хэщ1ап1э дэнэ щыпщ1а?
Уи усэр ящ1э Дагъыстаным,
Уи ц1э щра1уэ Индие дыдэм.
Пхуэдэ щымы1эу ушу ябгэщ,
Уи къамэр мазэу пшэм холыдэ.
Къыщыхъум зауэ, дист зы абгъуи,
Зы гъуэгу дэ т1ури дытехьащ.
Дыкъащтэу тщ1акъым зыми к1эбгъуи,
Гугъуехь тхуэфащэр т1ууми тхьащ.
Нэгумэ Шорэ хъыбар мащ1э
И жьэгу удэсу уигъэщ1а?
Исмэхьил-Беик1 к1эщ1т и гъащ1эр,
Арщхьа ц1эры1уэ уэрщ зыщ1ар.
Уи нэпсхэр зэпе1эу,
Уигу щабэр къолъэт.
Шыпхъу ц1ык1ухэм яжо1эр:
Уи нак1эу зэлъахэм
Нэпс тезу лъэр йощ1.
Темэщ1эр етын.
Егъэджак1уэм и псалъэ.
К1ыщокъуэ Алим и анэм теухуа и гукъэк1ыжхэр.
Алим и анэм жи1э гущэкъу уэрэдыр.
Щ1ы щтари мэгыз,
Уэс къесым ессей,
А уаем сэ си гур
Уэ ф1ыуэ солъагъури,
Анэр зэрыхабзэщи, гу щабэщ, къуэм бэ1ут1э1уу къыпэщылъ псори абы и гущхьэм щегъэтк1у, абы 1эщ1ок1ри зэуап1эм щы1э щ1алэм хуожэ, зытриубгъуэу биишэм щихъумэн хьэзыру. Анэм и лъагъуныгъэм сэлэтым и къэлэныр нэхъри егъэтк1ий, зауэ 1энат1эм щымыбэлэрыгъыу егъэжан, ар л1ыгъэмрэ хахуагъэмрэ, напэмрэ щ1ыхьымрэ я уэчылщ.
Бий щхьиблу щ1алэм пиупщ1ахэм
И бжыгъэу вагъуэ бгъэм щолыд.
Ар плъэмэ-и къуэр къэк1уэжауэ
Вагъуиблу хэлъым дыщи хэтщ.
Нэхуап1эу къэсыжа и къуэр къыщхьэщытщ, арщхьэк1э анэм ар зэк1э и ф1эщ хъуркъым, игу
Си гъунэгъуу къак1уи уэ къэт1ысыт,
Къащтэ дзасэр, лыпц1эр сэ згъэжьэнщ.
Сыт хуэдэ адыгэ нэщэнэ мыбдеж усак1уэм къигъэлъагъуэр?
Пэжщ, жьэгу пащхьэм дэсу лыр дзасэк1э гъэжьэныр адыгэхэм я зэхущытык1э гъунэгъур куууэ къэзы1уатэ нэщэнэхэм ящыщщ.
Бийм зэрипхъуащи уи унэр,-
Анэм ар же1э, - си щ1алэ,
Ущысп1а жьэгур маф1эншэщ,
Шэс зумы1эжьэу пщ1эгъуалэм.
дыщисым деж , дэ къыдгуры 1 уэркъым абыхэм я лъап 1 агъыр . Иужьк1э зэрыжа1эщи, ды1эбэмэ, дылъэ1эсыжынкъым. Аращ усак1уэм мыпхуэдэу щ1итхыр:
Си анэр гъыуэ ныск1элъык1эу:
Щыжи1эм сщ1акъым и лъэп1агъыр
Иджы 1эфрак1эм содзэкъэж.
А си анэ дыщэуэ,
А си дыщэ к1анэ.
Усак1уэм анэр дыщэм пищ1у аракъым , ат1э анэм нэхърэ нэхъ лъап1э, нэхъ дахэ, нэхъыф1 зыри зэрыщымы1эр къигъэлъагъуэу аращ.
Анэм теухуа усэхэм К1ыщокъуэм къызэригъэлъэгъуащи, гъунапкъэншэщ анэм и лъагъуныгъэр. Ат1э апхуэдиз лъагъуныгъэ къытхузи1э анэхэм дауэ дахущытын хуей?
Анэм теухуауа сыт хуэдэ псалъэжьхэр фщ1эрэ?
Анэ лъагъуныгъэм дыщехъумэ гъащ1эм и лъэпощхьэпо куэдым, ди псэр къегъэхуабэ, дещ1 нэхъ гу къабзэ, щабэ, бэшэч. Анэ лъагъуныгъэр ещхьщ псынэпс къабзэм, гъуэгугъэлъагъуэ вагъуэм.
Мис а псоращ дэ анэм и пащхьэм щытхь жэуапыр щ1эиныр.
Дэтхэнэ бынми ди къалэн нэхъыщхьэщ анэр гулъытэншэ дымыщ1ыныр, нэхъ гумащ1эу дахущытыныр, дахуэсакъыныр, я жагъуэ зэи дымыщ1ыныр.
Тхыгъэ хьэлэмэтхэр зи къалэмыпэм къыщ1эк1а, Къэбэрдейм и къуэ щэджащэ К1ыщокъуэ Алим и ц1эри и тхыгъэхэри мык1уэдыж ф1ыгъуэу дунейм къытенащ. Ахэр псэунщ адыгэбзэр псэухук1э. Алим хужа1ащ псалъэ дахэ куэдхэр. Абыхэм ящыщ зыщ Къагъырмэс Борис Алим хуищ1а фэеплъ усэр:
Читайте также: