Ике телем ике канатым сочинение

Обновлено: 30.06.2024

Оценить 834 0

Внеклассное мероприятие для русскоязычных учащихся

“ Ике телем-ике канатым”

1)дать понять необходимости знания двух языков: русского и татарского;

2)показать сходство и связь между двумя языками;

3)воспитывать у детей любовь к языкам, культуре двух народов через

народное творчество: сказки, пословицы, песни и др.

1)портреты поэтов: Г. Тукая , А. С. Пушкина;

2)Интерактивная доска, музыкальное сопровождение;

3)Выставка книг Г. Тукая, А. С. Пушкина; словари русско-татарского языков;

и татарском языках:

«ЗИ РӘКЛӘР”, “ТАПКЫРЛАР”;

“ РУССКИЙ ЯЗЫК-НАСТОЯ ЩИЙ, СИЛЬНЫЙ,

ГДЕ НУЖНО-СТРОГИЙ, СЕРЬЁЗНЫЙ,

«Мощь и величие татарского и русского языков является

неоспоримым свидетельством великих жизненных сил

татарского и русского народов, их высокой

ПРОГРАММА ДЛЯ ВЕДУЩЕГО.

Наш сегодняшний праздник мы посвящаем этим двум языкам.И назвали мы его:

“ ИКЕ ТЕЛЕМ-ИКЕ КАНАТЫМ” - “Два языка-два крыла”.

2. Укучылар татар һәм рус телләрендә шигырьләр укыйлар.

1)Культура каждого народа

Жемчужина добра.

Татарский ласковый язык

Всем выучить пора.

2)Взрослый ты или ребёнок,

Ты должен понимать-

Раз в Татарстане живёшь,

Татарский надо знать.

3) Туган оясыннан аерылган кош

Кайтырына мәңге юл тапмый.

Туган телен яратмаган кеше

Башкаларның телен яратмый.

4)Чтобы занимать какой-то пост,

Людьми руководить,

Ты на обоих языках

Обязан говорить.

5)Тату булу һә рчак кирәк икән

Кайда барсаң,кайда йөрсәң дә.

Инглиз һәм татар телен белү кирәк,

рус телен яхшы яхшы белсәң дә.

6)Татарча да яхшы бел,

Русча да яхшы бел.

Икесе дә безнең өчен

Иң кирәкле затлы тел.

7)Тел кешене дус итә,

Бер-берсенә беркетә.

Белегез рус телен

Һәм өйрәнегез татар телен.

8)Төрле-төрле телдә сөйләшсәк тә,

Төрле-төрле милләт булсак та,

Тик бер безнең туган илебез,

Тик бер безнең туган җиребез:

Ул- Татарстан!

3. Алып баручы а)командалар белән таныштыра:

“ ЗИРӘКЛӘР”(1 команда укучылары исемнәре);

“ ТАПКЫРЛАР( 2 команда укучылары исемнәре);

б) судьялар белән таныштыра(3 югары сыйныф укучысы һәм укытучылар).

4.1 тур-кем беренче бирелгән хәрефләрдән җөмлә төзи?-1 очко.

М, Е, Л, Е, Т, Е, К, И -М, Ы, Т, А, Н, А, К, Е, К, И.

5.2тур-кем беренче һәм дөрес җавап бирә -1очко(дөрес тәртиптә урнаштырырга)

1) ОСНОВАНИЕ КАЗАНИ;

2)КРЕЩЕНИЕ РУСИ;

3)ПЕРВЫЙ ПОЛЁТ ЧЕЛОВЕКА В КОСМОС;

4)БОРОДИНСКАЯ БИТВА;

5)ВЕЛИКАЯ ОТЕЧЕСТВЕННАЯ ВОЙНА.

6.ТАМАШАЧЫЛАР БЕЛӘН УЕН “ТАТАРСТАН”(бирелгән сүздәге хәрефләрдән яңа сүзләр төзү).Җиңүчегә-приз.

7. Жюри 1-2нче турларга нәтиҗә ясый.

8. Җыр тыңлау “МИН ЯРАТАМ СИНЕ,ТАТАРСТАН”. (Р.Рәкыйпов шигыре,Р.Андреев көе.)

Мин яратам сине,Татарстан,

Ал таңнарың өчен яратам,

Күк күкрәп,яшен яшьнәп яуган

Яңгырларың өчен яратам.

Мин яратам сине,Татарстан,

Горур халкың өчен яратам,

Җан эреткән,әнкәм телең өчен,

Татар телең өчен яратам.

Мин яратам сине,Татарстан,

Киң күңелле Казан каласын.

Илем бакчасында,Татарстан,

Ал канәфер булып янасың.

9.3тур: Татарстан һәм Казан турында сорауларга җавап бирү.

” Зирәкләр”командасына соралар:

-Казанда ничә район бар?

-Татар дәүләт академия театы кем исемен йөртә?

-Казан университеты кайчан ачылган?/1805,1806,1804/

-Кайчан Татарстан халкы Республика көнен билгеләп үтә?

-“Казан” утасында ни бар?

-Татарстан флагында нинди төсләр бар?

-Сөембикә манарасы ничә катлы?

-Татаррстан гимнының авторы кем?

-Бөтен дөн ь яга танылган татар балетмейстеры кем?

-Казан университетының беренче ректоры кем?

“ Тапкырлар”командасына сораулар:

-Казада ничә театр бар?

-Опера һәм балет театры кем исемен йөртә?

-Татарстан Дәүләт музее кайчан ачыла?/1864, 1894, 1876/

-Казанга ничәнче елда 1000 яш ь тулды?

-“Татарстан” уртасында нәрсә бар?

-Татарстан гербында нәрсә сүрәтләнгән?

-Җиде катлы манара исемен йөртүче ханбикә кем ул?

-Татарстанның дәүләт гимны кайчан кабул ителә?

-Казан Кремле янында кайсы язучыга һәйкәл келган?

-Татарстан Республикасының беренче Президенты кем?

10.4тур (Татар теле һәм әдәбияты буенча биремнәр).

1)Спроси:тепло ли в школе? Спроси:холодно ли на ули це?

-мәктәптә җылымы? -урманда салкынмы?

-мәктәптә җылыме? -урамда салкынмы?

-сыйныфта җылымы? -урамда җылымы?

-мәктәп җылымы? -уамда җылыме?

2)Җөмләне тәмамлагыз:

-Шампунь белән. Тарак белән.

А)идән юам,б)чәч юам,в)чәч тарыйм,г)кул юам,д)юынам,е)бит сөртәм.

3)Буш урынга тиешле кушымча куегыз:Минем аш. килә.(ейсем,ыйсым,ым)

Тәрҗемәнең кайсысы дөрес түгел:урманда-в лесу;урманга-в лес;урманнарда-в лесу.

4)Хатаны табыгыз:кибеткә-юнәлеш килеше;каләмне-урын-вакыт килеше;мәктәпнең-иялек килеше.

5)”Туган тел” шигыренең авторы кем?

6)Казанда нинди язучыларның музейлары бар?

7)”Моабит дәфтәре”нең авторы кем?

11.Тамашачылар белән уен(дөрес җавапка-приз):

-“Су анасы”әкиятен кем язган?/Г.Тукай/

-Татар халкының бәйрәме./сабантуй/

-Яңа ел кайчан башлана?/1нче гыйнварда/

-Җиләккә кайчан баралар?/җәй көне/

-Елның ничә фасылы бар?/4/

-Мәктәптә эшли,балалар укыта.Кем ул?

-М.Җәлил кем ул?

-Татарстанда дәүләт теле нинди?

-Кыш көне нәрсә ява?

-Россиядә Президент кем?

12 Жюри 3-4 нче турларга нәтиҗә ясый.

13 .5тур 2конкурстан тора:

1)конкурс “СКАЗКИ ПУШКИНА И ТУКАЯ”:

- Сколько раз закидывал старик невод в тот день,когда поймал золотую рыбку?

-С какими словами царица обращалась к волшебному зеркалу?

-Как звали сына царя Салтана?

-Сколько раз посылала старуха старика к рыбке?

-За какую плату согласился работать Балда?

-Имя героя сказки «Ш үрәле”.

-Что украл мал ь чик на берегу реки у водяной?

-Кому пренадле жала золотая гребень?

2)конкурс по знаниям русского языка:

-Выберите “лишнее” слово-определение,обращение,дополнение;

-приставка,лексика,суффикс.

-Раскройте скобки :(с)горы (с)бежал поток проворный.

Язы (до)Киева(до)везёт.

3)Превратите “Ночь” в “День”; “Каз” в “Көн”,изменяя в ка ж дом слове толко одну букву.

4)Закончите пословицу:

-“Не гордись званием. ”;

-“Терпение и труд. ”;

-“По одёжке встречают. ”;

-“Что написано пером. ”;

-“Кем эшләми. “;

14 “Туган тел”җыры.

И туган тел,и матур тел,

Әткәм,әнкәмнең теле.

Дөньяда күп нәрсә белдем

Син туган тел аркылы.

Иң элек бу тел белән

Әнкәм бишектә көйләгән.

Аннары төннәр буе

Әбкәм хикәят сөйләгән.

И туган тел!Һәрвакытта

Ярдәмең берлән синең.

Кечкенәдән аңлашылган

Шатлыгым-кайгым минем.

15. 5турга нәтиҗә һәм барлык биремнәргә йомгак ясау.

Алып баручы:Кадерле дуслар!Бәйрәмебез ахырына якынлашты.Мин сезне бүгенге бәйрәмебез белән тәбрик итәм һәм уңышлар телим

Дорогие друзья! .Вот и подошёл к концу наш праздник.Большое спасибо вам за участие в нашем празднике.Мощь и величие татарского и русского языков является неоспоримым свидетельством великих жизненных сил татарского и русского народов, их высокой национальной културы и славной исторической судьбы.

Для учеников 1-11 классов и дошкольников
Бесплатные сертификаты учителям и участникам

-Укучыларда Туган илг ә, ана телләренә һәм рус теленә карата

кызыксыну һәм хөрмәт тәрбияләү; балаларның иҗади сәләтләрен

үстерү, милли үзаң, милли горурлык хисләре булдыру;

Бурычлар: хал ы кларыбызның бай, рухи мирасын барлауга ихтыяҗ

тудыру; төрле телләрдәге җырлар, шигырьләр аша

укучыларда ана телләрен өйрәнү, аны ярату, хөрмәт итү

Җиһазлау: музыкаль бизәлеш, “Иң татлы

тел-туган тел”, “Теле барның- иле бар”, “Туган телем –

киңдер сиңа күңел түрем” плакатлары.

-Сәхнә бизәү өчен татар халкының сөлгеләре, кул эшләре, татар халык ашлары, өстәл, тәрәзә макеты, койма, шарлар, милли киемнәр, гармун, балалайка, фонограмммалар, урындык, әкият геройлары өчен киемнәр, атрибутлар, магнитофон, кирәкле аппаратура, плакатлар.

Здравствуйте, ува ж аемые гости! У нас сегодня открытое мероприятие на тему “Ике телем- ике канатым” (Два языка- два крыла). Реч ь пойдет о двух государственных языках: о русском и татарском.

- Балалар, әйтегез әле, без ничә телдә сойләшә һәм аралаша алабыз?

-Бик дөрес, рус һәм татар телләрендә.

Балалар безгә кунаклар килгән. Әйдәгез әле, без алар белән ике телдә дә исәнләшик. Башта татар телендә, чөнки ул безнең ана телебез.

Ә хәзер рус телендә.

-Балалар, уйлап карагыз әле, без ни өчен ике телдә сөйләшәбез? Яле кем әйтер? (Балалар җаваплары)

-Бик дөрес,балалар. Татар теле -безнең туган телебез, әби-бабайлар сөйләшкән, әти-әниләр бишек җырлары җырлаган, әкиятләр сөйләгән тел. Рус теле-безнең икенче дәүләт телебез. Без төрле милләт халыклары яшәгән республикада яшибез:рус,татар,чуваш, мари, удмурт, мордва һ.б. Бу тел безгә барлык халыклар белән аралашу чарасы булып тора. Рус теле безне башка халыклар белән берләштерә.

Ә хәзер, балалар, рус теле һәм татар телендә бер-берсенә охшаган сүзләрне искә төшереп үтик. Мин сезгә рус телендә әйтермен, ә сез миңа татар телендә җавап бирерсез. Мисаллар:стол-өстәл, тарелка-тәлинкә, машина- машина, штаны-ыштаннар, башмаки-башмаклар, пальто-пәлтә, солома- салам, кровать-карават, печка- мич, мак-мәк, тополь-тупыл һ.б.

Рус теленнән кергән, көнкүрештә күпләп кулланыла торган сүзләребез дә бар, менә алар: телевизор,телефон, радио, пианино, магнитофон, лампочка, люстра, парта һ.б.

-Балалар, без сезнең белән рус һәм татар телләре турында сөйләштек, ә хәзер авыздагы телебезне дә эшкә җигеп алыйк. Тизәйткечләр әйтеп карыйк:

Мич башында биш мәче,

Биш мәченең биш башы,

Биш мәченең биш башына

Ишелмәсен мич ташы.

Башым бәрдем баганага.

Ә безнең Гүзәл рус телендә тизәйткеч белә. Әйдәле, Гүзәл, әйтеп күрсәт әле дусларыңа.

-Кукушка кукушонку купила капюшон.

Надел кукушонок капюшон,

Как в капюшоне он смешон !

Следую щ ая игра называется “Шар” . Я вам расскажу одно стихотворение.

Вместе с вами мы выучим его, затем я усложняю игру: некоторые слова мы будем заменять движениями. Будьте внимательны.

Летел, летел по небу шар,

По небу шар летел.

Но знаем мы: до неба шар

Никак не долетел.

Молодцы, ребята! А сейчас, дорогие гости, мы вам покажем, чему мы научились на наших занятиях.

(“Туган тел” көенә рус, татар милли киемнәрендә балалар сәхнәгә уза)

Халкым теле миңа- хаклык теле.

Аннан башка минем телем юк.

Илен сөймәс кенә телен сөймәс,

Иле юкның гына теле юк.

“Туган тел” җыры башкарыла.

Шушы исем белән

Җирдә яшәү үзе бер бәхет.

Яшибез без җирдә

Бар халыклар белән берләшеп.

Туган телемдә сөйләшеп

Яшим мин туган илдә.

“Туган ил” дигән сүзне дә

Әйтәм мин туган телдә.

“Балам!”-диеп туган телдә

Эндәшә миңа әткәм.

Мин туган телдә әйтәм.

Дөн ь яда иң-иң матур ил

Ул- минем туган илем!

Дөн ь яда иң-иң матур тел

Ул- минем татар телем!

“Татар телем!” җыры башкарыла.

(Н. Мәдъяров сүзләре, В.Агапов көе)

Заман миңа: “Югарыга мен!”-дип

Ике канат биреп үстерде.

Канатымның берсе- татар теле,

Икенчесе- бөек рус теле.

Татарча да яхшы бел,

Русча да яхшы бел.

Икесе дә безнең өчен

Иң кирәкле затлы тел.

Татарчасы- туган тел,

Безгә газиз булган тел.

Сине сөя торган тел.

Безнең тел ул хезмәт җырын җырлый,

Нур балкыта тормыш күгендә.

Бөтен дөнья дулкынланып тыңлый

Сөйләшкәндә урыс телендә.

“Край родной”-җыры башкарыла.

То березка, то рябина,

Куст ракиты над рекой.

Край родной, навек любимый,

Где найдешь еще такой.

Коль язык ты знаешь русский,

Всяк поймет тебя при встрече.

Хоть объезди всю страну.

Русская речь полна величья,

В ней прекрасных слов богатство,

За то, что красив и могуч,

За то, что, как солнце, велик,

За слово, как солнечный луч,

Люблю тебя, русский язык!

Великое русское слово!

В нем вижу я Пушкина лик,

В нем вижу я лик Толстого.

(Пушкин сыйфатында бала чыга)

Я памятник себе воздвиг нерукотворный,

К нему не зарастет народная тропа.

Вознесся выше он главою непокорной

( Арткы планга китә, кулында каурый-каләм)

“Сказка о рыбаке и рыбке”- өзек.

(Выходит старик, закидывает 3 раза невод)

Отпусти ты, старче, меня в море,

Дорогой за себя дам откуп.

Откуплюсь, чем только пожелаешь.

Бог с тобою, золотая рыбка!

Твоего откупа мне не надо;

Ступай себе в синее море,

Гуляй там себе на просторе.

(под тревожною музыку продолжает)

Совсем вздурилась моя старуха,

Сперва она просила новое корыто,

Потом подавай ей новую избушку,

Затем захотела быть столбовою дворянкой,

Далее вольною царицей,

Что мне делать с проклятою бабой?

Уж не хочет быть она царицей,

Хочет быть владычицей морскою,

Чтобы жить ей в окияне-море,

Чтобы ты сама ей служила

И была бы у ней на посылках.

Сказка ложь, да в ней намек!

Добрым молодцам урок.

(Көй алышына. Г.Тукай ролендә бала чыга).

Пушкин илә Лермонтовтан үрнәк аламын,

Әкрен генә югарыга үрелеп барамын.

(Утыра, яза башлый, уйлана)

Нәк ъ Казан артында бардыр бер авыл Кырлай, диләр .

Җырлаганда көй өчен “тавыклары җырлай” диләр.

(Былтыр чыга, аның артыннан Шүрәле)

Шүрәле?!Сиңа миннән ни кирәк?

Бер дә шикләнмә, Егет, син, мин карак-угъры түгел;

Тик шулай да мин бигүк туг ъры түгел.

Яш ь егет! Килче икәү уйныйк бераз кети-кети.

Яхшы, яхшы, сүз дә юктыр. Мин карышмыйм, уйныймын.

Тик сине шартыма күнмәссең, диеп уйлыймын.

Тиз уйныйкчы, зинһар, нәрсә кушсаң да күнәм.

Яхшы, тыңлап тор:

Әнә, шунда бар бик юан бер бүрәнә.

Бүрәнәнең бер очында бар әчелгән ярыгы.

Шул җиреннән нык кына тот,

(Шүрәле шартны үти, Былтыр аның кулын кыстыра)

Кысты, хәрап итте явыз “Былтыр” мине,

Аһ, үләм бит, коткарагыз!

Кысканга былтыр, кычкыралармы быел?

Тел кешене дус итә,

Бел, балам, син рус телен

Һәм онытма үз телең.

“Әби белән бабушка” биюе.

Здравствуй, Бибинур! Вот тебе гостин ц ы принесла и друзей привела.

И, әйбәт булган, Кәтринә! Бергәләп уйнап-җырлап алырбыз. Әйдәгез әле,балалар, әйлән-бәйлән уйныйбыз.

“Ак каен” җыры башкарыла.

“Во поле береза стояла” җыры башкарыла.

Әйдәгез, мәкаль әйтешеп алыйк.

Алинә (татар киемендә):

Бердәм өйдә бәрәкәт була.

Илфат (рус киемендә):

Не нужен и клад, если в сем ье лад.

Кайда бердәмлек- шунда көч!

Дружно не грузно, а врозь хоть брось.

Иленнән аерылганның канаты каерылган.

Без родины милой будешь птицей бескрылой.

Берг ә: Поиграем!

(Музыка астында әби йөзек сала)

Йөзек кемдә йөгереп чык! Фәниләгә нинди жәза бирәбез?

Татар халык җыры “Шома бас”.

Җырла-җырла дип әйтәсез.

Сезгә нинди җыр кирәк?

Сезнең өчен җыр җырларга

Сандугач теле кирәк.

(Бабушка йөзек сала)

Колечко-колечко, выгляни в окошко!

Колечко у Эльмира.

Бергә: Пуст ь танцует.

Рус халык биюе башкарыла.

Колечко-колечко, выгляни в окошко!

Колечко у Гульнары.

Я частушки спою.

Ох ты матушка-Россия,

До чего ж ты хороша!

Хоть и плохо мы живем,

Зато пляшем и поем.

Если б не было воды,

Не было б и кружки.

Если б не было девчат,

Кто бы пел частушки?

Тагын бер генә уйныйк әле.

Әби: Йөзек кемдә- сикереп чык!

Татар халык биюе.

Тукмак тәгәрәтү уены уйнала. (Балалар түгәрәккә басалар, уртада берәү тукмак тәгәрәтә. Тукмак кемгә карап туктала, шуңа җәза бирелә) (Айнур-“Заяц” шигыре. Әби-“Алдавыч әкият”)

Туган тел – һәркем өчен кадерлн булган бөек хәзинә. Ул – халкыбызнең рухи көзгесе. Шушы телдә милләтнең бөтен балалары, гореф-гадәтләре генә түгел, үткәне, бүгенгесе, киләчәге дә.

Туган телем – назлы гөлем.

Фазлыева Альбина Рәдүс кызы

Дүртөйле шәһәренең 3 санлы гимназиясе

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

И туган тел, и матур тел,

Дөньяда күп нәрсә белдем

син туган тел аркылы.

Үзенең туган телгә булган мәхәббәтен татар халкының бөек шагыйре Габдулла Тукай әнә шулай матур итеп язган. Чынлап та, туган телне ярату – Туган илне, әткәй-әнкәңне ярату белән бер.Юкка гына туган телне ана теле дип йортмиләр шул!

Туган тел төшенчәсенә зур мәгънә салынган. Ул – Ватан, туган җир, ата-ана сүзләре белән бергә торган бөек, изге һәм кадерле сүз. Туган телне тугач та ишетә һәм өйрәнә башлыйсың, шуңа күрә аны туган тел дип атыйлар да. Әйе, туган тел - иң татлы тел, “Ана теле бер булыр” бу мәкаләдә дә шуны күрәбез. Баласы карынында чагында ук анасы аңа төрле әкиятләр сөйли, җырлар җырлый, аның белән сөйләшә. Дөньяга тугач, бала үзенчә ниндидер авазлар чыгарып ята, аннары җайлап үзенең туган телендә сөйләшә башлый. Ул телгә баланы, башлап аның иң газиз кешесе – анасы өйрәтә, иркәли,юата. Туган телне сөяргә, хөрмәт итәргә, горурланып яшәргә дә ана өйрәтә.

Туган тел! Нинди гүзәл, матур, йомшак, бөек сүз! Һәр милләтнең үз туган теле була: марыйларныкы – марый, чуашларныкы – чуаш, башкортларныкы – башкорт. Ә безнең туган телебез – татар теле! Әйе, татар теле: җырдай моҗлы, кызлар кебек шат чырайлы, ачык йөзле татар теле. Ул бик борынгы һәм бай телләрнең берсе, шуңа күрә без аның белән горрланып яшәргә тиешбез. Туган тел турында берсеннән-берсе матур шигырьләр, җырлар, мәкальләр бар. Шагыйрь Наҗар Нәҗми “Туган тел” шигырендә шундый матур юллар яза:

Туган җирең – Идел буе

Һәр телнең бар Туган иле.

Туган җирең кебек назлы,

Җырдай моңлы татар теле.

Туган тел – иң татлы тел,

Туган тел – иң тәмле тел,

Тәмле дип: телең йотма!

Туган телне онытма!

Нинди сихри юллар бу! Дөньяда һәр кеше үз телен яхшы белеп, аңа хезмәт итәргә тиеш, бозмаска, телне саф, чиста итеп куллана белергә тиеш. Тел – кешенең юлдашы гомерлеккә! Кеше беренче чиратта үз телен әйбәт белергә тиеш, ә аннан инде бүтәннәрен. Хәзерге вакытта туган телне онытучылар, бозучылар да күп. Мондый кешеләр безнең телебезне ямьсезлиләр, чит тел сүзләре кушып сөйләшәләр. Бу бик начар хәл. “Инсафлының теле саф”, - диләр бит.

Акыллы, тәртипле кеше, минемчә, беркайчан да үз телен бозмаячак та, онытмаячак та. Рәхәтләнеп үз туган телеңдә сөйләшү – үзе бер бәхет түгелме соң?

1-дать понять необходимости знания двух языков : русского и татарского;

2-показать сходство и связь между двумя языками;

3-воспитывать у детей любовь к языкам, культуре двух народов через

народное творчество: сказки, пословицы, песни и др.

Содержимое разработки

Интеллектуальная игра

Цели и задачи:

1-дать понять необходимости знания двух языков : русского и татарского;

2-показать сходство и связь между двумя языками;

3-воспитывать у детей любовь к языкам, культуре двух народов через

народное творчество: сказки, пословицы, песни и др.

Оборудование:

а) портреты поэтов : Г.Тукая, А.С.Пушкина

б) презентация; музыкальное сопровождение;

в) выставка книг Г.Тукая , А.С.Пушкина; словари русского и татарского языков;

Предварительная подготовка: составление презентации; оформление зала ; выбор жюри; работа над выразительным чтением стихотворений;

Литература: ж.”Мәгариф”-2009г.,”Сценарии классных часов” М.2009г., Газета “ Ачык дәрес”- 2011г.

Х О Д И Г Р Ы.

Ежегодно 21 февраля отмечается Международный день языков. И сегодня мы собрались, чтобы показать насколько хорошо мы знаем два языка - татарский и русский, которые являются у нас в Татарстане государственными. А значит, оба языка для каждого живущего в Татарстане важны. И необходимо стремиться хорошо их знать . Вот уже несколько лет вы учите татарский язык, а русский язык является вашим родным языком, и вы постигаете законы русского языка, учитесь правильно и красиво говорить.

Наш праздник мы посвящаем этим двум языкам. И назвали мы его:

Учащиеся читают стихи:

Татарча да яхшы бел,
Русча да яхшы бел.

Икесе дә безнең өчен
Иң кирәкле затлы тел.

С русскими в веках мы породнились
Словарём, языком обменялись.
Одни у нас песни родились,
И события одни воспевались.

Если ты хочешь судьбу перестроить,
Если ты ищешь отрады цветник ,
Если нуждаешься в твёрдой опоре-
Выучи русский язык!

Он твой наставник великий , могучий,
Он переводчик, он проводник.
Если штурмуешь познания кручи-
Выучи русский язык!

Начало игры

Ведущий - а) знакомство с командами:

2-ая команда- “КИМ”- (имена участников 2- ой команды)

б) знакомство с судьями-(состав из 3 старшеклассников и учителей татарского языка и русского языка)

1тур-объяснение задания(кто раньше и правильно ответит-1 очко)

Этот вопрос для команд“КШИ”һәм“КИМ”.
Из данных слов составьте словосочетание

М,Е,Л,Е,Т,Е,К,И –М,Ы,Т,А,Н,А,К,Е,К,И

2тур-вопросы по истории (кто раньше и правильно ответит-1очко).

Расположите в хронологическом порядке:

1 -основание Казани
2-крещение Руси
3-первый полёт человека в космос
4 -Бородинская битва 5- Великая Отечественная война

игра со зрителями-” ТАТАРСТАН ” (из данного слова составить как можно больше слов; побеждает тот, кто назовёт последнее слово - приз).

СЛОВО ЖЮРИ - ОБЪЯВЛЯЕТСЯ РЕЗУЛЬТАТ -1, 2 ТУРОВ.

Ведущий - А сейчас учащиеся прочитают стихи о ТАТАРСТАНЕ и о КАЗАНИ.

Идел ярларына нурлар сибеп,
Матур итеп ата бездә таң.
Таң шикелле якты туган илем,
Бәхет биргән җирем Татарстан

Эй, Казаным,эй, башкалам
Зур тарихлар шәһите.
Халкыбызның көче сине
Юк урында бар итте.

3тур-посвящается нашей малой Родине Татарстану и родному городу Казани.

ВОПРОСЫ ДЛЯ КАЖДОЙ КОМАНДЫ ОТДЕЛЬНО(читаются вопросы на интерактивной доске). Участники дают ответ.

Билгеләнгән вакыт эчендә(2минутта) түбәндәге сорауларга дөрес җавап бирегез !

“КШИ”- командасына сораулар:

1-Казанда ничә район бар?

2-Татар дәүләт академия театры кем исемен йөртә?

3-Казан университеты кайчан ачылган?(1805,1806,1804)?

4-Ничәнче августта Татарстан халкы Республика көнең билгеләп үтә?

5-”Казан” уртасында ни бар?

6-Татарстан флагында нинди төсләр бар?

7-Сөембикә манарасы ничә катлы?

9-Бөтен дөньяга танылган татар балетмейстеры кем?

10-Казан университетының беренче ректоры кем?

“КИМ” командасына сораулар:

1. Казанда ничә театр бар?

2. Опера һәм балет театры кем исемен йөртә?

3. Татарстан Дәүләт музее кайчан ачыла?(1864,1894,1876)

4. Казанга ничәнче елда 1000 яшь тулды?

6. Татарстан гербында нәрсә сурәтләнгән?

7. Ханбикәнең җиде катлы манарасы кем исемен йөртә ?

8. Татарстанның дәүләт гимны кайчан кабул ителә? (1993,1994,1995)

9. Казан Кремле янында кайсы язучыга һәйкәл куелган ?

10. Татарстан Республикасының беренче Президенты кем ?

4 тур- ВОПРОСЫ ПО ТАТ.ЯЗЫКУ И ТАТ.ЛИТ-РЕ

(читаются вопросы каждой команде).

1-Спроси тепло ли в школе ?
А) мәктәптә җылымы?
Б) мәктәптә җылыме?
В)сыйныфта җылымы?
Г) мәктәп җылымы ?

2-Спроси холодно ли на улице?
А) урманда салкынмы ?
Б) урамда салкынмы ?
В) урамда җылымы ?
Г) урамда җылыме ?

3-Җөмләне тәмамлагыз:
Шампунь белән .

А) идән юам Б) чәч юам
В) чәч тарыйм Г) кул юам

4-Җөмләне тәмамлагыз:
Тарак белән .

А) юынам Б) бит сөртәм
В) чәч тарыйм Г) теш чистартам

5-Буш урынга кирәкле кушымча куегыз:

Минем аш. килә .
А)-ейсем, Б)-ыйсым В)-ым

6-Тәрҗемәнең кайсы дөрес түгел:

А)урманда-в лесу Б)урманга- в лес
В) урманнарда- к лесу

А)кибеткә- юнәлеш килеш
Б)ручканы-урын-вакыт килеш
В)мәктәпнең- иялек килеш

9- Казанда кайсы татар язучыларның 10-”Моабит дәфтәрләре” дип йөртелә торган музейлары бар? циклының авторы кем?

Игра со зрителями ( читаются вопросы,правильный ответ-приз).

1-”Су анасы”әкиятен кем язган ? (Г.Тукай)
2-Татарларның җәйге бәйрәме ? ( Сабантуй)
3-Яңа ел кайчан башлана ? (1 гыйнварда)
4-Җиләккә кайчан баралар ? (җәй көне)

5-Елның ничә фасылы бар ? ( дүрт)

СЛОВО ЖЮРИ – ОБЪЯВЛЯЕТСЯ РЕЗУЛЬТАТ- 3,4 ТУРОВ.

5 тур - СОСТОИТ ИЗ 2 КОНКУРСОВ:

1-Сколько раз закидывал старик невод в тот день ,когда поймал золотую рыбку?
2-С какими словами царица обращалась к волшебному зеркальцу?
3-Как звали сына царя Салтана?

2- КОНКУРС - ПО ЗНАНИЯМ РУССКОГО ЯЗЫКА;

2-раскройте скобки:

Что написано пером, …

5- отгадайте слово:

СЛОВО ЖЮРИ - ОБЪЯВЛЯЕТСЯ РЕЗУЛЬТАТ- 5 ТУРА.

ПОДВЕДЕНИЕ ИТОГА ИГРЫ – слово ЖЮРИ.

Ведущий : Кадерле дуслар!
Бәйрәмебез ахырына якынлаша . Мин сезне бүгенге бәйрәм белән тәбрик итәм Һәм уңышлар телим.
Дорогие друзья !
Вот и подошёл к концу наш праздник. Большое вам спасибо за участие в нашем празднике.

Мощь и величие татарского и русского языков является неоспоримым свидетельством великих жизненных сил татарского и русского народов , их высокой национальной культуры и славной исторической судьбы.

Читайте также: