Акыллы ойрэнер акылсыз ойрэтер сочинение
Обновлено: 02.07.2024
Все устойчивые фразы, направленные на убеждение, влияние на массы, были придуманы народом, простыми людьми. В этой статье мы перечислили самые популярные татарские поговорки и пословицы с их точным переводом.
Пословица - краткое изречение или фраза, которые несут в себе глубокий, назидательный смысл. В отличие от поговорки, пословица всегда является законченной мыслью. Также пословица может призывать к каким-либо действиям.
1. Тырышкан табар, ташка кадак кагар - Кто старался, тот нашел, да и проткнул камень гвоздём.
Русские аналоги:
Кто постарался, тот и заколился
За двух поработаешь — за четырех поешь.
Кагу - забить, проткнуть
2. Әйткән сүз – aткaн ук . Невзначай брошенное слово, будто выпущенная стрела.
Русские аналоги:
Скажешь — не воротишь, напишешь — не сотрешь, отрубишь — не приставишь.
Слово, сказанное без соображения, подобно выстрелу без прицела.
3. Җил исми, яфрaк сeлкeнми
Не будет ветер дуть - листок не пошевелится.
Что нальешь, то и выпьешь.
Каково стукнешь, таково и отзовется
4. Син эшне сөйсәң, эш тә сине сөяр
Будешь любить свою работу- она вознаградит тебя.
Русские аналоги:
У работающего в руках дело огнем горит;
Рукам работа — душе праздник.
сөйсәң – (условие) полюбишь
5. Әйбeрнeң яңaсы яxшы, дусның искeсe яxшы . – Вещь лучше купить новую, а друга оставить старого.
Русские аналоги:
Проверенный друг - обычно старый друг.
Верный друг лучше сотни слуг.
6. Бaшлaнгaн эш – бeткән эш. – Приступить к делу- значит закончить его.
Русские аналоги:
Каково начало, таков и конец.
Не начавши - думай, а начавши - делай.
Самое главное в любой деятельности - начать с маленьких шагов. Именно так и достигаются большие результаты.
7. Бүгeн бaр, иртәгә юк. – Сегодня всё есть, а завтра ничего.
Русские аналоги:
Всякое время переходчиво.
Все до поры до времени.
8. Эшләп aшaсaң, aрыш икмәгe дә тәмлe. – Вкусен хлеб, когда его заработали собственным трудом.
Русские аналоги:
Труд человека кормит, а лень портит.
Кто трудится, тот и пользуется.
Татары - трудолюбивый народ. Пословица простая: всегда приятно наслаждаться своим трудом, а не чужим.
эшләү – трудиться не покладая рук
арыш икмәге – хлеб
тәмле – вкусный/ приятный
9. Кeмнeң aрбaсынa утырсaң, шуның җырын җырлaрсың. – К кому спутником сядешь - тому и будут песни петь.
Русские аналоги:
Кто заплатил, тот и повелевает.
җырлау – исполнять мелодии
10. Өрә бeлмәгән эт aвылгa бүрe китeрeр. – Если собака не умеет лаять, то в деревню придет лесной волк.
Русские аналоги:
Собака не будет лаять, тогда и волк забродит.
белү – понимать, знать
бүре – лесной волк
11. Әрем дә файдалы да була ала – И полынь бывает полезной.
Русские аналоги:
У каждой медали 2 стороны
әрем – трава (полынь)
12. Ватык чүлмәкне ябыштырып булмый. – Не получится соединить разбитый сосуд.
Русский аналог:
Упустишь огонь — не потушишь.
чүлмәк – сосуд/ чашка
13. Күңел күзе күрмәсә, маңгай күзе - ботак тишеге. Если на что-то смотришь без интереса, то глаз словно дупло в дереве (пустой).
Русские аналоги:
Как на что взглянешь, так и видишь.
Око видит далеко, а ум — еще дальше.
14. Агач – җимеше белән, кеше – эше белән. – Дерево известно своей плодовитостью, человек своими великими делами.
Күп укысаң, күп белерсең. Белмәү гаеп түгел, белергә теләмәү гаеп.
Күп укыган күп беләр.
Укымаган бер телле, укыган ике телле.
Беләгең белән екканчы, белемең белән ек.
Белем бәхетле итә.
Белемле кеше югалмас.
Белемнең чиге юк.
Китап – тормыш көзгесе.
Аю беләгенә ышана, Адәм белеменә ышана.
Белемлекнең чиге юк.
Белем тәжрибәдән туа.
Белем һәр куркынычны җиңә.
Беләктән белем көчле.
Китап галим-телсез мөгаллим.
Китапның белмәгәне юк.
Күп укыган күп белер.
Кояш җирне яктырта, уку кешене.
Уйламый уку-аңгыралык, укыганда икенчене уйлау-саңгыраулык.
Бер укыган кешегә ике укымаганны бирсәләр дә алучы юк.
Бүләк зур булмас, укыган кеше хур булмас.
Күп яшәгән ни белер, күп укылган-шул белер.
Укыган ил узар, укымаган ил тузар.
Укыган укыр, укымаган күрә сукыр.
Ата гыйлеме белән галим булып булмый.
Галим белгәнен әйтер, ахмак җиңгәнен әйтер.
Галим булу җиңел, адәм булу читен.
Галим булсаң, галәм синеке.
Берни белмәгән кеше һәрвакыт боек булыр.
Надан белмәсә дә кычкыра.
Наданга тик тору җавап.
Надан кеше-сукыр тавык.
Надан кеше хайван белән бер.
Надан кеше-яман кеше.
Бер галим йөз наданны җиңәр.
Галим белән надан аермасы-карга белән былбыл аермасы.
Галим белсә сорый, надан белми дә,сорамый да.
Галимнең бер көне наданның бөтен гөмеренә тора.
Галим уйлар, надан ышаныр.
Йөз надан бер галимнең тырнагына тормас.
Ялкаулык, наданлык, фәкыйрьлек-бертуганнар. Яшьлегеңдә өйрәнмәсәң, картлыгыңда үкенерсең.
Өйрәнгән җирдә калмас.
Өйрәнмичә чабата да үреп булмый.
Өйрәнү бервакыттада соң түгел.
1. Все татары кроме я
2. нам татарам все равно, что крым, что крыматорий
7. Один татарин, в две шеренги, становись!
1Созгэк сыерга Ходай могоз бирмиБодливой корове бог рога не дает
2Кергенче чыгыунны уйлаПрежде чем войти, подумай, как выйдешь
3Аттан ала да туа, кара да туа
В семье не без урода
4Хаерчегэ жил дэ каршы
Нищему всегда ветер встречный
5Син дэ мулла, мин дэ мулла, атка печэн кем сала?
И ты мулла, и я мулла, кто ж накормит коня?
6Акыллы ойрэнер, надан ойрэтер
Умный будет учиться, глупый - учить
7Ата – белэк, ана - йорэк
Если отец – плечо, мать - сердце
- Для учеников 1-11 классов и дошкольников
- Бесплатные сертификаты учителям и участникам
“ Туган ягым – яшел бишек” әсәрендә язучы үзенең күңелле балачагын сурәтли. Күккә ашкан таулар артыннан, үзенең алтын күлмәген киеп, көн дә табигатьне сәламләүче кояшны, аның яктысында җемелдәүче чык тамчыларын, шулай ук авылның бөтен мәшәкатен күреп үсә Гомәр.
Балачак ул кеше гомерендә бер генә була. Шуңа күрә аның һәр мизгеле кадерле, алар бервакытта да онытылмыйлар. Һәр кеше аны сагынып, юксынып искә ала. Әлеге әсәрдә Гомәр Бәширов балачак образына бәйләп, туган авылын, татар халкының ел саен үткәрелеп килә торган изгедән-изге йолаларын, бәйрәмнәрен нечкәләп сурәтли, аңа мәхәббәтен белдерә. Минемчә, нәкъ менә шул гореф-гадәтләре белән үзенчәлекле ул “Туган ягым-яшел бишек” әсәре.
Туган ягында нинди генә бәйрәмнәре юк аның! Сабан туе дисеңме, ашлык чәчү, печән чабу, каз өмәләре, өйгә килен төшерү дисеңме. Аларның һәрберсе кадерле!
Җирләр кардан арчылгач, Гомәрләр ашлык чәчәргә басуга китәләр. Ләкин бу гади генә нәрсә түгел. Аның да үз тәртибе бар. Әнкәйләре иртән иртүк йомыркаларын әзерләп куйган инде. Гомәр белән әтисе бу йомыркаларны кара җиргә сибеп җибәрәләр. Бабайлар шулай эшләгән чакта, иген уңар, иген бөртеге йомырка кадәрле булыр, дип ышанганнар.
Менә ямьле җәй җитә. Гомәрләр авылында да Сабан туена әзерлек башлана. Инде син бу көннәрдә тыныч кына йоклый да алмыйсың. Кичтән үк Сабан туена алынган чалбарыңны, ак күлмәгеңне, түбәтәеңне әзерләп куясың; бәйрәмгә пешереләсе йомыркаларны буяучы әниең тирәсендә бөтереләсең, бәйрәм шатлыгыннан куанучы малай-шалай янына да чыгып керәсең. Ә иртәнге сәгать дүрттә инде сикереп торасың. Бүтән көнне, уятмасалар гына ярар иде дип ятсаң да, бүген үзеннән-үзе торасы килә. Менә шулай күңелле генә бу бәйрәм дә үтеп китә. Ләкин авыл кешесе өчен ялы да, эше дә
Әйе, халык йолаларга, гореф-гадәтләргә, бәйрәмнәргә бик бай. Алар барысы да безнең әби-бабаларыбызның күңел сандыгын күрсәтә торган дәлилләр. Нәрсә генә эшләсәләр дә, алар бер-берсенә таянганнар, эшне күмәкләшеп башкарганнар. Шул ук вакытта үз күңелләрен үзләре күргәннәр. Уен-көлке, җыр-бию белән авыр эш тә җиңелрәк тоелган.
Әсәрдә тасвирланган гореф-гадәтләрнең, йолаларның кайберләре онытылып бара бүгенге көндә. Язучының менә шуңа йөрәге әрни. Әле алар гына түгел,табигатьне пычрату, аңа зыян китерү очраклары да артты. Эчә торган суыбыз эчәргә яраксызланды, чишмәләр кибә, тургайлар сайравы сирәгәйде, урманда киек-җанварлар үлеп бетә башлады, меңьяшәр имәннәр кипте. Болар барысы да – һәлакәт.Әгәр вакытында аңыбызга килмәсәк, табигатькә якынаймасак, үзебез казыган чокырга үзебез төшмәбезме? Менә шулар турында ачынып яза олы әдибебез. Арыш чәчкәндә йомырка тәгәрәтүче бабайлар да, каз өмәсенә утырмага килүче кызлар да, сөлге чигүче яшь киленнәр дә бетсә, күңелләребез катмасмы? Юк, боларны онытырга ярамый! Газиз халкыңның рухи байлыгын онытырга ярамый. Кечкенә Гомәрнең исендә калган балачак хатирәләре нинди матур, нинди гүзәл! Ә безнең хәтердә калырлык, балачак хатирәләребез булырмы?
Әсәрләр укып чыгар өчен генә түгел, ә укыгач укучыга нинди дә булса фикер җиткерү өчен, аны уйландыру максатыннан чыгып языла. Шулай булгач, Гомәр Бәшировның “Туган ягым – яшел бишек” әсәре безгә нәрсә дә булса бирергә тиеш. Минемчә, бу әсәр табигатьне яратырга, татар халкының гореф-гадәтләрен онытмаска, онытылганнарны яңартырга чакыра. Балачак авазы аша бу мәсьәләне хәл итү бик әһәмиятле!
мин бер секкэн идем нэхуй. помидор кабыгы ияреп чыкты блэт*))))
тагын кайсы тишеклэрне тикшерэ аласыз, ващеееееееееее ппц)))))))
нэрсэсе б-н файдалы инде? бер дэ ишеткэн юк бит? просто сезгэ так хочется.
безгэ дэ авыр булса шулай итербез. нигэ сон телэсэ нэрсэ тыктырырга.
Элинанын куте сегелгэн уже,сразу куренеп тора,опыта бар уже. :))))))))
Куренэ,куренэ. :))))))))))) Сегешкэч кутен авыртамысын Кызый. :))) Хэтя син анда бер банка вазилин сылыйсындыр инде. :))))))))))
Читайте также: