Конспект урока по бурятскому языку 1 класс

Обновлено: 07.07.2024

Цель: прививать интерес к познанию бурятского языка.

обучающие:1. активизировать в речи детей названия животных на русском и бурятском языках; слова-приветствия на бурятском языке, закрепить использование детьми пространственных предлогов, наречий, тренировать согласование слов в предложениях; развивать выразительность речи, силу голоса;

2. развивать образность речи с помощью лексических и грамматических средств;

3. расширить словарь детей следующими формами фольклора: пословицами, поговорками, загадками.

1. развивать память через разучивание сказки, речь – через художественное слово (бурятский фольклор); развивать мышление, умение отвечать на заданный вопрос.

2. создать условия для развития коммуникативных навыков через разнообразные виды речевой деятельности (монологическая, диалогическая речь);

1. воспитывать уважение к людям других национальностей, интерес к обычаям и традициям.

2. воспитывать уважение к бурятскому языку, культуре бурятского народа, бережное отношение к животным, улучшать взаимодействие между детьми, учить строить партнерские отношения.

3. воспитывать любовь к родной природе.

Интеграция образовательных областей:

Речевое развитие, физическое развитие, социально-коммуникативное познание.

Предварительная работа включает в себя следующие виды деятельности: чтение художественной литературы о животных наших лесов,изучение иллюстраций с животными и растениями, отгадывание загадок, проведение дидактических и подвижные игр, рассматривание схем по описанию, разучивание песен и стихов, чтение бурятских сказок, работа по мнемотаблице.

Оборудование: проектор, ноутбук, аудиозапись, мольберт, макет территории Бурятии, карточки с изображением животных, птиц и растений, домик-теремок, маски животных (мышки, лягушки, лисы, зайца, волка, медведя, мнемотаблица, цветы и бабочки из цветного картона.

Ход занятия

1. Организационный момент.

- Сайн байна, ухибууд!

Хэшээлдэмнай олон айлшад ерээд байна, мэндэшэлэебди. Улыбнемся друг другу, поднимем настроение и начнем нашу работу.

- Ребята, вы любите природу, животных? (ответы детей)

Вы не обижаете их? (ответы детей)

В таком случае мы сегодня проведём занятие в волшебном лесу.

Вы согласны? (ответы детей)

2. Фонетическая зарядка:

Давайте полоскать горло

гэ – гэ –гэн –гэн – нэгэн

Ямар гоё гээшэб!

3. Основная часть

Ой, посмотрите, кто нас встречает? Да, это же Лесовичок.

Лесовичок : Сайн байна ухибууд. Давайте познакомимся. “Хэн гэжэ нэрэтэйбта?”(Как тебя зовут) “Хэдытэйбта?” (Сколько тебе лет). Ребята, вы какие-то невеселые, грустные, может устали в дороге? Что случилось?

Дети: Мы приготовили тебе подарок, а злой волшебник обманным путем забрал подарок и очень расстроились.

Лесовичок : Я попробую вам помочь, но вы должны выполнить мои задания и может злой волшебник превратится в доброго волшебника.

Мы выходим на красивую полянку. Харагты даа! (Посмотрите). Как на ней много летает разноцветных бабочек и какие красивые разноцветные цветочки здесь растут.

-Oо, харыш энэ сэсэг! Повторите, пожалуйста: сэсэг.

(Каждый ребёнок повторяет).

-Хэлэгты даа, ямар нгэтэй сэсэг бэ (Скажите, какого цвета этот цветок-улаан унгэтэй. (Он красный).

Дети называют цвета цветов.

-Энэ юун бэ? (Скажите мне, пожалуйста,что это).

-Эрбээхэй (Это бабочки).

- Наадахамнай (Давайте поиграем).

Справились с заданием?А следующее задание трудное. Будьте внимательны. Богат и прекрасен и бесконечно разнообразен окружающий мир природы нашего края. Предлагаю вам вспомнить какие растения, рыбы, животные являются обитателями нашей края и заселить ими свои макеты. У вас на столах лежат карточки с разнообразными животными, растениями, птицами и макет нашей республики Бурятии. Выберите только те растения, животные и птицы, которые есть у нас в республике и положите на макет. Не всем одинаковые задания:дети, которые сидят за синим столом должны выбрать только животных, за красным – животных и птиц, за зеленым – растения, животных и птиц.

Молодцы! Вы знаете хорошо животных и птиц нашего родного края. Я увидел у вас имеются затруднения с растениями. Ребята, а вы любите играть?Я предлагаю самим выбрать любимые свои игры.

На мольберте большая карточка. В середине карточки изображены девочка и мальчик -буряты. Вокруг них нарисованы картинки, на которых изображены русские и бурятские народные игры. Вы должны выбрать только бурятские спортивные и народные игры и соединить их с девочкой и мальчиком линией. В какие игры будем играть?

( 1 слайд: аудиозапись с загадками)

Хоть крепки мои копыта, и остры мои рога,

Я добра и не сердита, нравом вовсе не строга.

В поле я мычу: Му-му!

Молочка налить кому? (корова)

Энэ хэн бэ? (ухэр)

Какую пользу приносит корова? (дает молоко).

Чемпионка в быстром беге,

я порой вожу телеги

Дядя конюх мне принес

Воду, сено и овес. (лошадь)

Энэ хэн бэ? (морин)

Как используют люди лошадей? (молоко, шкура, мясо, как транспорт)

Завиточки на рогах,

а колечки на боках.

Вышел он поесть ромашек

Энэ хэн бэ? (хонин)

Какую пользу приносит овечка? (шерсть, мясо, шкура.)

7 слайд Молоко ее полезно,

В огород она залезла,

И глядит во все глаза

Длиннорогая… (коза)

Энэ хэн бэ? (ямаан)

Какую приносит пользу козочка? (молоко, шерсть)

С гибкой шеей и горбатый,

С теплой шерстью рыжеватой

Груз тяжелый, всякий люд

По пескам везет (верблюд)

-Энэ хэн бэ? (тэмээн)

-В каком качестве использовали в основном верблюдов? (мех, транспорт, так как они самые выносливые животные. В качестве мяса верблюдов не использовали, в современном мире стали использовать, в основном монголы).

-Молодцы, все загадки разгадали. Таабаринуудые мэдэхэ бэрхэт даа!

-Хэды амитад болобо? Сколько животных получилось? Тоолое (табан -пять)

-давайте посчитаем по-бурятски. (нэгэн….)

(13 слайд) - Как мы их вместе называем? (5 драгоценных животных)

- у какого народа почитались эти животные? (у бурят).

Из какой из сказки я пришла?

Дети: Гэрхэн, Репкэ.

Эта сказка про небольшой домик, в котором хотело поместиться множество разных животных.

Би баха – лягушка, би шандаган – заяц, би – унэгэн – лиса, би – шоно, би – баабгай. Танайда орожо болох гу?

Мы расскажем эту сказку по мнемотаблице, которую нарисовали сами.

Все сказки, которые мы изучали, о дружбе, добре,помощи и заботе друг о друге.

Итак, ребята, вы мне очень понравились. Вы так много знаете, были внимательными, сообразительными, помогали друг другу, поэтому вы так хорошо справились со всеми заданиями, которые встречались нам во время путешествия. С вами было очень интересно, давайте встретимся ещё! А вам понравилось в лесу? Но самое главное –злой волшебник стал самым добрым и вернул вам ваш подарок.

Дети: В знак благодарности мы вам дарим картинки, поделки, загадки, сказки об обычаях и традициях бурятского народа. Баяртай,Лесовичок!

Урок бурятского языка в 1 классе. Тип урока повторение.

Вложение	Размер
37_.doc	43.5 КБ

Предварительный просмотр:

Темэ: Аялган абяануудые дабталга. Э-ээ-эй.

аялган абяанууд тухай мэдэсэ дабталга;
Аман хэлэлгэ ба ухаан бодол хүгжөөлгэ;

Хэшээлэй хэрэгсэл: самбар, ном, дэбтэр, жэлэй зураг, ИКТ.

Зорилго: үхибүүдые хэшээлдэ хүдэлхэ hанаатай болгохо;

Хонхо шангаар жэнгирбэ,

Хүүгэд хэшээлдэ орогты!

Булта hайнаар hурагты,

Бүхы юумэ мэдэхэ бологты!

2.Урда гараhан темэ дабталга.

Зорилго: урда гараhан темэ дабтаха;

- Ямар hайндэр манай орондо мордожо ерээд байнаб? (Сагаалган морилжо ерээд байна)

-Таанар сагаалган тухай юу мэдэхэбтэ?

- Хэн хэлэжэ үгэхэб: ямар жэл гарабаб?

-Зүб даа, Арбан хоер жэлые ударидагша,

Ама саган хулгана жэл болоно. (хулгана жэлэй зураг харуулагдана)

- Бидэ мүнөө хэшээлдэ 12 жэлнүүдээр аяншалга хэхэмнэй. Миил аяншалха бэшэ,жэлнүдэй даабари дүргэхэбди.

-Ама саган хулгана иимэ даабари маанадта үгэнэ. (мультимедиа дээрэ асуудалнуу)

1.Абяанууд яажа илгардаг бэ? (абяанууд аялган ба хашалган гэжэ илгардаг)

2. Аялганууд ямар байдаг бэ? (түргэн ба удаан. Аялган эрэ, эмэ, эрсэ боложо илгардаг)

3. Аялган абяануудай үгэ соо хайшан гэжэ бэшэдэгдэдэг бэ? (дүрим- Эмэ аялган эрэ аялгантай нэгэ үгэ соо бэшэгдэдэггүй. Эрсэ аялган эрэшье, эмэшье аялгантай бэшэгдэдэг )

-Ябаhаар ябажа нүгөө жэлдэнь ерэбэбди. Энэ жэлнэй нюураа харуулнагүй. Таабари тааха хэрэгтэй (мультимедиа дээрэ)

-Энэ юун бэ ?(үхэр)

hэрээ - вилка, хүнэг- ведро

-Таабари уншаад, аялган абяаень нэрлэгты.

1. 1.Хэшээлэй темэ ба зорилготой таналсалга.

-Эдэ аялганууд соо ямар аялганууд олон бэ?

-Зүб! Энэ хэшээлдэ э,ээ,эй аялгануудые дабтахабди. Үгэ соо бэшэжэ hурахабди.

-э ямар аялган бэ?

- Саашаа ябажа, нүгөө жэлдэнь ерэбэбди.

Амитан бүхэниие айлгадаг алаг эреэн бар жэл

2.Сэбэр бэшэлгын минута

Бар жэлнэй даабари үгэнэ Даабари:Дэбтэрэй нээгээд эдэ үзэүүдэй сэбэрээр бэшэгты.

Бушуу hүрэн харайдаг,

Булшан ехэтэй туулай жэл.

Хэшээлдээ hайн хүдэлнэт, амарагты гэнэ.

- Эрхэ заахан Эржүүхэй

эрбээхэй эрьелдээд дээшээ ниидээ,

Эржүүхэй эрьелдээд эгсэ доошоо унашоо.

5. Түрүүшын дабталга

1.Агаар тэнгэреэр дүүлидэг, Абарга дуутай луу жэл.

2. Ута эреэн бэетэй, уран хэлэтэй могой жэл.

- эдэ хоерной сугтаа маанадта даабари үгэнэ.

Даабари: Эдэ үгэнүүдтэ таараха үзэг табигты.

Т.хэ, т..хэ, үн.г.н, үд.н, б..л..

1.- Алас газарта гүйдэлтэй,

Агуу хүсэтэй морин жэл.

Даабари: Үгтэhэн үенүүдээр үгэнүүдые зохеогты (зөөхэй,үрмэн,ээзгэй,бээлэй)

-Юу тэмдэглэхэн үгэнүүд бэ? (эдеэн, хубсаhан)

-Ямар үгэ үлүүб? (бээлэй)

-Зүб! зөөхэй, үрмэн, ээзгэй –сагаан эдеэн. Сагаан эдеэмнэй сагаалган соо элбэг байха еhотой.

-Таанад үшөө ямар сагаан эдеэ мэдэхэбтэ?

2.Дун саган бэетэй Доржогонотор маарадаг Хонин жэл.

Даабари: Эдэ үгэнүүдые зүб мэдүүлэл болгогты.

Сэсэг, hууна, дээрэ, эрбээхэй .(Сэсэг дээрэ эрбээхэй hууна)

3. Хүн шэнги аашатай хөөрүү зантай бишэн жэл.

Саг сагтаа донгододог сагые мэдэдэг тахяа жэл.

Эдэ хоер жэл баhал даабари үгэнэ.

Даабари: Абяануудаар шүүлбэри хэгты.

И [и]- аялг., тург,эрсэ.,

э[э]аялг., тург., эмэ.,

Хото хорео hахигша хүл хурдан нохой жэл таанадhаа асууна:

-Хэшээл соо ямар абяануудые дабтабабта?

-Юу мэдэхэ болобот?

-Гадар зузаан бэетэй, гайхал ехэтэй гахай жэл таанадые үреэгээд, бэлэг барина.

-Зай , иигээд манай аяншалга дүрөө. Булта hайнаар hүдэлбэт. Бэрхэнүүд!

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Урок развития речи. На уроке формируются умения рассматривать и анализировать картины, фиксировать свои наблюдения, находить нужный материал для раскрытия темы, пробуждение творческой активности и фан.

Урок русского языка. 3 класс. Тема "Роль имени прилагательного в речи" УМК "Школа России" Учебник "Русский язык". Авторы В.П.Канакина, В.Г.Горецкий.

Урок составлен по требованиям ФГОС. Использоваллись технологии личностно-ориентированного обучения, ИКТ. Дифференцированный подход при закреплении материала и в домашнем задании помогут учащимся по си.

Русский язык. Урок русского языка. 1 класс. Тема " Буква Е,е. Работа над словом"

Русский язык. Урок русского языка. 1 класс. Тема "Буква Е,е. Работа над словом".

Урок русского языка. 3 класс. Тема: "Текст - единица языка и речи".

Урок разработан для учащихся 3 класса. В нем представлен материал для работы по теме: "Текст - единица языка и речи". Можно ипользовать материал для парной и групповой работы с учащимися.

Презентация к уроку бурятского языка 2 класс "Абтаhан үгэнүүд"

Презентация к уроку бурятского языка 2 класс "Абтаhан үгэнүүд".

Презентация к уроку бурятского языка 2 класс "Юумэнэй тусхайта нэрэ"

Презентация к уроку бурятского языка 2 класс "Юумэнэй тусхайта нэрэ".

Разработка открытого занятия по бурятскому языку 2 класс Тема "Счастливая семья"

Разработка открытого занятия по бурятскому языку по теме "Счастливая семья" 2 класс.

Зорилго: алфавит дабтаха, узэгууд ба абяанууд тухай ухибуудэй мэдэсэ бэхижуулхэ, аман хэлэлгэ хугжɵɵхэ, хэлэлгэ баяжуулха.

Һуралсалай тусэблэгдэһэн дун: үзэг бүхэн ѳѳрын нэрэтэй, тусхай һууритай гэһэн ойлгосо олохо, абяануудые илгаруулха.

Буряад хэлээр шадабари: үзэгүүдые зүбѳѳр нэрлэхэ, абяануудые илгаруулха.

Yхибүүнэй ѳѳрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные результаты): хэһэн ажалаа зүүбѳѳр сэгнэхэ.

Метапредметнэ дүнгүүд

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивные УУД): хэшээлэйнгээ зорилго табижа шадаха, үгтэhэн түсэбѳѳр хүдэлжэ шадаха.

Оршон тойрониие шудалха шадабари (познавательные УУД): үзэг, абяа илгаруулха, алфавит соо үзэгүүдэй һуури мэдэхэ.

Харилсаха шадабари (коммуникативныеУУД): асуудалнуудта харюусаха, ѳѳрынгѳѳ hанал бодол аман хэлэлгээр харуулха,хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэhэниие ойлгохо, классайнгаа үхибүүдтэй хамта ажалаа эмхидхэхэ.

Хэрэгсэлнүүд: үзэгүүдтэй карточканууд, зурагууд, компьютер, презентаци.

Буряад хэлэн. Уншалга 1 класс

Темэ: Алфавит. Үзэгүүд ба абяанууд.

Буряад хэлээр шадабари: үзэгүүдые зүбѳѳр нэрлэхэ, абяануудые илгаруулха.

Yхибүүнэй ѳѳрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные результаты): хэһэн ажалаа зүүбѳѳр сэгнэхэ.

Метапредметнэ дүнгүүд

Хэрэгсэлнүүд: үзэгүүдтэй карточканууд, зурагууд, компьютер, презентаци.

Хэшээлэй ябаса

I. Эмхидхэлэй үе

- Мүнѳѳдэр манай хэшээлдэ олон айлшад ерээ, айлшад руугаа хараад мэндэшэлэе.

- Хэшээлдээ булта hайнаар хүдэлхые оролдое.

II. Үгэнуудтэй танилсалга (словарная работа)

- Экран дээрэ харая. Ямар үгэнүүд байна? Эдэ угэнуудые уншая.

Слайд 1 халбага стол

бумбэгэ ложка

- Ородоор юун болоно?

- Эдэ угэнуудые хэрэглэн мэдуулэл зохеое (ухибууд зохеоhон мэдуулэлнуудээ хэлэхэ).

III. Самоопределение к деятельности (Постановка темы и цели урока)

- Мунɵɵ наашаа харагты даа. Энэ ямар ном гээшэб? Танина гут? Узэглэлэй туhаар юу мэдэдэг болообто?

- Самбар дээрэ юунууд байна?

- Мунѳѳдэр хэшээлдээ юу хэхэмнай гэжэ hананат? (узэгууд ба абяанууд тухай мэдэхэ юумээ дабтаха, hанаха)

IV. Хэшээлэй темээр ажал

- Самбар дээрэ алфавит харая. Энэ алфавит ямар байна? (зарим узэгууд угы байна)

- Хаанаа угы болошоо юм зарим узэгуудынь?

- Энэ минии шэрээ дээрэ хэбтэнэ бэшэ гу? Энэ ямар узэг бэ? (ухибуудтэ булта узэгуудые нэрлуулхэ)

- Энэ узэгуудээ алфавит соогоо hууридань табихамнай гу? (табия)

- Иигээд лэ табихамнай гу, али хайшан гэхэмнайб? (шэрдэгдээгуй байна,ушѳѳ доронь зураг угы байна).

Слайд 3 План работы:

1) үзэг шэрдэхэ

2) зураг няаха

3) алфавит соо hууриданьтабиха

(ухибууд узэгуудые шэлэжэ абана)

Практическая работа

1) Узэгуудые шэрдэнэ

- Алфавит соо аялган узэгууд ямар унгѳѳр шэрдээтэй байна? (улаанаар)

- Хашалганууд ямар унгѳѳр шэрдээтэй байна? (хухѳѳр).

- Энэ узэгуудээ шэрдэе. Аялгануудынь ямараар шэрдэхэ болонобди? (улаанаар) Хашалгануудынь ямараар шэрдэхэбди? (хухѳѳр). Ухибууд шэрдэнэ.

2) Зураг няана

- Мунѳѳ юу хэхэмнайб? (зураг тааруулжа няаха) Самбар дээрэhээ ѳѳрынгѳѳ узэгтэ таараха зураг абаад доронь няахамнай (ухибууд зурагуудые абажа няана).

3) Узэгуудые алфавит соо hууридань табина

-Бэлэн болоо гут? Узэгуудээ абаад урагшаа гарагты даа, хэhэн ажалаа бэе бэендээ харуулая.

- Мунѳѳ узэгуудээ алфавит соогоо hууридань табия (ухибууд самбарта узэгуудээ магнидаар торгооно, узэг тухайгаа аялган гу, али хашалган гу ба хэды абяа тэмдэглэнэ гэжэ хэлэнэ, абяануудыень нэрлэнэ…).

Физминутка

Нэгэн, хоер, нэгэн, хоер алхалая,

Нэгэн, хоер, нэгэн, хоер гэшхэлэе.

Гурба, дурбэ, гурба, дурбэ альгаат ашая,

Таба зургаа, таба зургаа дээшээ собхорое,

Долоо, найма, долоо, найма хатарая,

Юhэ, арба, юhэ, арба ушѳѳ дахин хатарая.

- Ушɵɵ дахин алфавидаа харая. Гое болоо гу?

- Алфавит соомнай хэды узэг бэлэй? (36 узэг) Зуб даа. Слайд 4

- Хэды аялган байдаг бэ? (12 аялган) Слайд 5

- Хэды хашалган юм? (22 хашалган) Слайд 6

- Ямар узэгууд абяа тэмдэглэдэггуйб? Слайд 7

- Мунѳѳ узэглэлѳѳ 92 хуудаhан дээрэ неэе. Эндэ угтэhэн шулэг уншая (нэгэ нэгэ мэдуулэлээр уншуулха).

Эгээ түрүүн hургуулидаа

Эртэ намар орообди.

Эндэ мэдэдэг болообди.

Үзэг намда танюулhан

Үбэлэй тэн багта

Одоо иигээд байхадаа,

Ондоо ном дэлгээбди.

Үнэтэ эрдэм барюулhан

- Энэ шулэг юун тухай байна? (Узэглэл тухай)

- Узэглэлнай юу танюулаа гэнэ? (Узэг)

V. Хэшээлэй дун

- Хэшээлдээ юу хэбэ гээшэбиибди? (Ухибуудэй харюу)

- Ямар ном тухай хɵɵрэлдɵɵбди? (Узэглэл)

- Таанад узэглэлэй туhаар юу мэдэхэ, юу хэжэ шадаха болообта? (Ухибуудэй харюу)

Для учеников 1-11 классов и дошкольников
Бесплатные сертификаты учителям и участникам

Буряад хэлэнэй (бэшэлгын) хэшээл

Шш γзэг бэшэлгэ

Ш γзэг бэшэжэ h ургаха, [ш] абяан тухай мэдэсэ үргэдхэхэ, хэлэ һорихо, хадуун абаха болон ухаан бодол хүгжөөхэ ажал үргэлжэлүүлхэ.

Буряад хэлээр үхибүүнэй шадабари

Шэнэ γзэг зүбөөр бэшэжэ h ураха, бэшэлгэдээ хэрэглэжэ шадаха и γзэг h ɵɵ илгаруулха,

Yхибүүнэй өөрын хүгжэлтын дүнгүүд

Шэнэ юумэ ойлгохо дуратай байһанаа харуулха; хэшээлэй бүхы шатануудта эдэбхитэйгээр хабаадаха; уншаха, харилсаха дуратай байха.

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари

Багшатаяа хамта хэшээлэйнгээ зорилго табиха; юу хэхэ гээшэбиб гэжэ уридшалан хэлэхэ; өөрынгѳѳ, нүхэдэйнгѳѳ ажал шалгаха; багшын үгэһэн түсэбѳѳр, алгоритмаар хүдэлжэ шадаха, ɵɵрɵɵ тγсэб табиха

Оршон тойрониие шудалха шадабари

Багшатаяа болон нүхэдтэеэ хамта дүн гаргаха;

Өөрынгөө һанал бодол аман хэлэлгээр харуулха; хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэһэниие ойлгохо; хоёр хоёроороо, бүлэгөөр хүдэлхэ;

Абяанай модельнүүд, үгын схемэнүүд, Шш γзэгγγдэй бэшэлгэтэй хууда h ан, 3 ондоо самбар, сэгнэлтын карточканууд,

Хэшээлэй ябаса

I. Эмхидхэлэй үе

Мүнөөдэр хэшээлдэмнай олон айлшад ерээд байна, мэндэеэ хэлэе. Сайн!

Урда хэшээлдээ юун тухай хөөрэлдөө һэнбибди?

Ш абяан ямар бэ?

Ямар хашалган бэ?

Бүдэхи хашалган абяан гэжэ хайшан гээд элирүүлээ бэлэйбди?

Бүдэхи хашалган абяан ямар модельтэйб?

Хонхо, хонхо наярба

Хγбγγд басагад анхарба.

Мγнɵɵ хэшээл эхилхэнь.

Булта h айнаар шагная

Ш абяантай, үзэгтэй танилсаабди;

Ш абяан - хашалган

Үгүүлхэдэ аман соо тороно.

Шэхэндээ наушник хээбди, хоолойдоо альгаа табяабди. Юушье ойлгоогүйбди.

Бүдэхи хашалган абяан точкогүй модельтэй байха.

III. Хэлэеэ һорилго

Мүнөө хэлээ һориё. Жороо үгэ гэжэ ямар үгэб?

Би уншанаб, таанар дабтагты.

Самбарта жороо үгэ:

Минии Шагдар шүлэг шагнаа,

Шинии Шагжа шүлэ шанаа.

Би юундэ танда энэ жороо үгэ үгөөбиб?

[ш] абяатай хэды үгэ байнаб?

Нэгэ нэгээрнь хэлэгты.

- Зай, Шагжа юу хээб?

Түргэн хэлэгдэхэ үгэ

[ш] абяатай байна

Шагдар, шүлэг, шагнаа, шинии, Шагжа, шүлэ, шанаа

Шагдар шүлэг шагнаа

Шагжа шүлэ шанаа

IV. Зүрилдөөнэй гараһан шата

Арсалдаата асуудал табилга

- Энэ жороо үгэ соо ямар үгэ үлүүб?

Минии гэжэ үгэ бэшэе.

Мүнөө минии гэжэ γгэ h ɵɵ нэгэл γзэгɵɵр илгар h ан γгэ олое.

Шинии гэжэ γгэ бэшэе.

М хашалганһаа эхилнэ, нүгөө үгэнүүд Ш хашалганһаа эхилнэ.

Минии гэжэ үгэ бэшэнэ

. (1.бэшэжэ шадахагγйбди)

Ш γзэг бэшэжэ шададаггγйбди

V. Хэшээлэй зорилго табилга

Тиимэ h ээ ямар гол зорилго энэ хэшэлдээ урдаа табихабибди?

Ш γзэг бэшэжэ h урахабди

VI. Арсалдаата асуудал шиидхэлгэ

(Хоёр хоёроор, γгы h аа бγлэгɵɵр х γдэлмэри)

Урда хэшээлнγγдтэ танилса h ан γзэгγγдэй бэшэлгые h аная. Дэбтэр соогоо бэшэе.

Юугээрээ эдэ γзэгγγд адлиб?

Иимэ элементнγγд h ээ γзэгγγдые зохёожо туршая. Хоёр хоёроор хγдэлхыетнай дурадханаб. Ядараа h аа бγлэгɵɵр хγдэлхэдэ болохо.

Яагаад ш γзэг богохобибди?

Л, и, н, а, м

Дээрэ h ээнь доошонь бэшэгдэ h эн сэхэ зурлаагаар, доронь баруун тээшэнь годируулнабди

Yшɵɵ нэгэ элемент нэмэхэбди

Саашанхи ажалайнгаа тγсэб табилга

Yзэг бэшэжэ h ураа хадаа, саашанхи ажаябуулгамнай ямар байха хаб?

Дэбтэрнγγдээ 32 хууда h анда нээгты. Бэшэе.

(багшын самбарта жэшээтэ бэшэлгэ)

IX. Хэшээлэй дүн

Хэшээлдээ юу мэдэхэ ба шадаха болообта? Энэ мэдэсэ шадабаринуудаа хаана хэрэглэхэбта?

Ш γзэг бэшэжэ h ураабди. Ш абяатай γгэнγγдые бэшэхэдэмнай хэрэгтэй болохо

Ямар гэрэй даабари бэе бэендээ γгэхэеэ h ананабта?

Аба эжыдээ хэшээлдээ ш γзэг бэшэжэ харуулжа үгэхэт, [ш] абяатай 5 үгэнүүдые бэшээд ерээрэйт.

Үнгэргэһэн хэшээлээ багшын удхалан шүүмжэлэлгэ

Би өөрынгөө нэгэдэхи ангида буряад грамота һургалгын бэшэлгын хэшээл танигдахаг γй а нгида γнгэргɵɵ б.

Эндэмнай хамта 15 үхибүүд: 10 хүбүүд, 5 басагад.

Багшын γгэнγγд h ээ Һураха шадабаряараа болон эрмэлзэлээрээ дунда зэргын хүгжэлтэтэй һурагшад. Хоёр басагад уншадаг байһан, бэшэнь уншадаггүй. Тиихэдэ үшөө диалект үгэнүүдээр хөөрэлдэдэгынь, мүнөө үеын ехэнхи үхибүүд хэлэлгэдээ ород үгэнүүдые хэрэглэдэгынь бултанда мэдээжэ.

Хэшээлэймни темэ Шш γзэг бэшэлгэ

Хэшээлэй гол зорилго – үхибүүдтэй хамта ш γзэгэй элементнγγд h ээ бγридэл γзэжэ, Шш γзэгγγдые бэшэжэ h ураха ?

Хэшээлэй янза – ойлгосо үргэдхэгдэнэ, тиимэһээ шэнэ ойлгосотой танилсуулгын болон моделированиин хэшээл болоно.

Хэшээлэй зорилго болон янзаһаань, тиихэдэ хэшээлдэ абтаһан удхаһаа боложо хэшээл өөрын байгуулгатай.

Эмхидхэлэй үе. Гол зорилгонь – үхибүүн бүхэнэй һайн мэдэхэ зүйлнүүдые дабталга. Энэ шатада үхибүүн бүхэн Ш үзэгүүд болон абяанууд тухай өөрынгөө мэдэсэ үшөө дахин гэршэлнэ, харуулна, тиин би мэдэнэб гэжэ өөрыгөө шалгана.

Энэ шатада гол удха болгон жороо үгэ абтагдаа, тиин хэдэн зорилго бэелүүлэгдээ: нэгэдэхинь – хэлэнэй һорилго, хоёрдохинь – ш үзэгтэй үгэнүүдые модельнүүдээр харуулха, гурбадахинь – нэрэ үгэ тухай дабталга.

Шатада хэрэглэгдэһэн гол арга хадаа – дабталга, үгүүлбэри, илгалга.

Шатада хэрэглэгдэһэн харилсаанай гол түхэлнүүд – бүхы ангитай.

Юундэ тон иимэ түхэл абтааб гэхэдэ – баһал ажалай удхаһаа дулдыдаа. Нэгэдэхи ажалда – дабталгада – бүхы ангитай ажал хэгдээ, хоёрдохи ажалда – илгахада, тиин моделировани, һүүлээрнь хэмжүүрээр сэгнэлгэ хэхэдээ – группануудаар хүдэлөөбди. Үхибүүд һаял илгажа, сэгнэжэ, моделировани хэжэ һуража байна, тиимэһээ ганса гансаараа бэшэ, зүгөөр суг хамта, бэеэ бэеэ харан, бэе бэеэ һурган хүдэлхэдэнь һайн байха гэжэ һанагдаа. Үхибүүдэй һаял иимэ түхэлөөр ажал хэдэг байһанһаань боложо, би өөрөө түхэлыень дурадханаб. Саашанхи классуудтаа өөһэдөө дурадхадаг болохо.

Сэгнэлтэ гэжэ манай шэнэ ажаябуулга – гол зорилгомнай сугтаа гаргаһан хэмжээнүүдээр сэгнэхэ. Сэгнэлтын арга – Цукерманай шугам (тэрэмнай бэшэгэй дэбтэр соо хуудаһан бүхэндэ үгтэнхэй). Мүнөө хэшээлдэ гаргаһан гурбан хэмжүүрээр (6-тай үхибүүд психологуудай һанамжаар гансал нэгэ даабари толгойдоо баридаг, бидэ тиихэдэнь 3 даабари үгөөбди, энэ дээгүүр хэмжээн) сэгнэжэ шадаа гэхэдэ болохо.

Хоёрдохи шата – зүрилдөөнэй бии болоһон шата. Энэ шатадахи удха минии болон шинии гэжэ үгэнүүдэй модель табилга, зэргэсүүлгэ. Энэ шатада хошоодоороо хүдэлөөбди. Юундэб гэхэдэ хоёр хоёроороо хүдэлхэдэнь дүнтэй байха гэжэ бодогдоо. Шинии гэжэ үгын модель дээрэһээ зүрилдөөтэй байдал гараа. Үхибүүд арсалдаата асуудалаа хэлэжэ шадаа.

Гурбадахи шата – арсалдаата асуудал шиидхэхэ шата. Эндэ бүхы классаараа хүдэлөөбди. Хойно хойноһоон асуудлануудта харюусахадаа, [ш] абяанай үшөө нэгэ тодорхойлол, тэрэнэй ходо хатуу байдагые багшатаяа дүн гаргаа.

Дүрбэдэхи шата – дүн гаргалга болон гэрэй даабари үгэлгэ. Би аба эжыдээ хэшээлдээ гараһан зүйл тухайгаа заатагүй хөөрэжэ байха тухайнь эрилтэ табидагби. Энэ даабари баһал хэдэн зорилго бэелүүлнэ. Үхибүүд багша болохо дуратай, тиимэһээ аба эжыдээ багша боложо байхадаа үшөө дахин үзэһэнөө хэлэжэ үгэнэ, үшөө дахин мэдэсэеэ дабтана.

Үхибүүд хэшээлдээ заатагүй өөрынгөө ажал сэгнэдэг, энэ ушарта семафор-тэмдэг-светофор хэрэглэгдээ. Гол зорилго хадаа өөрыгөө зүбөөр сэгнэлгэ (научить адекватно и содержательно оценивать себя), иигээд байгаад, танай һанахада, энэ хэшээлдэ хэн эгээ бэрхээр хүдэлөөб гэжэ, бэе бэеэ сэгнэдэг болохобди.

Хэлэлгэ хүгжөөлгын ажал хэшээлэй бүхы шатануудта хараалаатай байгаа, гол түлэб багшын өөрын хэлэлгэ жэшээ болон үгтөө, үхибүүд тэрэниие дабтан, һажаалдан, тон хэрэглэһэн лэ үгэнүүдынь өөрынгөө хэлэлгэдэ хэрэглэхэдэнь үрэ дүнтэй байдаг.

Минии һанамжаар хэшээлдэ табигдаһан зорилго бэелүүлэгдээ, хэшээл үрэ дүнтэйгөөр үнгэрөө. Хэрбэеэ, алдуу эндүүтэй байгаа һаань зүб тээшэнь ойлгожо, заһаха ааб зад гэжэ һанагдана.

Задачи: Закрепление навыков произношения специфических звуков бурятского языка. Тренировать в аудитории, говорении, употреблении лексических единиц до уровня предложений. Расширять кругозор на языковом материале. Развивать умение распознавать имена существительные и имена прилагательные, различать слова по вопросам. Прививать интерес и любовь к изучению бурятского языка.

Вид урока: Урок с элементами игр.

Тип урока: Повторение ранее изученного.

1. Организационный момент.

- Сайн байна, үхибүүд.

- Мүнөөдэр буряад хэлэнэй хэшээл би үнгэргэхэб. Минии нэрэ Зоя Ивановна, хэшээл соогоо би таанадаар танилсахаб.

- Хэшээлдэмнай олон айлшад ерээд байна, мэндэшэлэебди. Улыбнемся друг другу, поднимем настроение и начнем нашу работу.

2. Фонетическая зарядка. (Запись на доске).

1. чтение про себя

2. чтение учителем с выделением дифтонгов, звука [h], долгих гласных.

3. повторение за учителем. (медленно, быстро).

3. Речевая зарядка.

Запись слов на доске: Абтаhан үгэнүүд (заимствованные слова)

барилдаан волейбол бүхэ

футбол хүсэн элүүр энхэ

шатар наадан хоккей

повторяют за учителем

Все ли слова вам понятны?

Кто догадался , о чем мы сегодня будем говорить? (о спорте, об играх, о спортивных играх).

(индивидуальное чтение слов)

4. Основная часть.

Вопросы детям: Ши ямар нааданда дуратайбши?

Хайшан гээд наададагба?

Хэды хүн энэ нааданда хабаадалсанаб?

Юун хэрэгтэйб энэ нааданда?

Диалог (үгэ андалдаан).

Бэе бэеhээ hурагты.

Ямар нааданай бүхэдэлхэйн чемпионат телевизорээр хараабта?

(Хоккей нааданай бүхэдэлхэйн чемпионат болоо. Манай Россиин хоккеистнар ба Канада гүрэнэй командатай наадаа. Тиигээд Россиин команда бүхэдэлхэйн чемпион болоо. Счедынь 2:1).

5. Физминутка.

Наадан тухай дуу дуулажа амарая.

Наадан дээрээ ерээбди, ерээбди

Ерээл хадаа бодогты, бодогты

Бодоол хадаа харагты, харагты

Хараал хадаа hүрэгты, hүрэгты

hүрөөл хадаа ябагты, ябагты.

Ябаал хадаа амарагты.

6. Работа со словами. (грамматика).

Запись слов на доске:

Анхаралтайгаар үгэнүүдээ хараад, ямар асуудалда харюусанаб?

барилдаан (юун?) – барилдаашан (хэн?)

борьба (что?) – борец (кто?)

(сравнение с русским языком)

Измените слова, чтобы они отвечали на вопрос кто?

Абтаhан үгэнүүд: футбол – футболист

Бүхэ, элүүр энхэ – ямар асуудалда харюусанаб? Какой частью речи являются?

Читайте также: